De Grote Raadpleging van het Sociaal Werk

Hoe gaat het met sociaal werkers in Nederland? In deze raadpleging willen we zicht krijgen op de beroepsuitoefening van de sociaal werker. Onder welke omstandigheden werken ze, waar lopen ze tegenaan in het werk en wat maakt dat ze het werk kunnen volhouden? In 2020 deden we dat voor het eerst, nu is het tijd voor een update. De vragenlijst invullen kan tot half september.

De vragenlijst is gesloten. U kunt de raadpleging niet meer invullen. Vanaf november zullen de eerste resultaten gedeeld worden; het volledige rapport verschijnt begin 2025.

Waarom is zo’n raadpleging juist nu zo belangrijk? 

Er vinden voortdurend veranderingen plaats. In de samenleving, bij mensen, maar ook in het werk. Sociaal werkers staan dicht bij mensen. Vaak merken zij als een van de eersten de impact van maatschappelijke ontwikkelingen. De Grote Raadpleging van het Sociaal Werk 2024 wil de impact van die veranderingen op het dagelijkse werk van sociaal werkers en de manier waarop zij hun beroep uitoefenen in kaart brengen. Daarmee kunnen we een beeld schetsen van hoe het sociaal werk er anno 2024 in de praktijk uitziet.

Dit is de kans om van je te laten horen!

Sociaal werkers werken in heel veel branches en in veel verschillende functies. Daarom verdwijnt het zicht op de beroepsgroep als geheel. Voor de verdere professionalisering van het beroep en het versterken van de positie van de beroepsgroep is het belangrijk dat we informatie hebben over de gehele beroepsgroep en hun behoeften en wensen. Alleen als we hier zicht op hebben, kunnen we er als landelijke partijen en kennisinstituten iets mee en aan doen.

Voor wie is de vragenlijst bedoeld?

De doelgroep is breed: alle sociaal werkers werkzaam in alle branches van zorg en welzijn en erbuiten. Het gaat om sociaal werkers, maatschappelijk werkers, sociaal agogen, wijkteam-medewerkers, opbouwwerkers, jongerenwerkers, begeleiders, sociotherapeuten, sociaal-cultureel werkers, schoolmaatschappelijk werkers, bedrijfsmaatschappelijk werkers, praktijkondersteuners GGZ bij huisartsen, participatie werkers, buurtwerkers, thuisbegeleiders, begeleiders in de residentiele zorg, coördinatoren vrijwilligerswerk, MEE-consulenten, onafhankelijke cliëntondersteuners, sociaal raadslieden, professionele schuldhulpverleners. Ook sociaal werkers in de GGZ, sociaal werkers in de langdurige zorg, jeugdwerkers, jeugdzorgwerkers, ambulante begeleiders, begeleiders in de gehandicaptenzorg, opvoedondersteuning, werkers in de maatschappelijke opvang, gemeenteambtenaren die sociaal werk uitvoeren kunnen de vragenlijst invullen.   

Op welke thema’s bevragen jullie sociaal werkers?

Vragen gaan over de stand van zaken over de beroepsuitoefening van sociaal werkers. Denk aan de functie(naam) en taken en veranderingen daarin, positionering en samenwerking, eigen vitaliteit, leren en ontwikkelen, de belangrijkste sociale problemen van dit moment en hoe sociaal werkers naar de toekomst kijken. Maar we vragen hen ook naar wat ze vinden van een aantal vakinhoudelijke ontwikkelingen, denk aan sociaal werk in het kader van de energietransitie of het steeds meer werken met digitale middelen en het ondersteunen van inwoners hierbij.  

Veel maatschappelijke knelpunten komen terecht bij het sociaal werk

Ook bevragen we de grotere wens om meer aan de slag te gaan met structurele oorzaken van problematiek en samenlevingsopbouw. Hoe staan sociaal werkers hierin? Vinden ze dit een goede ontwikkeling en voelen ze zich hier vaardig in? 

