Van abstract beleid naar concrete acties

In Alkmaar worden er vanuit het antidiscriminatiebeleid concrete acties gevoerd die inwoners raken. ‘We proberen abstracte thema’s zoals discriminatie tastbaar te maken,’ legt de beleidsadviseur uit. ‘Een van onze initiatieven is het organiseren van vredesoverleggen. Daarin brengen we afgevaardigden van religieuze gemeenschappen bij elkaar om te praten over samenwerking en vrede in onze gemeente.’ Hier is inmiddels ook een kunstprogramma uit voortgekomen, genaamd Heilige Momenten.

De vredesoverleggen hebben geleid tot zichtbare resultaten. ‘Een van de hoogtepunten was een gezamenlijke expositie, waarin verschillende gemeenschappen hun verhalen deelden. Het was inspirerend om te zien hoe kunst en verhalen verbindingen leggen tussen mensen die anders nauwelijks contact hebben.’

Daarnaast werkt de gemeente nauw samen met lokale organisaties en inwoners om beleid te co-creëren. ‘We organiseren dialoogbijeenkomsten en betrekken zoveel mogelijk mensen bij het proces. Op die manier wordt beleid niet alleen iets dat van bovenaf wordt opgelegd, maar iets dat mensen zelf mee vormgeven.’

Op zondag 15 juni 2025 vond de Keti Koti Tafel in Alkmaar plaats. Tijdens een driegangenmaaltijd werd er naar treur- en bevrijdingsliederen geluisterd en gingen deelnemers met elkaar in gesprek over het thema ‘Als ik verander, veranderen wij.'

Uitdagingen onderweg

Het ontwikkelen en uitvoeren van antidiscriminatiebeleid brengt uitdagingen met zich mee. ‘Een van de grootste obstakels is het gebrek aan draagvlak in de maatschappij’ geeft Najetovic toe. ‘Niet iedereen begrijpt meteen het belang van inclusie en het wordt nog weleens als een opinie benaderd. Terwijl het is gebaseerd op universele mensenrechten en het wetenschappelijk is aangetoond dat inclusie bijdraagt aan welzijn en sociale cohesie. Een onderdeel van mijn werk is om diversiteit en inclusie te bevechten en bewustwording en educatie te brengen. Dit geldt zowel voor de buitenwereld als intern.’

Een andere uitdaging is de beperkte tijd en middelen. ‘Beleidsadviseur diversiteit en inclusie is naast denken, adviseren en schrijven vooral ook een ‘doe functie’. De boer op, contact maken, netwerken vormen en ook zelf organiseren. Om dat nog beter te doen zou ik soms wel twee keer zoveel tijd en middelen willen hebben!’ Ondanks deze obstakels is er vooruitgang. ‘We zien steeds meer collega’s die willen bijdragen. Het vergt geduld, maar de eerste resultaten zijn zichtbaar.’

Inspiratie en impact

De aanpak van Alkmaar biedt inspiratie voor andere gemeenten. ‘Wat Alkmaar uniek maakt, is de combinatie van persoonlijke betrokkenheid en pragmatische acties,’ zegt de beleidsadviseur. ‘We proberen niet alles tegelijk te doen, maar focussen op wat haalbaar is en wat impact maakt.’

Een van de lessen die Alkmaar wil delen, is het belang van persoonlijke verhalen. ‘Storytelling is een krachtig instrument. Door persoonlijke verhalen te delen, maak je de impact van discriminatie zichtbaar. Dat raakt mensen en motiveert hen om mee te doen.’ Daarnaast benadrukt de gemeente het belang van partnerschappen. ‘Samenwerking met lokale organisaties en gemeenschappen is essentieel. Zij kennen de situatie en de mensen, en kunnen helpen om beleid effectief uit te voeren.’

Blik op de toekomst

Najetovic kijkt met vertrouwen naar de toekomst. ‘We willen het bereik van onze initiatieven vergroten en meer inwoners betrekken. Dat doen we door continu te leren en onze aanpak te verbeteren.’ Ze hoopt dat andere gemeenten inspiratie halen uit de ervaringen van Alkmaar. ‘Begin klein, leer van wat werkt, en bouw daarop verder. Het belangrijkste is om een begin te maken en samen te werken aan een inclusieve samenleving.’

Foto's: Robert Lagendijk