De studenten onderzochten in opdracht van Movisie of meedoen met een sociale activiteit, die niet primair gericht is op gezondheidswinst, toch een positief effect kan hebben op de gezondheid.

Het onderzoek

Gezond zijn betekent niet alleen dat je lichamelijk gezond bent, maar ook dat je op mentaal, sociaal en spiritueel niveau welbevinden ervaart. Er zijn verschillende factoren die hieraan bijdragen. Twee daarvan zijn maatschappelijke participatie en het hebben van een sociaal netwerk, die verondersteld worden een belangrijke bijdrage te leveren aan de ervaring van gezondheid.

Werk- en activiteitencentrum Ibis in Rotterdam ondersteunt deze factoren door dagelijks werkzaamheden en dagbestedingactiviteiten te bieden aan mensen met een lichamelijke handicap en/of niet aangeboren hersenletsel. Eén van deze activiteiten is de bingoavond, die maandelijks georganiseerd wordt door de cliënten van Ibis.

Met behulp van een gestandaardiseerde vragenlijst hebben de studenten in kaart gebracht hoe de cliënten hun gezondheid ervaren. Hierbij is een vergelijking gemaakt tussen de ervaren gezondheid  voor- en nadat zij bij Ibis zijn begonnen. En wat blijkt? De sociale activiteit lijkt inderdaad bij te dragen aan de gezondheid van de betrokkenen. Niet alleen voelen zij zich gelukkiger door mee te doen aan de avond, ze lijken er ook gezonder van te worden.

Zelfvertrouwen en eigenwaarde

Het verschil in gezondheid dat de cliënten en deelnemers ervaren ligt met name aan de verbetering van de mentale gezondheid. Cliënten krijgen bij Ibis de mogelijkheid om hun eigen initiatieven te ontplooien en krijgen waardering voor wat zij doen. De cliënten worden als gelijke behandeld en er wordt rekening gehouden met hun wensen en talenten bij het zoeken van bezigheden die goed bij hen passen. Op die manier ervaren ze dat ze belangrijk zijn, ook voor anderen. De cliënten hebben de regie over hun eigen leven terug, waardoor hun zelfvertrouwen en gevoel van eigenwaarde stijgen.

De bevindingen van de Rotterdamse studenten sluiten aan bij wat er geschreven is over de invloed van sociale omgeving op gezondheid. De Wereld Gezondheid Organisatie (WHO) ziet een belangrijke rol voor de sociale factoren die invloed hebben op gezondheid. Onder andere sociale inclusie, een sterk sociaal netwerk en een goed vermogen om om te gaan met psychologische stress zouden bijdragen aan een betere gezondheid. Een sociale activiteit als de onderzochte bingoavond draagt aan al deze drie factoren bij, waardoor deze indirect de gezondheid verbetert. Deze samenhang tussen een bevredigende sociale omgeving en het hebben van een goede mentale gezondheid wordt door de wetenschappelijke literatuur bevestigd.

Een stap in de goede richting

Aletta Winsemius (Movisie): 'Omdat er nog weinig onderzoek is gedaan naar de gezondheidseffecten van sociale activiteiten die zich niet in eerste instantie richtten op gezondheidsbevordering, is dit onderzoek een stap in de goede richting.  De resultaten kunnen in ieder geval als een aanmoediging beschouwd worden voor instanties die sociale activiteiten organiseren. Gemeentes en organisaties moeten daarom ook vooral doorgaan met het ontwikkelen van sociale bezigheden. Dit doen we binnen Movisie en in samenwerking met de afdeling Sociale Geneeskunde van het Academisch Medisch Centrum Amsterdam. In het kader van het 5de Preventieprogramma van ZonMw onderzoeken zij de bijdrage van Natuurlijk een netwerkcoach en Kwartiermaken aan gezondheid. En dit doen we ook via de pledge van de MOgroep en Movisie in het kader van het Nationaal Preventie Programma Alles is Gezondheid.

De resultaten van de studenten van de Erasmus Universiteit kunnen als een aanmoediging worden beschouwd voor instanties die sociale activiteiten organiseren. Gemeentes en organisaties moeten daarom ook vooral doorgaan met het ontwikkelen van sociale bezigheden.'

Download het verslag van het onderzoek.