Daarnaast besteden we in deze raadpleging meer aandacht aan de werkomstandigheden. Hoe groot is de administratie- en regeldruk en welke zeggenschap en invloed ervaren sociaal werkers op hun eigen beroepsuitoefening?  Tot slot willen we weten in welke mate sociaal werkers te maken hebben met grensoverschrijdend gedrag en polarisatie. En welke rol zij hierbij voor zichzelf zien. 

Waarom zijn juist die thema’s zo interessant?

Er wordt veel van sociaal werkers verwacht. Veel maatschappelijke knelpunten en de weerslag ervan op inwoners komen terecht bij het sociaal werk. Veel komt terecht op het bordje van de sociaal werker: de noodzaak om meer te doen aan preventie, de ontwikkeling van zorgzame buurten, meer aandacht voor structurele knelpunten, de noodzakelijke samenwerking met andere domeinen als GGZ en de zorg. Ook de toenemende verharding en polarisatie in de samenleving en de aanpak ervan. Maar we weten niet goed wat sociaal werkers hiervan vinden. Herkennen ze deze ontwikkelingen, hebben zij ruimte om hiermee aan de slag te gaan? Voelen ze zich hier vaardig in? Met deze vragenlijst willen we hierop meer zicht krijgen.  

Hoe doe je mee en hoeveel tijd kost je dat?

Je komt via de link terecht bij de vragenlijst. We vragen veel thema’s uit, dus neem er even de tijd voor. Het invullen duurt 30-45 minuten. Als je tussendoor even wilt stoppen of pauzeren, kun je dat aan het begin van de vragenlijst aangeven en je e-mailadres opgeven. Je krijgt dan van ons zo snel mogelijk een unieke link naar je eigen vragenlijst. We verloten onder de deelnemers tien cadeaubonnen en tien jaarabonnementen op het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken. 

Wat zijn de belangrijkste resultaten van de raadpleging uit 2020?

Een belangrijk resultaat was het enorme aantal functies waar sociaal werkers in werkzaam zijn. Met zoveel functienamen ben je niet zichtbaar als beroepsgroep sociaal werk. Voor het zichtbaar zijn en versterken van de positie van het sociaal werk is dat wel nodig.  

Wat hebben jullie daarmee gedaan?

Verschillende partijen zoals de Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk (de BPSW) en de brancheorganisatie Sociaal Werk Nederland hebben zich dit aangetrokken. In de nieuwe CAO is geprobeerd minder functies op te nemen en sociaal werk sterker neer te zetten. De BPSW is aan de gang gegaan om de functies te ordenen. Dat zijn eerste stappen naar meer eenduidigheid. 

Wie werken er naast Movisie aan de Grote Raadpleging van het Sociaal Werk mee?

Er zijn verschillende partijen die met ons hebben meegedacht bij het maken van de vragen. Denk aan de eerdergenoemde partijen, Sociaal Werk Nederland, de BPSW maar ook Sociaal Werk werkt!. Ook de Associatie wijkteams, beroepsvereniging SAM, Valente en het Nederlands Jeugdinstituut zijn in een vroeg stadium benaderd en zullen de vragenlijst uitzetten onder hun achterban of leden. Daarnaast hebben enkele hoogleraren, lectoren, hbo- en mbo-opleidingen en netwerken rondom een bepaald thema meegedacht.  

Wanneer en hoe kunnen we de eerste resultaten verwachten? 

De raadpleging loopt tot half september. We hopen dat alle sociaal werkers de tijd nemen om de vragenlijst in te vullen. Hoe meer sociaal werkers de vragenlijst invullen des te meer kunnen we doen met de resultaten. Onder de deelnemers verloten we tien cadeaubonnen en tien jaarabonnementen op het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken. Dit is de kans om van je te laten horen! Rond november verwachten we de eerste resultaten te hebben. 

De vragenlijst is gesloten. U kunt de raadpleging niet meer invullen. Vanaf november zullen de eerste resultaten gedeeld worden; het volledige rapport verschijnt begin 2025.