‘Ons doel is om discriminatie zoveel mogelijk te voorkomen en te verminderen, zodat iedereen gelijkwaardig kan samenleven. Daarom hebben we het beleid vrij generiek ingesteld, en niet specifiek op groepen. Zo kunnen wij inspelen op signalen en gebeurtenissen als er specifieke inzet nodig is bij bepaalde doelgroepen’, vertelt Broekroelofs. ‘Wanner je hele specifieke groepen benoemt bestaat de kans dat je er ook veel vergeet. Daarom hebben we bewust gekozen om dat niet te doen.’ Hiermee erkent gemeente Amersfoort dat alle vormen van discriminatie en racisme ongewenst zijn en aangepakt moeten worden. Er wordt geen onderscheid gemaakt in zwaarte of urgentie, alle ervaringen van discriminatie worden even serieus opgepakt.

Kansen

De gemeente ziet ook kansen in het verbinden van verschillende thema’s. ‘We proberen inclusie te integreren in ander beleid, zoals onderwijs, sport, veiligheid of omgeving. Hierdoor wordt het geen losstaand onderwerp, maar iets wat overal in terugkomt.’

Een goed voorbeeld daarvan is het thema fysieke toegankelijkheid voor mensen met een beperking. ‘We hebben in onze algemene richtlijnen voor de openbare ruimte duidelijke normen over toegankelijkheid opgenomen. En zijn er steeds meer mensen binnen de gemeentelijke organisatie die weten hoe ze deze moeten toepassen, bijvoorbeeld in projecten in de openbare ruimte. De rest van de thema’s kan nog beter worden ingebed’, zegt Broekroelofs.

Samenwerking als sleutel

Gemeente Amersfoort werkt via verschillende platforms en netwerken samen met verschillende groepen in de samenleving. ‘Zo hebben we het regenboog netwerk, met vertegenwoordigers uit de lhbtiqa+ gemeenschap, platform Levensbeschouwing en Religie en het Bondgenotenoverleg. Deze netwerken houden ons en het beleid scherp. We creëren ook verbinding tussen verschillende groepen. We zijn ook in gesprek geweest met jongeren van de moskeeën met de burgemeester erbij. Op deze manier proberen we allerlei mensen met elkaar te verbinden en verschillende groepen goed te horen.’

Samenwerken helpt om in te spelen op vraagstukken rondom discriminatie. Broekroelofs legt uit: ‘We proberen als beleidsregisseurs in contact te staan met de samenleving via buurtnetwerken, gebiedsmanagers en ook inwoners. Zo spelen we in op dingen die er spelen op het gebied van diversiteit, inclusie en discriminatie.’

In de expositie ‘Draden van ons Slavernijverleden’ toonde gemeente Amersfoort een 35 meter lang wandkleed, geborduurd door meer dan 400 inwoners uit provincie Utrecht. Hier deden ook vele Amersfoorters aan mee. Het wandkleed beeldt scènes uit de slavernijgeschiedenis van provincie Utrecht. In de maand juni was het wandkleed te zien in Amersfoort en maakt het een rondreis door provincie Utrecht. Er waren ook andere activiteiten georganiseerd rondom het thema Slavernijverleden, zoals verschillende workshops en lezingen. 

Inspiratie voor andere gemeenten

Amersfoort heeft concrete acties opgesteld in het antidiscriminatiebeleid. Er zijn 39 toezeggingen gedaan in de anti-discriminatieagenda. Inmiddels zijn alle toezeggingen opgepakt. 35 zijn er behaald en er zijn 9 nieuwe projecten opgenomen. Ook houdt de gemeente rekening met werkzame mechanismen om discriminatie aan te pakken. ‘We hebben concreet opgeschreven wat we al doen aan de aanpak van discriminatie. Bijvoorbeeld in het onderwijs: daar investeren we al in lessen over discriminatie. Daarnaast hebben we per domein opgeschreven wat we willen versterken, zo willen wij in het onderwijs aandacht voor koloniaal verleden versterken.

Broekroelofs vertelt over het belang van effectieve interventies en evaluatie: ‘We evalueren wel beleid, maar dan met de stakeholders. We proberen zoveel mogelijk gebruik te maken van effectieve interventies. Daar zijn we mee aan het experimenteren, zoals door op wijkniveau om met risicofactoren te werken en dan ook effectieve interventies specifiek in te zetten op die risicofactoren.’

Innovatieve tools

Om inclusie en diversiteit tastbaar te maken, heeft Amersfoort een innovatief instrument ontwikkeld: het diversiteitskristal. ‘Dit kristal is een hulpmiddel om het gesprek aan te gaan over inclusie,’ legt Broekroelofs uit. ‘Het wordt gebruikt bij aanbestedingen en andere samenwerkingen. Zo maken we concreet wat we van onze partners verwachten op het gebied van diversiteit en inclusie.’

Het diversiteitskristal heeft al tot positieve resultaten geleid. ‘Partners vinden het een waardevol instrument om inclusie te verankeren in hun eigen organisaties. Het helpt om verwachtingen duidelijk te maken en samen doelen te stellen’, vertelt René Broekroelofs.

Foto's: Robert Lagendijk