Coronacrisis: Richtlijn geeft houvast bij heropenen of continueren van dagbesteding

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft een richtlijn dagbesteding en -opvang Zvw, Wlz, en Wmo2015 gepubliceerd. De richtlijn geeft aanbieders handvatten om tot een weloverwogen doorstart of voortzetting van het werk te komen, zolang de coronamaatregelen van kracht zijn. In deze richtlijn wordt uiteengezet wat de afspraken zijn voor de continuïteit van zorg, de veiligheid van de medewerker én wat belangrijk is voor de dagbesteding en -opvang zelf.

Je vindt de richtlijn hier

Kader voor zorgvuldige afwegingen

De afgelopen tijd hebben veel aanbieders van dagbesteding op een andere manier invulling aan de dagbesteding of -opvang gegeven. Veel aanbieders hebben de locatie(s) vanaf 12 maart 2020 fysiek gesloten. Sommige dagbestedingen zijn deels open gebleven. De richtlijnen van het RIVM schrijven echter niet voor dat dagbesteding en - opvang in fysieke vorm geheel moeten worden stopgezet. Onder voorwaarden is het mogelijk om in een (kleine) groep bijeen te komen. Iedere aanbieder moet het bijeenbrengen van kwetsbare mensen, met daarbij eventuele risico’s van besmetting, goed afwegen. De richtlijn geeft daarvoor een kader. 

Voor wie

De richtlijn maakt deel uit van de ‘Aanpak kwetsbare ouderen die thuis wonen bij verzwaring problemen en crisissituaties’. Hoewel deze formeel gericht is op dagbesteding voor ouderen, vinden wij dat de richtlijn ook voor andere doelgroepen richting en houvast geeft. Ouderen zijn de meest kwetsbare groep in relatie tot corona. Als deze richtlijn voor ouderen veilig is, zal dat ook voor andere groepen gelden. Uiteraard vragen deelnemers met bepaalde specifieke kenmerken om een specifieke aanpak. Eigenlijk vraagt iedere maatregel op dit moment om maatwerk, toegespitst op de situatie. 

Kern van de richtlijn: continuïteit

Het uitgangspunt van de richtlijn is continuïteit van zorg en ondersteuning tijdens de crisis. Dat geldt ook voor dagbesteding en -opvang, al dan niet gecombineerd met vormen van begeleiding en zorg.
Gemeenten, zorgkantoren en -verzekeraars hebben de wettelijke opdracht passende
zorg en ondersteuning te bieden. De aanbieders hebben de taak om dit uit te voeren. Dit geldt ook tijdens de coronacrisis. Er wordt van gemeenten en aanbieders uiterste inspanning gevraagd om in goed overleg - met de cliënten, naasten en hun mantelzorger - passende zorg en ondersteuning te leveren. Rekening houdend met de omstandigheden en de richtlijnen van het RIVM.

Financiën 

De richtlijn geeft aan welke financiële afspraken het rijk en de VNG hebben gemaakt. Ook wordt aangegeven wat de procedure is bij meerkosten. Hierbij kan het gaan om meerkosten vanwege een noodzakelijke aangepaste invulling van dagbesteding of -opvang, maar ook om meerkosten voor het huren van alternatieve locaties of het aantrekken van extra personeel (bijvoorbeeld als gevolg van een oplopend ziekteverzuim van de vaste krachten). 

Persoonsgebonden budget (pgb)

Ook pgb-aanbieders (Wmo 2015, Jeugdwet, Wlz) zijn opgeroepen zich maximaal in te spannen om te zorgen voor continuïteit van zorg en ondersteuning van kwetsbare personen. Dit geldt ook voor de dagbesteding en -opvang die wordt ingekocht met een pgb. De ondersteuning, zoals overeengekomen in de zorgovereenkomst, wordt volgens afspraak door de budgethouder doorbetaald aan de aanbieder. Indien voor de cliënt een alternatief voor de reguliere dagbesteding of -opvang noodzakelijk is, kan deze in natura worden ingezet. De cliënt kan ook extra budget van de gemeente of het zorgkantoor ontvangen om de alternatieve dagbesteding, behandeling en -opvang zelf in te kopen. Het ministerie van VWS is nog in gesprek met de Sociale Verzekeringsbank (SVB) om hier duidelijke afspraken over te maken en praktische uitvoering aan te geven.

Veiligheid 

De richtlijn geeft handvatten om de nodige veiligheidsmaatregelen in acht te nemen om zowel de medewerkers als de deelnemers te beschermen. Naast de algemeen geldende regels van social distancing worden een aantal punten specifiek uitgelicht. 

Vervoer

De richtlijn bevat ook een aantal aanwijzingen over het vervoer van en naar de dagbesteding. Als er sprake is van een taxi of groepsvervoer, wordt er verwezen naar de afspraken die met aanbieders van speciaal vervoer zijn gemaakt. In de praktijk zal het veelal gaan om het vinden van maatwerkoplossingen voor specifieke situaties en personen. 

Meepraten?

En nu in de praktijk aan de slag met de richtlijnen. Hoe doe je dat? Wat is er mogelijk? Wat kun je wel en niet bieden in deze tijden en binnen de richtlijnen?  Movisie organiseert op donderdag 30 april van 10 tot 11:30 een online meeting waar we onze eerste bevindingen delen, met elkaar sparren en ervaringen uitwisselen. Wil je deelnemen? Stuur dan een mail naar M.vanbreukelen@movisie.nl. Je ontvangt van tevoren een bevestiging met het programma en een link naar de online meeting.

Coronadosssier

Dit artikel is onderdeel van een dossier waarin wij kennis verzamelen over het coronavirus. Heb jij een vraag die Movisie kan beantwoorden? Tips of noemenswaardige initiatieven? Stuur dan een e-mail naar Hans Alderliesten, h.alderliesten@movisie.nl.

Naar het dossier