Drie vrouwen over Internationale Vrouwendag

Op maandag 8 maart vieren mensen over de hele wereld weer dat het Internationale Vrouwendag is. Wat betekent deze dag voor vrouwen en wat moet er gebeuren, zodat er meer gelijkheid tussen vrouwen en mannen komt? Drie vrouwen die actief zijn binnen de Alliantie Verandering van Binnenuit, Melek Sucu-Gul (Inspraakorgaan Turken in Nederland, IOT), Souad Achour (Samenwerkingsverband Marokkanen in Nederland, SMN) en Hanneke Felten (Movisie), geven hun mening.

Waarom is Internationale Vrouwendag voor jou belangrijk?

Souad Achour

Souad Achour: ‘Ik vind dat er nog veel ongelijkheid bestaat tussen mannen en vrouwen. Het is onrechtvaardig dat vrouwen niet hetzelfde verdienen als mannen voor hetzelfde werk. Ook is de arbeidsparticipatie van vrouwen te laag als gevolg van drempels in ons systeem. Daarnaast is in veel landen de mogelijkheid voor educatie voor meisjes beperkt of nihil. Tot slot is geweld tegen vrouwen en met name seksueel geweld nog steeds een groot probleem. Ook in ons land.'

Hanneke Felten: 'Omdat het een feestelijke maar ook serieuze dag is waarbij we wereldwijd stil staan bij de positie van vrouwen. Op tal van terreinen trekken vrouwen aan het kortste eind. Bijvoorbeeld: ze verdienen gemiddeld minder voor het zelfde werk, hebben gemiddeld minder vrije tijd (omdat zij werk en zorg moeten combineren) en lopen meer kans om het slachtoffer te worden van huiselijk en seksueel geweld.'

Invloed met Impact is thema Internationale Vrouwendag 2021

In 2021 is het thema van Internationale Vrouwendag: ‘Invloed met Impact’. Een thema dat positiviteit uit dient te stralen. Omdenken in een pure vorm. Vrouwen spelen daarin een sleutelrol en positiviteit is het sleutelwoord: samen kunnen wij de verharding in onze maatschappij tegengaan door op een positieve manier in te steken op al die maatschappelijke problemen die op ons bordje liggen. Maar ook het aansnijden van onderwerpen die specifiek vrouwen betreft zoals het taboe doorbreken van huiselijk geweld, meer vrouwen in de politiek, een gelijkwaardige positie behalen voor meisjes en vrouwen in onze maatschappij, de waardering voor de diverse culturen die ons land rijk is en ga zo maar door.

Niet in problemen denken maar in kansen, uitdagingen en mogelijkheden. Internationale Vrouwendag roept vrouwen in Nederland en België op om aan te haken bij het thema van 2021.

Hanneke Felten

Hanneke: 'Het lichaam van vrouwen wordt te vaak gezien als niet van haarzelf. In sommige conservatieve families waarin de eer van de familie belangrijk wordt gevonden, wordt de maagdelijkheid van meisjes zelfs bewaakt alsof het een schatkist is. Met wie een meisje omgaat, waar ze heengaat, en de kleding die ze aan heeft worden nauwlettend in de gaten gehouden door haar familie en de gemeenschap. Ook anno 2021 zijn er meisjes die niet zonder hun broer, vader of man de straat op mogen of die het slachtoffer van roddels en soms geweld worden wanneer ze hun eigen gang gaan. Dat raakt zowel heteroseksuele meisjes als lesbische en biseksuele meisjes. In de Alliantie Verandering van Binnenuit worden er bijeenkomsten gehouden om mentaliteitsverandering op gang te brengen en het veranderen van sociale normen in vaak deze conservatieve gemeenschappen. Dat is gewoon nog steeds heel hard nodig.'

Melek: 'Ik vind deze dag belangrijk, omdat vrouwen van verschillende culturele achtergronden nog steeds achtergesteld worden. Nog steeds komen vrouwen door huiselijk geweld om het leven. En nog steeds worden vrouwen niet gelijk behandeld.’

Hanneke: 'Ook in minder conservatieve families zie je dat meisjes en vrouwen steeds op hun uiterlijk en hun lichaam worden beoordeeld: babymeisjes met een strakke haarband over hun kale bolletje getrokken, peutermeisjes met gezichtsmaskertjes en komkommers op hun ogen of make-up sets voor kleutermeisjes lijken misschien op het eerste gezicht heel schattig, maar het legt constant de nadruk bij meisjes op hun uiterlijk.'

Wat moet er hoognodig gebeuren zodat er meer gelijkheid tussen vrouwen en mannen komt

Melek Sucu Gul

Melek: ‘Vrouwen verdienen hetzelfde loon te krijgen als mannen in dezelfde functie. Ik vind daarnaast meer voorlichting over de Nederlandse rechten van vrouwen heel belangrijk, zodat de vrouwen voor wie wij werken in de Alliantie Verandering van Binnenuit sterk in hun schoenen kunnen staan. Daarnaast zijn taalcursussen voor deze vrouwen vaak essentieel. Zij moeten hun taalbeheersing kunnen verbeteren.’

Souad: ‘Het is belangrijk dat we blijven praten over ongelijkheid en onder alle generaties en culturen dit bespreekbaar maken en onder de aandacht brengen op verschillende niveaus. Met dwingende afspraken zou er meer moeten gebeuren op de werkvloer en in het onderwijs. Verder moet er nog meer ingezet worden op preventie en bewustwording en het versterken van veilige en toegankelijke platformen voor kwetsbare vrouwen, zoals slachtoffers van huiselijk geweld.’

