#1DayOfOnlineHappiness tegen online haat, racisme en discriminatie
Hoe pak je online haat aan? Textgain lanceert vandaag #1DayOfOnlineHappiness. Wereldwijd gaan ruim duizend mensen de strijd aan tegen online haat. Movisie ging in gesprek met co-founder Gijs van Beek. ‘Als online baggeraars willen we het internet een fijnere plek maken.’
Textgain ontwikkelt zelflerende technologie (kunstmatige intelligentie) om automatisch inzichten te halen uit grote datastromen. Denk aan monitoringtools die nepnieuws en haatspraak herkennen op sociale media. Extremistische propaganda, desinformatie en polarisatie worden zo eerder gesignaleerd.
Toenemend online haat door angst
Online aanzetten tot haat neemt toe. Sociale medianetwerken functioneren (onvrijwillig) als zogenaamde echokamers waar extreme opvattingen zich verspreiden voordat ze in het publieke debat terechtkomen, aldus Textgain. In het terrorisme- en situatierapport van Europol (TESAT, 2019) wordt opgemerkt dat gewelddadig extremisme zich uitbreidt, ‘gedeeltelijk gevoed door de angst voor een vermeende islamisering van de samenleving en gedeeltelijk door angst voor migratie.’
Online haatzaaien neemt steeds meer toe. Sociale media zijn een soort echokamers
Vierhonderd activisten
Het project Detect Then Act, onderdeel van Textgain zet mensen en kunstmatige intelligentie in tegen online haatzaaiing. Ruim vierhonderd activisten (upstanders) zijn hierbij betrokken. ‘Dat kunnen individuen met een groot bereik op sociale media zijn of grotere antihaat bewegingen, zoals The No Hate Speech Movement en I Am Here/Ich Bin Hier, legt Gijs van Beek uit. ‘Er zijn twintig trainers in dienst, die opgeleid worden op mensen de activisten te stimuleren en te ondersteunen. Zo is er iedere maand een online hate clinic met inspirerende sprekers. De activisten kunnen hier hun hart luchten en ervaringen delen. Omdat online haat soms heel persoonlijk kan worden en ook als intimiderend kan worden ervaren, is dit een belangrijk onderdeel.’
#DATMEENJENIET
Ook Movisie zet zich actief in tegen online haat. In het project #DatMeenJeNiet wordt een groep jonge upstanders getraind om zich online uit te spreken tegen discriminatie. #DatMeenJeNiet is een samenwerking van Movisie, Inholland en Diversity Media. #DatMeenJeNiet wil de sociale norm verspreiden dat discriminatie online niet acceptabel is en dat mensen kunnen en mogen ingrijpen. Kortom; van bystander naar upstander.
Samen uitspreken is beter dan alleen
Detect Then Act helpt de activisten om giftige en verhitte discussies te de-escaleren. Een beproefde methode is ‘swarming’. Waarbij haat gedetecteerd wordt en vervolgens een grote groep mensen op hetzelfde bericht reageert. Zo krijgen de activisten steun van elkaar en het is een stuk effectiever als meerdere mensen zich uitspreken.
‘Op een speciaal dashboard worden berichten van allerlei media gemonitord. Het filteren van die berichten gebeurt aan de hand van een enorme woordenlijst. Woorden die samenhangen met allerlei vormen van haat. Denk aan seksuele haat, LHBTI-haat of racisme. We kijken bijvoorbeeld naar woorden die veel bereik hebben of naar berichten waar veel reacties op komen. Zo filter je de berichten eruit die heel haatdragend zijn, waar het echt de spuigaten uitloopt.’
Dit artikel is geschreven door Dyonne van Haastert
Echte winst zit in memes
‘De woordenlijst bestaat uit tienduizenden woorden. Voorbeelden van haatspraak in het Nederlands zijn: 'Pleur toch op' of reacties waar ‘omvolken’ of ‘wappie’ in voorkomt.’ Textgain detecteert waar de haat zit en de betrokken activisten reageren daar vervolgens op. Dat kan inhoudelijk, maar ook op luchtige, meer creatieve wijze, aldus Van Beek. ‘Er zijn automatische antwoorden, zoals: ‘Laten we het gezellig houden’ of ‘Kunnen we wat aardiger voor elkaar zijn?', maar de echte winst zit in memes.’ Sarcastische afbeeldingen die in plaats van een antwoord gedeeld kunnen woorden. Hiervoor werken we samen met kunstenaars en illustrators.’
We zien dat opvlammende gesprekken door het delen van kattenmemes afnemen
‘Vooral ‘kattenmemes’ zijn populair. Deze zetten we vaak in om een situatie te de-escaleren, even iets luchtigs tussendoor.’ En dat lijkt te werken. ‘Je ziet dat mensen daarop reageren. Waarom ineens een plaatje van een kat in de discussie? We zien dat opvlammende gesprekken daardoor afnemen en soms zelfs stoppen. Dat is toch wel grappig om te zien.’
#1DayofOnlineHappiness
‘Op 30 april doen we dat door wereldwijd op te roepen tot online happiness, met de hashtag #1DayOfOnlineHappeness. We zetten swarming technieken in en richten ons vooral op de grootste nieuwsoutlets en sociale medianakanalen. In de vormgeving hebben we de jaren ‘60/70 als inspiratie genomen. De tijd dat we nog lief voor elkaar waren, daar willen we naar terug. Zo is er een Happy Spotify-lijst, zijn er speciale memes en zijn er chill outrooms, waar mensen ervaringen kunnen delen. Je kan misselijk worden van het internet en de haatberichten die je dagelijks voorbij ziet komen. Laten we focussen op het goede in de mens.’
Movisie werkte eerder met Textgain aan Project Grey.
Verklarende woordenlijst
- Kunstmatige intelligentie: Intelligentie waarmee machines, software en apparaten zelfstandig problemen oplossen. Zij imiteren hierbij het denkvermogen van de mens.
- Explainable kunstmatige intelligentie (XAI): Dit betekent dat het altijd te verklaren is hoe kunstmatige intelligentie bij een bepaalde uitkomst komt. Dit kan bijvoorbeeld verklaart worden door een onderliggend wiskundig model, waar de AI zijn berekeningen op baseert of op linguïstische markers (woorden of delen van zinnen die de keuze verklaren) in de rekenmodellen.
- Upstander: Iemand die in actie komt tegen mistanden in het algemeen en discriminatie in het bijzonder online.
- Meme: Een sarcastische afbeelding of video die viraal wordt verspreid.
