Misschien wel het meest romantische beeld van Gay Games Amsterdam 1998 is voor mij een tv-opname van het Korenfestival in het Concertgebouw in Amsterdam. De NOS zond op Nederland 1 drie lange registraties uit van het evenement, gepresenteerd door Humberto Tan. In een van die programma’s zoomt de camera in op twee vrouwen die lekker met hun hoofden tegen elkaar naar een optreden luisteren: oud-collega Lianne Postma en haar vriendin Gerda.

Wat deed Gerda tijdens de Gay Games?

Lianne Postma: ‘Zij deed mee aan het Tennistoernooi en met haar koor Cantate Zus en zo uit Utrecht trad zij op in het Concertgebouw, een prachtlocatie. Dat was ook zo bijzonder aan die Gay Games. Je had het gevoel dat vele deuren opengingen en alles kon. De burgemeester en de hele gemeenteraad stonden achter ons. En iedereen wilde er natuurlijk ook wel wat uitslepen, maar dat het Concertgebouw voor ons Korenfestival paraat stond vond ik heel mooi.’

Was dat concert voor jou een hoogtepunt van de Gay Games?

‘Ik heb die week maar heel weinig gezien, maar ik ben wel even naar het optreden van Gerda en naar het Ballroomdansen geweest. Meer heb ik niet kunnen zien. Ik was druk bezig in het crisiscentrum dat was ingericht in de foyer van de Stopera. Eigenlijk was Gay Games een aaneenschakeling van hoogtepunten. Al die vrijwilligers met hun enorme inzet waren mijn hoogtepunten! In het laatste jaar voor de Games hielden we op elke sport- of cultuurlocatie een vrijwilligersborrel en dan hield ik een praatje. Thuis oefende ik om wat zinnigs te zeggen, met als vast item hoeveel vrijwilligers zich op dat moment hadden aangemeld. Op een bepaald moment hadden we de 1000ste vrijwilliger en dat vierden we op de Jaap Edenbaan. Er is nog ergens een foto van haar. Kees Ruyter had voor de gelegenheid een speciaal T-shirt ontworpen. Dat was heel bijzonder.’

(Tekst gaat verder onder de foto.)

Foto van de 1000ste vrijwilliger uit 1998

‘Ook een hoogtepunt waren de instructiemiddagen in het chique hoofdkantoor van Randstad, waar alle vrijwilligers bijeenkwamen. Daar gaf ik achter een katheder voor een zaal van 700 een presentatie over do’s en dont’s van het vrijwilliger-zijn tijdens het evenement.  Met als slogan: “Vrijwillig, maar niet vrijblijvend”. Mensen mochten vragen stellen en dan ging ik met een microfoon door de zaal. Ik ben opgeleid als theaterdocent en ik was dan in mijn element.

Bijzonder was dat we met de werkorganisatie uitgenodigd waren voor een etentje bij de burgemeester. En ook dat ik samen met Ruud (event manager Ruud Oosterhof) naar de Gymnastrada ging om gymnasten te werven die bij de openings- en sluitingsceremonie in de Amsterdam ArenA als matrozen moesten dansen op het nummer It’s Raining Men van The Weather Girls. Ook dat waren vrijwilligers. Maar het evenement zelf is als in een roes voorbij gegaan. Heel raar. Alsof ik het niet met volle teugen heb kunnen ervaren.’

Heb je speciale herinneringen?

‘Een heel bijzondere herinnering heb ik aan de middag bij Erwin Olaf in zijn atelier samen met Gerda.  Hij heeft van Gerda in tennisoutfit foto’s gemaakt voor een glossy. Erwin was zo’n vreselijk vriendelijke en belangstellende man! Heel gastvrij. Ik heb die glossy meegenomen want daarmee wil ik graag op de foto. Gerda en ik woonden samen in Utrecht, maar we hadden tijdens de Gay Games zoveel contacten opgedaan dat we naar Amsterdam zijn verhuisd. We zijn getrouwd in 2000. Ger is een paar jaar geleden overleden. Daarom vind ik die glossy waarin ze zo mooi staat te pronken ook zo bijzonder. En op deze manier is ze er toch nog een beetje bij.’

(Tekst gaat verder onder de foto.)

Lianne Postma met de glossy

Hoe zag je leven eruit toen je bij de Gay Games kwam?

‘Ik werkte bij het COC en zat dus al een beetje in het gay circuit. In Utrecht was ik de enige betaalde kracht, ik runde het centrum aan de Oude Gracht. In de ochtenduren deed ik het pandbeheer, ontving ik mensen die de ruimte wilden huren of maakte de nieuwsbrief. ’s Middags gaf ik voorlichting en informatie. Ik was daar ter ondersteuning van de vrijwilligersgroepen. In de avonduren gaf ik theaterles aan kinderen en volwassenen en regisseerde ik toneelstukken. Lydia Zijdel, een goede vriendin van me, had Gay Games in 1994 in New York meegemaakt en tipte me dat er een baan in Amsterdam vrij kwam. Gay Games stond vrij ver van me af, maar zij zei: “Ga het eens proberen.” Ik ben op gesprek gegaan en aangenomen als coördinator vrijwilligers. Dus ik ben in het diepe gesprongen. Wist ik veel waar ik in terecht kwam.’

Dat was in 1996?

‘Ja, twee jaar van tevoren is een hele bups mensen aangenomen voor de werkorganisatie. Er was al een vrijwillige kerngroep bezig. Per sport of cultuuractiviteit waren dat meestal zo’n vijf mensen die al heel ver waren en wisten hoe ze het wilden. Met hen ging ik in gesprek: hoeveel mensen heb je nu nodig en welke vaardigheden moeten ze hebben? Of heb je straks ondersteunende vrijwilligers (handjes) nodig? Daarnaast moesten er mensen op kantoor bij komen, want er was veel administratief werk, zeker voor de voorbereidingen van de accreditatie en het vullen van de registratiedatabase. Daarvoor zochten we mensen die toen gelijk al meer tijd wilden investeren.’

