‘Er zijn nu vier studenten begonnen in het tweede jaar. We zijn momenteel hard bezig om nog meer studenten te werven. En ook bezig om nieuwe leer-werkplekken te gaan werven voor dit project’, vat docent en coördinerend praktijkopleider Petra Kreuk de huidige situatie kernachtig samen.

In 2022 startte Praktijk Leren Plus met een groep van twaalf studenten die met extra begeleiding van docenten en praktijkopleider hun weg vinden naar de arbeidsmarkt. Er kwam een samenwerking op gang met het Nova College en Werkcentrum Zuid-Kennemerland en IJmond, onder andere vanwege de financiering en de toekenning van erkende Praktijkverklaringen. Nu de basis op orde is en de belangstelling voor deelname aan het project groeit, maken Kreuk en haar collega Hubert-Jan de With (manager waardevol werk bij Buurt en projectleider Praktijk Leren Plus) zich allerminst zorgen over de werving van de nieuwe groep studenten voor dit jaar.

‘In het zonnetje gezet’

Het merendeel van de ‘2022-groep’ sloot de mbo-opleiding in de derde leerweg af met een Praktijkverklaring. Niet alleen heel fijn omdat zo’n verklaring de deur naar een betaalde baan – in bijvoorbeeld in horeca, logistiek of sociaal werk – wijd openzet. De verklaring geeft ook het zelfvertrouwen en het gevoel van eigenwaarde van deelnemers een flinke impuls, vertelt Kreuk. ‘We hebben het gevierd met een feestelijke bijeenkomst. De docent van het Nova College was erbij met een mooie map met de praktijkverklaring erin. We hebben iedereen in het zonnetje gezet.’ 
Praktijk Leren Plus onderscheidt zich van Praktijk Leren. De betrokken studenten hebben vanwege persoonlijke omstandigheden een wat andere route nodig om een startkwalificatie te vergaren voor de arbeidsmarkt (zie ook kader). Kreuk: ‘We geven onze studenten extra begeleiding. En ook op de werkvloer is die extra begeleiding er.’

Misverstanden wegnemen

Het tweede jaar kent een wat andere inbedding voor Praktijk Leren Plus. In 2023 was dat nog binnen Werkdag B.V., het bedrijf voor Waardevol Werk en arbeidsparticipatietrajecten in de regio’s Zuid-Kennemerland en Haarlemmermeer. Inmiddels is Werk B.V, opgegaan in Buurts. Die overgang vergt zowel voor het werven deelnemers als praktijkleerplekken nieuwe investeringen in nieuwe netwerken, vertelt Kreuk. ‘En dat heeft tijd nodig. Niet iedereen binnen Waardevol Werk van Buurts kent het project. Of twijfelt eraan of ze als praktijkbegeleider of leermeester kunnen functioneren: 'ben ik wel goed genoeg?'

Het werven van werkgevers voor een praktijk- of werkleerplaats werkt dus nauw, vertellen Kreuk en De With. En soms moeten in gesprekken vooraf misverstanden en verkeerde aannames over de rol van begeleiders op de werkvloer worden weggenomen. Kreuk: ‘Zo dacht een leermeester bij de groenvoorziening dat hij alles over zijn vak moest weten om begeleider te kunnen zijn. Bijvoorbeeld over hoe je moet poten en hoe je moet planten. Maar dat hoeft helemaal niet. Het is meer dat onze studenten bepaalde competenties leren, dat ze dus in gesprek gaan, dat ze leren afspraken na te komen, dat ze leren op tijd te komen. Ze worden op meer dingen getoetst dan alleen de inhoud.’

Ambassadeur

Kreuk en De With ervaren in de contacten en gesprekken met werkgevers voor potentiële praktijk- of werkleerplaatsen dat de motivatie aan de andere kant van de tafel varieert. Bij directeuren en managers, zo is hun ervaring, domineert nogal eens ‘het financiële plaatje’ (‘oh, we krijgen gratis arbeidskrachten’). Op de werkvloer – degenen die daadwerkelijk de begeleiding van de studenten voor rekening gaat nemen – is er vaker de intrinsieke motivatie om het voor elkaar te boksen. De With: ‘De verbinding die je aangaat, vindt natuurlijk ook vooral op de werkvloer plaats. Daar moet je mensen vinden die het belangrijk vinden om studenten te begeleiden.’ Kreuk: ‘Een mooi voorbeeld is dat ik deze week met een jobcoach op bezoek ben geweest op een plek waar een van onze studenten nu stage loopt. Die teamleider vindt het heel belangrijk om mensen een kans te geven, ze is altijd al met sociale vraagstukken bezig geweest. Ze is enthousiast en open. En ja, je zou zo iemand als ambassadeur kunnen zien voor Praktijk Leren Plus. Zulke mensen zijn goud waard!’

Het gaat erom om te ontdekken welke vaardigheid iemand in huis heeft. Wij moeten ons als werkgever aanpassen, niet zij!

Anders framen

Binnen Buurts zelf gaan studenten Praktijk Leren Plus ook aan de slag. Sommigen van hen hebben niet het beoogde diploma social work kunnen halen vanwege de problematiek waarmee ze kampen en/of vanwege de druk en stress die hun te veel is. De With: ‘Maar iemand kan mij als werkgever op de werkvloer laten zien dat hij of zij het wel kán. En laten zien wat hij nog niet beheerst. Daar kan ik als leidinggevende op inspelen. Het gaat erom om te ontdekken welke vaardigheid iemand in huis heeft. Wij moeten ons als werkgever aanpassen, niet zij!’

De With benadrukt het proces van gelijkwaardigheid en vertrouwen, dat kenmerkend is bij Praktijk Leren Plus. Sowieso gaat het gehele proces van leren en ontwikkelen met vallen en opstaan, stelt hij. ‘Net als in het leven zelf.’

Er moet hem aan het einde van het gesprek nog iets van het hart. ‘Stel dat het tegenvalt bij een werkgever of het gaat echt niet. Dan is er vaak de neiging om dat te framen als: “het is mislukt”. Maar dat is natuurlijk niet zo. We moeten het op een andere manier labelen. Misschien is het anders gelopen dan je had verwacht maar je hebt iets geleerd waar je mee verder kunt.’  

Foto's: MacSiers Imaging. De mensen op de foto’s werken bij Werkdag BV maar komen niet aan het woord in het artikel.