Hanneke: ‘Uitgangspunt is dat meisjes en vrouwen zelf beschikken over hun lichaam en zelf hun keuzes mogen maken. En wat mij betreft mogen de ideeën over wat ‘vrouwelijk’ is en wat ‘mannelijk’ is in vrijwel iedere cultuur op de schop. De stereotiepe beelden over wat ‘een echte man’ of ‘een echte vrouw’ is, zitten veel mensen in de weg; niet alleen vrouwen hebben daar last van, maar ook mannen. Om een klein voorbeeld te noemen: het is toch van de zotte dat je bij de geboorte van een meisje al haar kamer roze verft en bij een jongen blauw of met Sinterklaas op school alle meisjes een kaptafel geeft en de jongens een voetbal? Alsof alle meisjes hetzelfde zijn en alle jongens hetzelfde zijn. Er moet wat mij betreft meer ruimte komen voor individualiteit en diversiteit. Het is onzinnig om de mensheid constant in te delen in twee soorten. Het is net zo raar en onwenselijk als mensen indelen in rassen. Vanuit de wetenschap is natuurlijk al een tijdje bekend dat dit niet juist is, maar vastgeroeste oude ideeën zijn lastig te veranderen.’     

'Er moet nog meer ingezet worden op preventie en bewustwording en het versterken van veilige en toegankelijke platformen voor kwetsbare vrouwen'

Wat heb je met de alliantie bereikt met betrekking tot vrouwenemancipatie, waar je trots op bent?

Hanneke: ‘Ik kijk met veel bewondering naar onze samenwerkingspartners: de zelforganisaties van het consortium zelfbeschikking. Zij houden (dialoog)bijeenkomsten/gespreksbijeenkomsten waarin zij mensen stimuleren om de gelijkheid tussen vrouwen en mannen te accepteren. Zij richten zich op hun eigen achterban: mensen met een migratie- en vluchtelingenafkomst. Op deze manier werken zij aan verandering van binnenuit; de gespreksleiders van de bijeenkomst hebben vaak een zelfde afkomst als de deelnemers en kunnen van binnenuit normverandering stimuleren.'

Souad: 'Ik ben trots op het resultaat die wij met de dialoogbijeenkomsten hebben bereikt. We hebben het vertrouwen van kwetsbare vrouwengroepen kunnen winnen, door een veilige omgeving te creëren. Door pijnlijke verhalen te delen hebben deze vrouwen bepaalde taboes kunnen doorbreken. De vrouwen zijn zich meer bewust van hun kracht. Ze hebben geleerd om anders naar zichzelf te kijken, en meer vanuit de kracht van hun kwetsbaarheid te denken en te handelen. Bij de mannengroepen is stil gestaan bij hun rol als vaders en partners. Praten over (onbewust) geweld, onderdrukking, intimidatie en het onbewust toepassen van traditionele denkpatronen met de vrouwen en LHBT in hun omgeving was voor mannen een eyeopener.'

Nieuwsbrief Verandering van Binnenuit op Internationale Vrouwendag

De Alliantie Verandering van binnenuit werkt sinds 2018 aan gelijkheid, veiligheid en acceptatie van vrouwen en van LHBT’s en richt zich daarbij op de migranten- en vluchtelingengemeenschappen in de Nederlandse multiculturele samenleving. Dat doen we niet 'van boven af' maar van 'binnenuit'. De alliantie is een samenwerking tussen het Consortium Zelfbeschikking van organisaties voor en door mensen met een migranten- of vluchtelingenachtergrond, en Movisie. Wilt je de alliantie volgen? Op Internationale vrouwendag verschijnt de nieuwsbrief van de alliantie, die twee keer per jaar uitkomt. Abonneer je nu gratis.

Melek: ‘We hebben binnen de gespreksgroepen van Verandering van Binnenuit verschillende gevoelige onderwerpen behandeld en dat vond ik heel erg positief. In de gesprekken spraken deelnemers bijvoorbeeld over LHBTI+, Ik zag dat er best wel vrouwen waren die moeite hadden om over dit onderwerp te praten. Bij mannen is het vaak een nog groter taboe. Acceptatie is voor hen onverteerbaar. Het was dus goed om het hier over te hebben… Ik denk dat we in de toekomst nog meer tafelgesprekken moeten organiseren, want mensen vinden het geen gemakkelijk onderwerp om hun mening over te uiten en er zo samen erover praten werkt goed.’

Hanneke: 'Omdat het probleem van genderongelijkheid breder speelt, zou ik graag willen dat ook in andere gelederen van onze samenleving de werkwijze van het consortium zelfbeschikking wordt overgenomen. Ik heb daarom een publicatie gemaakt waarin de principes van hun werkwijzen beschreven staan en waarin ik vanuit de wetenschappelijke literatuur laat zien dat deze principes effectief zijn. Ik hoop dat dit ook anderen zonder migratie- en vluchtelingenafkomst stimuleert om hiermee aan de slag te gaan en dat het gemeenten over de drempel helpt om te gaan samenwerken met het consortium Zelfbeschikking. Deze zelforganisaties doen ‘niet zomaar wat’, maar hebben interessante werkwijzen.'