10 tips: Verbinding tussen het sociaal domein en veiligheidsdomein

Cruciaal voor gemeentelijke aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling

Een optimale verbinding tussen sociaal domein en veiligheids/justitieel domein is van cruciaal belang om betekenisvol in te grijpen bij huiselijk geweld en kindermishandeling. Hoe slaan deze domeinen bij huiselijk geweld en kindermishandeling de handen ineen? Voor zowel de beleidsambtenaar sociaal domein én beleidsambtenaar openbare orde en veiligheid beschrijven we 5 tips.

Bekijk de publicatie

5 tips voor de beleidsambtenaar in het sociaal domein

1. Stem buurt-analyses af met veiligheidsanalyses
Werkt u op basis van een wijk-analyse, maar heeft u te maken met beperkte cijfers over de zorg- en welzijnsbehoefte? Ga op zoek in de veiligheidsanalyses en -monitors. Cijfers over huiselijk geweld komen hier vaak wél in voor. U kunt hiervoor terecht bij de ambtenaar Openbare Orde en Veiligheid (OOV) van uw gemeente.

2. Stel een vast aanspreekpunt aan voor het sociale wijkteam
Vergemakkelijk het samenwerken met ‘specialisten’ uit de veiligheidsketen met een vast aanspreekpunt per wijkteam. Overleg met uw collega-ambtenaar OOV wie dat kan zijn.

3. Zorg dat huiselijk geweld wordt opgenomen in het integraal veiligheidsbeleid
Integraal veiligheidsbeleid wordt net als het Wmo-beleid en jeugdbeleid eens per vier jaar gemaakt. Huiselijk geweld past in deze drie thema’s. Stem de inhoud af met uw collega van de afdeling veiligheid en jeugd binnen uw gemeente en leg de inhoud vast in alle drie de plannen.

4. Maak afspraken en beoordeel gezamenlijk de urgentie van de hulpvraag voor een efficiënte multidisciplinaire aanpak
Vaak is huiselijk geweld onderdeel van multi-problematiek. Weet daarom aan welke tafels een cliënt of gezin wordt besproken en nog veel belangrijker: zorg dat het voor iedereen duidelijk is wie de regie heeft.

5. Maak gebruik van mogelijkheden in straf- en bestuursrecht.
Als het zorginstrumentarium niet toereikend genoeg blijkt om de structurele veiligheid te waarborgen, kan de inzet van bestuurs- of strafrecht betrokkenen dringend motiveren mee te werken aan het verbeteren van de eigen situatie en die van hun gezin. Een bestuurlijke maatregel als het tijdelijk huisverbod is bij uitstek bedoeld om direct, zij het kortdurend, veiligheid te bieden én hulpverlening voor alle betrokkenen snel op gang te krijgen. Overleg met je collega van OOV om de mogelijkheden hiertoe te bezien.

5 tips voor de beleidsambtenaar in het veiligheidsdomein

1. Bepaal aard en omvang van huiselijk geweld in uw gemeente
Vraag collega’s vanuit de sociale sector om u te informeren over aard en omvang van de problematiek in uw gemeente. Maak hierbij ook gebruik van landelijke onderzoeken en vertaal die naar uw gemeente.

2. Monitor de ontwikkeling van huiselijk geweld cijfers, en ...
De cijfers zeggen niet alles, er is sprake van onderrapportage. Een daling of stijging in de cijfers zegt waarschijnlijk meer over de meldingsbereidheid dan over de feitelijke situaties van huiselijk geweld. Let er daarom op dat er altijd een toelichting nodig is op de cijfers.

3. Zorg dat huisverbod en zorgaanbod naadloos op elkaar aansluiten
Maak optimaal gebruik van de uitzonderlijke gelegenheid die een huisverbod biedt. Het is een ingrijpende maatregel waarbij hulpverleners en vertegenwoordigers van de veiligheidsketen letterlijk in de woonkamer staan.

4. Investeer in uw netwerk
Zorg dat u weet welke zorgpartners in uw gemeente zich bezighouden met de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. Neem kennis van wat Veilig Thuis is. Wat is het aanbod van Save, buurt- en sociale wijkteams en reclassering? Wie zijn je aanspreekpunten? Bedenk ook dat andere partijen zoals scholen en sportverenigingen, een schakel in de keten kunnen zijn.

5. Maak afspraken over rolverdeling bij calamiteiten
Het is belangrijk om goede afspraken te maken over de onderlinge rolverdeling tussen portefeuillehouders (zowel bestuurlijk als ambtelijk) en communicatie bij een calamiteit.

Deze tips zijn in 'Het sociaal domein en veiligheidsdomein in verbinding' verder uitgewerkt door Movisie en Bureau Regionale Veiligheidsstrategie Midden-Nederland.

Foto: Frank Muller/HH