Ervaringskennis bij mantelzorgbeleid in Katwijk

Bij mantelzorgondersteuning zijn veel organisaties betrokken. Maar hoe zorg je als gemeente voor regie en samenhang in het aanbod? De gemeente Katwijk kiest bewust voor een samenwerking met en de inbreng van mantelzorgers bij beleidsvorming. Er moet een koers komen waar mantelzorgers op kunnen bouwen en vertrouwen. Maar hoe pak je dit aan? Jacqueline Smak Gregoor, beleidsregisseur Cluster Beleid Sociale Leefomgeving, vertelt.

Waarom heeft Gemeente Katwijk bewust gekozen voor samenwerking met mantelzorgers?

'Als je echt impact op individueel niveau wilt maken, moet je uitgaan van diegene waarvoor je beleid maakt.'

'Om effectief beleid voor mantelzorgers te ontwikkelen is de inbreng en inzicht in behoeften van mantelzorgers leidend. We kunnen van alles bedenken, maar als dat niet aansluit bij dat waar men echt behoefte aan heeft zullen het aanbod en de bijbehorende interventies niet aanslaan. Zonde van iedereens tijd en energie. Dus als je echt impact op individueel niveau wilt maken moet je uitgaan van diegene waarvoor je beleid maakt. En duidelijk zijn in wat je wel en niet kan realiseren, wees realistisch.'  

Hoe ziet die samenwerking eruit?

'We zijn eerst begonnen met rondetafelgesprekken met mantelzorgers (van jong tot oud), waar lopen zij tegenaan en wat hebben mantelzorgers nodig om balans te kunnen behouden in werk, school, zorg en privéleven. De uitkomsten van deze gesprekken hebben we met elkaar gedeeld en teruggekoppeld aan mantelzorgers. De behoeften die we meteen konden uitwerken in acties hebben we per direct in gang gezet. Zoals een Meet&Greet met de gemeenteraad en wethouders om politiek draagvlak te creëren, de inzet van een mantelzorgmakelaar en een “rozenactie” voor het erkennen en het beter bereiken van mantelzorgers een stimulans te geven. Daarnaast hebben we een behoefteonderzoek onder Mantelzorgers uitgezet, uitgevoerd door MantelzorgnlPRO. Al deze informatie en input is gebruikt om de Uitvoeringsagenda Mantelzorgondersteuning en Respijtzorg 2023-2026 op te stellen.'

mantelzorgbijeenkomst

Wat merkt de mantelzorger hiervan?

'Mantelzorgers worden nadrukkelijk uitgenodigd om vanaf de start van nieuwe ideeën en beleid mee te denken. Zoals bij het opzetten van een inloopvoorziening voor mensen met beginnende dementie (Odensehuis). Er is aanbod ontwikkeld die aansluit bij de behoefte en wens van mantelzorgers, zoals Zorgoppas, is de website van de gemeente toegankelijker gemaakt met informatie over mantelzorg en gestroomlijnd met die van onze Welzijnsorganisatie Welzijnskwartier en partners. Er is een voorziening voor vervangende mantelzorg aan huis doorontwikkeld ‘Zorg zonder Indicatie’ aan dit project is onderzoek gekoppeld om ervaringen en behoefte beter in kaart te brengen, verder worden er ervaringsverhalen met elkaar gedeeld. Ondersteuning aan mantelzorgers is maatwerk. Voor werkende mantelzorgers zijn we momenteel bezig met de proeftuin Werkende mantelzorgers vanuit een ZonMw project van de Alliantie Positieve Gezondheid, de resultaten van de gesprekken met mantelzorgers binnen organisaties worden teruggekoppeld aan de deelnemende organisaties zodat zij hun interne mantelzorgbeleid kunnen verbeteren. Welzijnskwartier is een apart traject opgestart samen met GGZ-instelling ‘De Brug’ voor mantelzorgers van mensen die te maken hebben met GGZ en verslavingsproblematiek.'

Waar ben je trots op?

'We weten elkaar steeds beter te vinden.'

'Mantelzorg is echt op de politieke agenda gekomen, met een uitvoeringsagenda die is vastgesteld door het College en de Raad. We doen het echt samen, met maatschappelijke partners in zorg en welzijn waarbinnen de stem van de mantelzorger altijd terug te vinden is. We kunnen echt persoonsgerichte impact bieden van jong tot oud, werkend en zorgend. We weten elkaar steeds beter te vinden.'