Ervaringsverhalen van inwoners ophalen: zo kan het ook!
Welke meerwaarde hebben ervaringen van inwoners met onafhankelijke cliëntondersteuning en hoe kan je daar binnen het Onafhankelijke cliëntondersteuningsproject (OCO-project) meer gebruik van maken? Volgens Nele Blommestein (onderzoeker bij Movisie) biedt de Sprockler-methode een uitkomst om ervaringsverhalen goed vast te leggen.
Om de meerwaarde van ervaringsverhalen van inwoners te achterhalen, kunnen projectleiders in elk geval al bij voorgangers te rade gaan. Een aantal koplopers in het project spraken met sleutelpersonen en ontwikkelden specifieke vragenlijsten voor cliënten. Daarnaast zijn er straatinterviews en portretten van gebruikers van cliëntondersteuning in lokale kranten geplaatst om de ervaringsverhalen te belichten. Inspirerende voorbeelden daarvan staan in het COmpas.
Narratieve onderzoeksmethoden
Narratieve onderzoeksmethoden en gebruik van ervaringsverhalen winnen de laatste jaren aan terrein binnen het sociaal domein. Ze bieden een interessant alternatief voor de vaak ellenlange vragenlijsten, met indicatoren en uitgebreide rapportages. De narratieve methoden helpen om betekenis van een dienst of project zoals samenwerking, meer inspraak of cliëntondersteuning in verhalen te vangen. Dat kan in gesprekken met sleutelpersonen, de inzet van ervaringsdeskundigen, gebruik van zogeheten persona's, klantreizen en spiegelgesprekken. Ervaringsverhalen inzetten bij monitoring biedt bovendien ruimte om inwoners te laten participeren in het onderzoek. Met creatieve vormen zoals film, in sociale media en dagboekstudies. Bij narratieve methoden, komen patronen en effecten naar boven. En dat helpt om tijdens de loop van je project verbeteringen aan te brengen.
Effectiviteit vergroten
Volgens Nele Blommestein, onderzoeker bij Movisie, biedt dit volop kansen om de effectiviteit van projecten te vergroten: 'Het is van belang om kennis op te doen over wat werkt onder welke omstandigheden, om te luisteren naar ervaringen en verschillende perspectieven van mensen om bij te sturen. Dat is niet zo ingewikkeld als je denkt, maar het vraagt wel wat lef’ (Sociale Vraagstukken, 2025). Als voorbeeld van een narratieve methode wijst Blommestein op Sprockler.
Sprockler als onderzoeksmethode
Elk Sprockler-interview begint met een uitnodigende open vraag over het onderwerp: ‘Vertel eens over een ervaring die je had met…’. Met vervolgvragen zoals: ‘Door deelname aan deze activiteit voel ik mij…’, kunnen mensen betekenis geven aan deze ervaring. De vragen zijn kort en krachtig. De wijze van interviewen sluit aan bij de inwoner. Het ontwerp van de vragen is maatwerk, waarbij diverse type vragen gekozen kunnen worden. Ook gebruik van foto's en illustraties is mogelijk. Antwoorden kunnen op papier, in een app en in een geluids- op beeldopname via een mobiele telefoon gegeven worden. In de taal en op de wijze passend bij de inwoner. De interviews vinden alleen, één op één, of in groepsverband plaats. Sprockler ziet kans om de uitkomsten visueel aantrekkelijk weer te geven op een manier die aansluit bij en herkenbaar is voor de doelgroep. Per persoon en per categorie kan je zien wat er speelt en waar mensen waarde aan hechten. De verhalen en antwoorden blijven in hun oorspronkelijke weergave bewaard en kunnen langere tijd geraadpleegd worden. Wanneer je vervolgens de uitkomsten met elkaar deelt en probeert te duiden, biedt dat direct een platform voor het delen van inzichten en samen bedenken van oplossingsrichtingen.
Enthousiasme
Deze methode bleek tijdens de projectleidersbijeenkomst niet alleen interesse te wekken, maar wist de aanwezigen ook zichtbaar te enthousiasmeren. ‘Mooi om in je verantwoording ook een verhaal te kunnen gebruiken. Dit geeft een levendiger inzicht’, luidde een spontane reactie. Een andere projectleider sloot hierbij aan en merkte op dat met de vraag ‘Vertel eens…’ jammer genoeg zelden een onderzoek begint.
Doe mee: verhalen ophalen met Sprockler
Verhalen brengen tot leven welke impact een project heeft op mensen. Ook binnen OCO zijn we uiteraard benieuwd naar de ervaringen en ervaringsverhalen van inwoners en daarom gaan we Sprockler inzetten om die ervaringen op te halen en te delen. We zijn daarvoor op zoek naar vijf gemeenten daaraan mee willen werken. Ben jij projectleider of contactpersoon en lijkt je dit interessant? Dan bespreken we graag met jou de mogelijkheden om samen te werken.
Mail dan naar evenementen@movisie.nl
