8 tips voor interdisciplinaire samenwerking in een wijkteam
Efficiënt en duurzaam samenwerken in een wijkteam: hoe doet u dat als u met verschillende disciplines en organisaties om tafel zit? Movisie ondersteunt en traint sociale wijkteams en ziet interdisciplinair werken als een oplossing. Acht tips om optimaal gebruik te maken van elkaars kwaliteiten.
Interdisciplinair samenwerken houdt in dat niet uitsluitend vanuit een eigen referentiekader maar ook vanuit die van uw collega naar een situatie wordt gekeken. En ook wat u kunt bijdragen aan het oplossen van een probleem dat de ander ervaart. In deze vorm van samenwerken wordt niet vastgehouden aan het eigen vakgebied maar worden perspectieven vanuit verschillende disciplines gecombineerd. Het begrip interdisciplinair reikt verder dan multidisciplinair – waarbij disciplines vastomlijnd blijven – en is specifieker dan een integrale werkwijze. Kortom: interdisciplinair samenwerken resulteert in het optimaal gebruikmaken van elkaars kwaliteiten.
Acht tips voor een efficiënte interdisciplinaire samenwerking binnen een wijkteam:
1. Formuleer een gezamenlijk doel en visie
Bespreek als team waar u voor staat. Formuleer teamdoelen en ambities zo dat iedereen zich erdoor aangesproken voelt en er een collectief eigenaarschap van die doelen ontstaat. Voorbeelden zijn ‘hulp voor iedereen in de wijk’ of ‘het vergroten van de participatie van bewoners in de wijk’.
2. Creëer een gezamenlijke taal
Elke wijkteamlid kijkt met een eigen bril naar een specifieke casus. Door deze verschillende optieken kunnen er communicatieproblemen ontstaan. Een gezamenlijke taal is daarom noodzakelijk. Een gezamenlijke taal, die het jargon van de individuele professionals ontstijgt, maakt het mogelijk om bruggen tussen de disciplines te bouwen. Belangrijk is dat deze taal aansluit op de burger in de wijk – de doelgroep – en holle overheidsbegrippen als ‘participatiesamenleving’ en ‘eigen kracht’ concretiseert. De ene hulpverlener kan een veel nauwere definitie van ‘eigen kracht’ hanteren dan de andere.
3. Spreek belangen uit
In een wijkteam heeft iedereen een eigen belang. Ook de organisaties die de leden vertegenwoordigen hebben belangen. Net zoals het wijkteam als geheel. In een samenwerking moet er recht worden gedaan aan ieders belangen, anders ontstaan op termijn problemen als defensief gedrag, beperkte betrokkenheid of zelfs tegenwerking. Zaak is dus om onderliggende en tegenstrijdige belangen te expliciteren. Stel vragen als: wat is het standpunt van iemand op casus X en welke belang zit daar achter? Alleen wanneer belangen uitgesproken en begrepen zijn, kan het wijkteam op zoek naar een integrale oplossing voor het vraagstuk. Vertrouwen ligt aan de basis van het expliciteren van belangen, net zoals oprechte interesse in de ander en transparantie.
4. Ga in gesprek over waarden
Ga met elkaar in gesprek over waarden die uw mensbeeld vormen en die van invloed zijn op uw taak in het wijkteam. Denk aan waarden als gelijkheid en vrijheid. Deze waardes moeten vervolgens afgezet worden tegen de gezamenlijk geformuleerde doelstelling.
5. Durf de controle uit handen te geven
Draagt u taken over en blijft u die controleren, dan blijft u uit eigen belang en perspectief werken. We spreken dan van een schijnsamenwerking.
6. Maak gebruik van elkaars specialisme
Er zitten niet voor niets allerlei verschillende specialismen samen in een sociaal wijkteam. Juist de verscheidenheid aan disciplines en specialistische kennis van bepaalde doelgroepen, geeft kleur aan het team. Maak daar gebruik van. Denk niet alleen: wat kunnen zij voor mij betekenen? Maar ook: wat heb ik jou te bieden?
7. Ben nieuwsgierig naar elkaars functie en visie
Handel vanuit nieuwsgierigheid en niet vanuit aannames. Een nieuwsgierige, open blik naar de ander geeft inzicht en erkenning in de meerwaarde van de ander.
8. Wees kritisch
Vanuit uw perspectief kunt u de ander op blinde vlekken wijzen. Maak elkaar bijvoorbeeld bewust op de invloed die u heeft op het proces en de cliënt.
Spelenderwijs naar een topteam?
Efficiënt en duurzaam samenwerken in een wijkteam: best lastig met verschillende disciplines en organisaties in een team. Movisie heeft het spel Doen durven of de waarheid ontwikkeld. Dit gelijknamige spel versterkt de interdisciplinaire samenwerking in het wijkteam door het uitvoeren van opdrachten (doen), antwoord te geven op vragen waarvoor u lef nodig hebt (durven) of op persoonlijke vragen (waarheid). Nadat het spel afgelopen is, heeft een wijkteam concrete afspraken gemaakt over het optimaliseren van de samenwerking. Snel, laagdrempelig en leuk. Het spel is momenteel helaas niet leverbaar.