De Utrechtse wijk Kanaleneiland is één van die vroeg-naoorlogse Nederlandse wijken die zich sinds jaar en dag probeert op te richten, zowel fysiek als sociaal en economisch. Dat is verre van gemakkelijk want de sociale problemen van veel van haar bewoners zijn groot en hardnekkig. Daarom heeft de wijk een stevige sociale basis nodig. Wijkaccommodaties zijn daarin cruciaal, maar zijn nu vaak het stiefkind van sociaal beleid.

Ratjetoe aan bedrijvigheid

Een wijk zonder voorzieningen is niet alleen een zielloze wijk, maar ontbeert ook plekken waar mensen zichzelf kunnen ontplooien, opwerken én elkaar kunnen ontmoeten. Het gaat daarbij niet alleen om sociaal-maatschappelijke voorzieningen zoals scholen, bibliotheken, kerken en moskeeën, maar ook om commerciële voorzieningen zoals winkels, werkplaatsen, bedrijfsruimten en horeca.

Een wijk zonder voorzieningen is niet alleen een zielloze wijk, maar ontbeert ook plekken waar mensen zichzelf kunnen ontplooien, opwerken én elkaar kunnen ontmoeten

Toen Kanaleneiland gebouwd werd, was functiescheiding hét ideaal. De woonfunctie was dominant en zo kwam er een wijk tot stand met veel portiekflats van vier woonlagen gelegen in overdadig groen. Overal in Nederland zijn dit soort wijken te vinden. Ze zijn na oplevering snel in populariteit gedaald en we treffen er veel kwetsbare bewoners aan, veelal met een migrantenachtergrond, een smalle beurs en multiproblematiek. Zo ook in Kanaleneiland.  

Uit het dal trekken

Anno 2019 proberen we wijken als Kanaleneiland weer uit het dal te trekken door onder meer economische functies in deze wijken terug te brengen. Het Krachtstation is daar een exemplarisch voorbeeld van. Kijk naar het logo van de accommodatie: een fabriek! Uit de schoorstenen in het logo komt geen vervuilende rook, maar vrije fladderende vogels. Het logo symboliseert de bedrijvigheid die je in het Krachtstation aantreft. Naast verschillende zorgorganisaties vinden we er bijvoorbeeld óók een kickboks-school, een pop-up bioscoop, fietswerkplaatsen en naast de moestuin grote stenen barbecues (waarvan één halal) en zelfs een tiny house dat als duurzame Bed & Breakfast dienst doet.

Lees de volledige blog op buurtwijs.nl

Buurtwijs en de sociale basis

Op Buurtwijs.nl schrijven we dit jaar met regelmaat over initiatieven gericht op het versterken van het ‘Wij in de wijk’. In het bijzonder putten we daarbij uit voorbeelden uit het Landelijk Leertraject Versterken van de Sociale Basis waar dertien gemeenten bij betrokken zijn. Maar ook de lezer van Buurtwijs nodigen wij uit om zélf met inspirerende voorbeelden te komen die ons leren hoe wij gestalte kunnen geven aan verbinding en gemeenschap bij de aanpak van sociale problemen en het verbeteren van de leefbaarheid van wijken. Ook hier geldt: samen moet je het doen.

Radboud Engbersen en Judith Jansen zijn respectievelijk Expert Sociaal Domein en projectassistent bij Movisie.