Uiteindelijk werden het ruim 3000 vrijwilligers.

‘Ja, sommige mensen waren er al in de voorbereidende fase, maar het grootste deel kwam er later bij voor hand- en spandiensten tijdens het evenement zelf. We hadden een speciaal wervingsteam opgericht, waarmee we op markten en gay uitgaansplekken folders gingen uitdelen. Voor de openings- en sluitingsceremonie hebben we de supposten geworven onder de werknemers van de gemeente Amsterdam. Die waren zo enthousiast, heel leuk.

'We probeerden met zorg en aandacht de vrijwilligers te ondersteunen'

Op kantoor aan de Nieuwezijds Voorburgwal hing een goed sfeertje. Op vrijdag kwam vrijwilliger Emma van Zalinge altijd langs met tompoezen. Om 11 uur riep dan iemand: “Emma is er met de tompoezen” en dan kwam iedereen koffiedrinken. Emma is later een goede vriendin van me geworden. (Zo zie je maar wat een tompoes kan doen…!) Beneden in het souterrain kregen we een speciale werkruimte voor de vrijwilligers. Daar konden ze aan een computer werken of overleggen, want voor de werkorganisatie was het soms belastend als die vrijwilligers overal rondliepen. (Creative director) Kees Ruyter maakte van alles iets bijzonders. Een gewoon foldertje was not done. Alles moest in Gay Games stijl! Hij had voor de vrijwilligers ook een speciaal tijdschrift gemaakt, de Inzet, dat met elk nummer groter werd. Zo mooi bedacht. We probeerden met zorg en aandacht de vrijwilligers te ondersteunen, maar vooral ook bij ons betrokken en actief te houden natuurlijk!’

 Wat heb je geleerd van Gay Games?

‘Zoveel. Vooral veel lef heb ik erdoor gekregen. Ik moest voor grote groepen praatjes houden en overal op af stappen. Ik ontdekte mijn eigen organisatietalent. Ik schrik nu niet meer zo snel als ik iets moet aanpakken. Bij Gay Games heb ik een stevige bodem gelegd voor de rest van mijn leven. Ik leerde dat ik er mag zijn als lesbische vrouw. Na Gay Games solliciteerde ik bij de NS voor een baan als machinist. Tussen enkel mannen volgde ik de opleiding. Ik vertelde trots dat ik bij Gay Games had gewerkt. Ja, ik was echt trots op wat we met elkaar hebben neergezet.’

(Tekst gaat verder onder de foto.)

Lianne Postma tijdens de nieuwjaarsduik in 1998

Kreeg jij ook te maken met de financiële perikelen?

‘Nee, dat is langs me heen gegaan. Ik zat in een ondersteunende rol en niet in het management of het bestuur. Ik weet wel dat het een domper was toen we na afloop het kantoor moesten leeghalen. Tijdens het evenement heeft het management er veel meer van meegekregen, maar ik wist niet wat er precies aan de hand was, er werd een beetje geheimzinnig over gedaan. Ik heb er niet zoveel last van gehad en de deelnemers volgens mij ook niet. Voor hen werd het zo’n mooie ervaring. Ze voelden zich zo welkom in de stad en maakten zoiets moois mee dat dat hele financiële debacle naar de achtergrond verdween.’

Achteraf hebben de vrijwilligers een award gewonnen. Wat was dat voor prijs?

‘De VVV Tourism Award, voor de organisatie die het meest had betekend voor het toerisme in de stad. Dat waren wij en dat was terecht gezien de enorme toestroom van gasten in de stad. (Gay Games Amsterdam 1998 leverde de gemeente 135 miljoen gulden aan extra inkomsten op.) Samen met twee vrijwilligers heb ik de bokaal in De Rode Hoed in ontvangst genomen. Dat was wel een beetje de kroon op het werk. Al die vrijwilligers kregen daarmee een pluim van de gemeente.’

Hoe kijk je 25 jaar later tegen de Gay Games aan?

‘Als een enorm mooie warme herinnering in mijn lesbische rugzak. Het heeft me zo veel gebracht! Ook dat familiegevoel met al die lieve mensen. Tot op heden kom ik nog overal mensen tegen die zeggen: “Wie ben je ook alweer… oh ja, jij bent Lianne Postma. Ik was toen ook vrijwilliger. Wat was het een feestweek!”’

Tegenwoordig werk je voor Roze Stadsdorp Amsterdam. Wat doe je daarvoor?

‘Nou, eigenlijk ben ik gewoon weer terug bij het COC. Het Roze Stadsdorp vind ik het COC voor de “wat ouderen”. Het is ontstaan uit de behoefte om meer naar elkaar om te zien, want de regering doet dat niet meer. We moeten een netwerk creëren waarin we oog hebben voor elkaar en elkaar kunnen ondersteunen. Dat doen we o.a. via leuke activiteiten. Daardoor leer je nieuwe gelijkgestemden kennen en kun je waar nodig op elkaar leunen. Het Roze Stadsdorp heeft allerlei subgroepjes: een zwemclub, een filmclub, een museumclub, een fietsclub etc. Een keer per maand treffen we elkaar tijdens een grote borrel. Ik ben lid geworden toen Gerda was overleden. Emma en haar vrouw Ineke nodigden me uit. Eigenlijk vond ik mezelf veel te jong, maar ik ben toch gegaan. Nu ben ik vrijwilliger voor de filmclub en de borrelcommissie.’

Tekst: Paul van Yperen
Foto’s: Marian Bakker (1998) en MacSiers Imaging (2022)