De digitale kloof helpen dichten

Belastingen, zorgverlening en aanvragen bij instanties – we doen steeds meer online. Voor lang niet iedereen is dat gemakkelijk en vanzelfsprekend. Movisie heeft een praktische handreiking gemaakt voor sociaal werkers om de dreigende digitale kloof te slechten.

De online wereld neemt steeds meer ruimte in beslag in het maatschappelijk leven. Maar lang niet iedereen heeft vanzelfsprekend toegang tot die online wereld. Denk aan burgers die niet over genoeg geld beschikken om een goed werkende pc, laptop of smartphone aan te schaffen met een goede toegang tot internet. En denk aan laaggeletterden: er zijn in Nederland 2,5 miljoen mensen die moeite hebben met lezen en schrijven. Uit dat cijfer spreekt bijna vanzelf dat ze ook de vaardigheden ontberen die je nodig hebt om je online te kunnen redden.

Sociaal werkers kunnen een belangrijke rol spelen bij het helpen dichten van die digitale kloof. Ze staan immers in nauw contacten met inwoners. Dat was de achterliggende gedachte die de basis vormde voor de kersverse Handreiking digitale kloof! van Movisie. Het is een praktische online gids die je ook kunt printen. De gids loodst sociaal werkers in ongeveer een half uur langs onderwerpen die met de digitale kloof te maken hebben. En voorziet hen van allerlei praktische tips en tools.

'Je zet jezelf als sociaal werker buitenspel als je je niet verdiept in de digitale wereld'

Volgens Julia Ketel, projectmedewerker bij Movisie, bestaat er bij sociaal werkers niet zelden handelingsverlegenheid rond de digitale kloof bij bewoners die ze ondersteunen. ‘Dat kan mensen bijvoorbeeld parten spelen bij het invullen van allerlei digitale formulieren. Hulpverleners zijn niet altijd op de hoogte over hoe je deze problematiek goed kan signaleren en de mogelijkheden om daarin een helpende hand te bieden.’

Laptops inzamelen

Toch zul je hierin moeten investeren, stelt ze. En de handreiking kan daarbij een hulpmiddel zijn. Er staan allerlei tips in voor mensen voor wie de toegang tot internet een onneembare drempel lijkt te zijn. ‘Er zijn meer mogelijkheden dan je soms denkt. Adviezen van het Expertisepunt Basisvaardigheden – ook genoemd in de handreiking - kunnen bijvoorbeeld een uitkomst bieden. En er zijn ook voorbeelden en mogelijkheden om in de wijk een netwerk en aanbod te bouwen voor het versterken van digitale vaardigheden voor inwoners.

Ketel: ‘En denk ook aan het initiatief Allemaal Digitaal dat laptops inzamelt om beschikbaar te stellen aan mensen die daarvoor de middelen niet hebben. Ook daarbij kan een sociaal professional helpen.’ Het zou goed zijn als tijdens de opleidingen social work meer aandacht wordt ingeruimd voor technologie en de digitale samenleving, vindt Ketel.

‘Je ziet her en der goeie initiatieven’, zegt Toine Broekhuis, eveneens projectmedewerker bij Movisie. Hij noemt onder meer de naam van Marcha Hartman-Van der Laan, docent aan de NHL Stenden Hogeschool.

Mensenwerk

‘De digitale wereld zit zo verweven in ons doen en laten, dat kun je niet meer als een te onderscheiden onderdeel van het bestaan zien’, voegt Ketel toe. ‘Iemands welbevinden hangt meer en meer samen met hoe je in contact bent met anderen op internet.’

Ze zegt natuurlijk te begrijpen dat sociaal werkers voor het beroep hebben gekozen omdat het mensenwerk is. In dat contact met mensen, daar ligt hun hart. ‘Maar uiteindelijk zet je jezelf buitenspel als je je niet verdiept in de digitale wereld. Het is onomkeerbaar dat dit onderdeel is van ons bestaan.'