Dit zorgt er echt voor dat de inwoner verder wordt geholpen. De lessen die zij hieruit trekken worden nu door alle medewerkers uit het Sociaal Team omarmd: bij elk nieuw initiatief dat start, wordt in de samenwerking naar preventieve oplossingen gezocht om escalatie te kunnen voorkomen. We spraken vier medewerkers van het Sociaal Team in Zeist over wat hen drijft. Zij maken als professionals het verschil voor de inwoners met een psychische kwetsbaarheid in Zeist en vertelden ons wat de rest van het land van hen kan leren.

GGZ in de wijk

Bij het project ‘GGZ in de wijk’ zitten tweewekelijks diverse partijen aan tafel voor overleg: het Sociaal Team, Meander omnium, Jellinek, Altrecht, Kwintes en Abrona. Allemaal partijen vanuit ggz, sociaal domein en/of ondersteuning en zorg. Alle partijen, ook buiten de genoemde, kunnen een casus aanmelden waarin een doorbraak nodig is bij iemand met ernstig psychiatrische problematiek. De procesregisseur bekijkt of er eventueel nog andere partijen aan tafel moeten aansluiten. Vanuit deze groep wordt een subgroep aangemaakt met een voorstel voor een oplossing, die (subgroep) heeft een mandaat om zo nodig af te wijken van gebruikelijke oplossingen/routine. 

Een impasse doorbreken

De drempel om een casus bij een procesregisseur in te brengen is laag. Bijvoorbeeld wanneer er een doorbraak nodig is op meerdere gebieden en je komt zelf als medewerker niet verder met de inwoner. Dit kan ontstaan doordat de situatie escaleert, de inwoner niet meewerkt of dat de samenwerking tussen partners niet goed gaat. De aanmelding hoeft niet te komen van een partij die al bij het overleg zit, ook externe zorgverleners kunnen iemand aanmelden om te bespreken in ‘GGZ in de wijk’. Een psychiatrische classificatie (diagnose) is niet van belang. Wel moet er een vermoeden bestaan van psychiatrische problematiek of een verstandelijke beperking. De inwoner is zelf niet bij het overleg aanwezig, omdat er dringend actie nodig is en het belangrijk is om vrijuit te kunnen praten over de inwoner. In sommige gevallen wordt een casus anoniem ingebracht, wanneer de toestemming van de inwoner niet rond is. Door middel van een veilig gezamenlijk overleg ontstaan nieuwe oplossingen met doorzettingsmacht. 

Preventieve ‘GGZ in de wijk’

GGZ in de wijk is er voor casussen, waarbij er al hulpverleners zijn aangesloten, maar waar de casus ondanks de hulp vast is gelopen. Bij ‘GGZ in de wijk’ wordt problematiek besproken die al erg is opgelopen. Gemeente Zeist ziet ook dat je de samenwerking niet pas wilt opstarten als de problematiek al vergevorderd is. De ervaring binnen het project is heel erg nuttig gebleken. Met de huisartsen, POH-ggz, steunpunt GGZ, Sociaal Team en procesbegeleider wordt nu ook meer een preventieve ‘GGZ in de wijk’ gestart, 'Zorg voor Zeist'. Hierbij kan vroegtijdig en veel meer samen met de inwoner worden bekeken wie een oplossing kan bieden, zodat de inwoner niet in zwaardere problematiek terecht komt. 'Dat je nu investeert aan de voorkant, daar kijk ik echt naar uit,' aldus één van de sociaal werkers uit het Sociaal Team. 

Welke problematiek en impasse er ook is, de inwoner wordt nooit vergeten

Belang van goede samenwerking 

Bij het Sociaal Team heeft de sociaal werker vaak het eerste contact met de inwoner, door aanmelding via het contactpunt van de gemeente. Steeds vaker ziet het Sociaal Team ook aanmeldingen via derden (buren/huisarts/familieleden/thuiszorg). Dat er nu meer meldingen binnenkomen via andere partijen komt doordat er beter wordt samengewerkt. De zorgverlener en het Sociaal Team werken samen vanuit een inschatting van wat er nodig is voor een inwoner. 'We werken hier met de doorbraakmethode en kunnen daardoor echt doen wat nodig is,' aldus een sociaal werker. Er is wederzijds vertrouwen tussen zorgverleners en het Sociaal Team of tussen de inwoner en het Sociaal Team. Het Sociaal Team heeft ook goed in beeld wat de mogelijkheden zijn qua ondersteuning en hulp. 

Onderscheidend maatwerk

De professionals van het Sociaal Team geven unaniem aan dat de gemeente Zeist zich echt onderscheidt ten opzichte van andere gemeenten wat betreft maatwerk. Allereerst door af te pellen wat al is gedaan, maar daarnaast ook met creatieve oplossingen die kunnen worden geboden. 'Als medewerker van het Sociaal Team ben je heel vrij om daar gewoon iets moois van te maken voor de inwoner', aldus één van de vier sociaal werkers. Daarbij krijgen ze veel vertrouwen vanuit de gemeente en hoeft niet alles en ieder uur verantwoord te worden. Hierdoor kan soms zelfs tijdens een vakantie extra ondersteuning worden geboden aan een inwoner, als dat van de zorgverlener wegvalt. Een sociaal werker geeft aan: 'Het Sociaal Team wordt echt gezien als het bedje, het geeft de basis waar je altijd weer op terug kan vallen,' aldus één van de consulenten. Er wordt voor gezorgd dat de ondersteuning passend is en blijft. De inwoners voelen dat ook echt. 

Aanbod soms onder druk

Hoewel het Sociaal Team blij is met de autonomie die ze hebben in het werk, is er ook nog wel wat om van te dromen. Het aanbod in het voorliggende veld loopt terug, mede door de personeelskrapte. Een inloophuis, voldoende ondersteuning bij ambulante hulpverleners of bijvoorbeeld bij het ervaringsdeskundige schoonmaakbedrijf Drago Cleaning staan allemaal onder druk. Hierdoor blijft het soms moeilijk om de juiste laagdrempelige hulp in te zetten. 

Basis om op terug te vallen

Het toegenomen vertrouwen zorgt ervoor dat de inwoners met psychische problematiek via creatieve oplossingen minder vaak tussen wal en schip vallen. Met veel vertrouwen kijken de professionals daarom naar de toekomst, waarin met name de nieuwe preventieve ‘‘GGZ in de wijk’’, de doorbraakmethode van ‘‘GGZ in de wijk’’ en Zorg voor Zeist (de samenwerking met de huisartsen) het maatwerk en de warmte (zoals de medewerkers het zelf noemen: “het bedje”) onderscheidend zijn. Welke problematiek en impasse er ook is, de inwoner wordt nooit vergeten en krijgt aanspraak op de ondersteuning die deze verdient.

Dit is een artikel dat eerder verscheen bij MIND Platform