Petra Filius is teamleider van een beleidsteam voor het sociaal domein in de gemeente Huizen. De gemeente Huizen telt ruim 40.000 inwoners. In het sociaal domein werkt de gemeente samen met Blaricum, Eemnes en Laren. Bij de afgelopen verkiezingen won de VVD zes zetels in de raad, waar de andere grotere partijen drie zetels kregen.

Regenboog Akkoord

Al voor de verkiezingen lag er een motie in de gemeenteraad van Huizen, opgesteld door PvdA en GroenLinks. Ook stelden deze twee partijen een Regenboog Stembusakkoord op. De motie werd breed gesteund door de andere partijen en leidde tot een opdracht aan de gemeente. In die opdracht stond dat de gemeente voor 5 juli zou inventariseren wat er voor lhbti+ personen al gedaan werd in Huizen. De gemeente zou een voorstel doen voor aanvullend beleid en daarvoor onder andere de uitgangspunten van Movisie gebruiken.

Filius: ‘De gemeente maakt in principe inclusief beleid, dus voor alle burgers van Huizen. Maar deze groepen worden niet altijd bereikt, ze voelen zich niet altijd even veilig en zijn niet vrij genoeg om hulp te vragen. Landelijke feiten en cijfers geven bovendien aan dat lhbti+ personen vaker te maken krijgen met pesten en uitsluiting en psychische problemen. Jongeren hebben bijvoorbeeld meer zelfmoordgedachten dan leeftijdgenoten die niet lhbti+ zijn. Dat hebben de initiatiefnemers van de motie benadrukt. De mate waarin dat in Huizen een probleem is, daar hebben we nog weinig zicht op.’

Probleemeigenaar

Wat gebeurt er allemaal in Huizen? Om die vraag te beantwoorden, is in eerste instantie een desk study uitgevoerd, zo vertelt Petra. De gemeente vroeg bijvoorbeeld na bij Artikel 1, het antidiscriminatiebureau, hoeveel meldingen van discriminatie er waren gedaan. ‘In 2016 was dat er maar één op seksuele oriëntatie en genderidentiteit. Maar de vraag is dan: gaat het zo goed of is het onbekend dat je kan melden?’ Andere natuurlijke partners bij wie de gemeente navraag deed, waren de GGD (Sense-spreekuur voor jongeren) en COC Midden-Nederland, dat ook leden heeft in Huizen.

Wat zegt het als er per jaar één melding van discriminatie binnenkomt?

Daarnaast organiseerde de gemeente een oriënterende bijeenkomst, samen met betrokkenen en Movisie. Filius: ‘Er was een aardige opkomst. De initiatiefnemers van de motie waren er natuurlijk, maar ook de demissionaire wethouder, de ambtenaren van jeugd, veiligheid en sport en onderwijs, mensen van sportverenigingen, van de GGD, vluchtelingenwerk en Nidos (voogdij-instelling voor alleenstaande minderjarige vluchtelingen), mensen van welzijnsorganisaties, iemand van COC Midden-Nederland, een dominee en iemand van de Alevitische gemeenschap. Iedereen had genoeg verhalen uit de praktijk.’ De uitkomst van de bijeenkomst was goed. ‘We willen met organisaties en sleutelfiguren gezamenlijk het Regenboogbeleid vormgeven. Niet een vooraf dichtgetimmerd programma, maar kijken welke kansrijke thema’s we oppakken en wie daar probleemeigenaar van kan zijn.’

Koppelen

‘Een van de acties die uit de bijeenkomst voort kan komen, is deskundigheidsbevordering van professionals’, aldus Petra Filius. ‘Mensen die met mensen werken, hebben niet altijd deze groepen op hun netvlies. We moeten uitleggen welke onderwerpen er spelen voor de doelgroepen en hoe ze dat bespreekbaar kunnen maken. Het gaat erom dat het vanzelfsprekend tussen de oren komt.’
Een ander onderwerp van de bijeenkomst was onderwijs. Hoe kan de gemeente scholen stimuleren om aandacht aan lhbti+ te besteden in de programma’s rond gezonde scholen of veiligheid? ‘Scholen gaan natuurlijk over hun eigen programma, maar de gemeente kan wel aanmoedigen om dit onderwerp in bestaande programma’s mee te nemen.’ En in de sport biedt Huizen het programma ‘Jeugd veilig actief’, onder andere over grensoverschrijdend gedrag. ‘Ook dat is te koppelen aan de veiligheid van lhbti+ personen op het sportveld.’

Inspiratie

De belangrijkste uitkomst van de bijeenkomst? Het is goed om met de doelgroep zelf in gesprek te gaan. ‘We zaten nu te praten óver mensen, terwijl je wil praten mét mensen. Wat ervaren zij als belangrijke problemen? Het COC wil daar wel een rol bij spelen.’
Bovendien, zo vonden de deelnemers in de bijeenkomst, kan de gemeente meer communiceren dat ze openstaan voor iedereen. ‘We hijsen de regenboogvlag op de Coming Out dag als symbolisch gebaar. Maar op de website is helemaal niks te vinden. We zouden daar met foto’s of tekst uit kunnen stralen dat Huizen een inclusieve gemeente is. Dat geldt ook voor ons personeelsbeleid. Iedereen is welkom bij de gemeente, maar dat kunnen we duidelijker laten zien.’  Petra Filius is net als de minister enthousiast over de samenwerking met Movisie. ‘Ik heb bijvoorbeeld veel aan de verhalen van andere gemeenten die ongeveer even groot zijn als Huizen en beleid opzetten. Er ligt al veel materiaal. Dat kun je natuurlijk niet copy-paste overnemen, maar het inspireert wel.’

Meer weten over lokaal LHBTI-beleid?

• Lees de Regenbooggids voor gemeenten: een overzichtelijke digitale publicatie in pdf waar je makkelijk de informatie vindt die van toepassing is op de fase waarin jouw gemeente zich bevindt.
• Handreiking Ondersteuning van LHBTI-bewoners binnen het sociaal domein, over inclusieve ondersteuning met aandacht voor seksuele en genderdiversiteit voor alle professionals die werken volgens de Wmo, de Participatiewet en de Jeugdwet.
• Voor professionals is er een online module beschikbaar over het ondersteunen van lhbti+ cliënten in de praktijk.