Coronacrisis: hoe ondersteunen we mantelzorgers in de thuissituatie?

Richtlijn mantelzorgondersteuning en Zorgladder mantelzorg

De coronacrisis heeft ook gevolgen voor mantelzorgers in de thuissituatie. Zeker als de dagbesteding is weggevallen of er sprake is van intensieve zorg. Hoe kunnen we deze mantelzorgers in deze situatie passend ondersteunen? Het ministerie van VWS heeft Movisie gevraagd om gemeenten te voeden met kennis en hen te ondersteunen. Daarom zet Movisie aan de hand van de richtlijn mantelzorgondersteuning en de Zorgladder mantelzorg de mogelijkheden voor gemeenten en professionals op een rij.

De Rijksoverheid, gemeenten en aanbieders in zorg en welzijn zijn volop aan de slag om bij kwetsbare mensen thuis zo lang als mogelijk in te zetten op ondersteuning in de thuissituatie. Dit is belangrijk om de druk op professionele zorg niet nog verder te vergroten en om ervoor te zorgen dat mantelzorgers in balans blijven en het vol kunnen houden. Het ministerie van VWS, MantelzorgNL en de VNG hebben een Richtlijn mantelzorgondersteuning uitgebracht. Movisie heeft meegedacht. Onderdeel daarvan is de Zorgladder mantelzorg. Daarin staat welke ondersteuning er voor mantelzorgers en hun naasten is. 

Zorgladder: ondersteuning dichtbij

Het is belangrijk om in tijden van corona extra alert te zijn te zijn als gemeente. Is er nog sprake van adequate zorg? Hoe is het met de belastbaarheid van de mantelzorgers? Als gemeente ben je aan zet om te zorgen dat je samen met de professionals, vrijwilligers en hun organisaties kijkt of er nog sprake is van adequate zorg bij mensen thuis. Dit betekent dat je de regisseur bent om met partijen in  zorg en welzijn af te stemmen of het thuis goed (genoeg) gaat met kwetsbare inwoners en hun mantelzorgers.

Onderdeel van de richtlijn mantelzorgondersteuning is de zogenaamde Zorgladder mantelzorg. Deze ladder bestaat uit vijf treden. Per trede geeft Movisie handzame informatie in de vorm van een artikel voor gemeenten en professionals met tips en inspirerende voorbeelden. Bij elkaar vormt dit het stappenplan ‘Mantelzorgondersteuning door gemeenten in tijden van corona’.

  1. Mantelzorg en het eigen netwerk
  2. Informele ondersteuning
  3. Wmo hulp
  4. Verpleging en verzorging
  5. Crisisopvang en tijdelijk verblijf elders

Vaak komt het netwerk van de mantelzorger het eerst in beeld. Daarbij kun je denken aan familieleden, vrienden, buren en wijkgenoten. Ook kun je kijken naar andere informele zorgers, zoals buurtinitiatieven of vrijwilligers. Daarnaast kunnen mantelzorgers gebruik maken van meer formele zorg vanuit de gemeente of zorg- en welzijnsorganisaties. Dit kan in combinatie met verpleging en verzorging. Is dat niet voldoende, dan is er crisisopvang of tijdelijk verblijf elders beschikbaar.

De coronacrisis en de social distancing-maatregelen zorgen voor extra uitdagingen. Er wordt terughoudend omgegaan met fysiek contact, maar er zijn allerlei manieren om op deze niveaus passende manieren van ondersteuning te vinden. 

Richtlijn mantelzorgondersteuning

In de richtlijn wordt uitgelegd hoe je passende ondersteuning kunt bieden aan mantelzorgers zodat zij het kunnen volhouden en kwetsbare mensen in deze tijd zo lang en goed mogelijk thuis kunnen blijven. In deze richtlijn zijn de stappen tot die passende ondersteuning van de mantelzorger weergegeven. Uitgangspunt is continuïteit van zorg en ondersteuning tijdens de crisis. Dat geldt ook voor het ondersteunen en ontlasten van mantelzorgers.

Bekijk de richtlijn

Infographic mantelzorgladder

Infographic: Hoe ondersteun je mantelzorgzorgers in de thuissituatie? 

Bekijk en download

Coronadossier

Dit artikel is onderdeel van een dossier waarin wij kennis verzamelen over het coronavirus. Heb jij een vraag die Movisie kan beantwoorden? Tips of noemenswaardige initiatieven? Stuur dan een e-mail naar Hans Alderliesten, h.alderliesten@movisie.nl.

Naar het dossier