'In een heterogezin krijg je dit soort verhalen niet mee'
'Finest hour in the gay community! Ja sorry hoor voor het Engels, maar ik heb het over Gay Games Amsterdam 1998. Want dat is wat velen van ons zullen antwoorden als je ze naar de week van hun leven vraagt', schrijft Emma van Zalinge in de nieuwsbrief van Roze Stadsdorp Amsterdam, een community van meer dan 1000 oudere lhbti+ Amsterdammers. Zij sprak met Marian Bakker (77), kunstenares, die alle belangrijke momenten in aanloop naar de Gay Games fotografeerde, en Paul van Yperen (61), destijds persvoorlichter van de Gay Games, nu senior communicatieadviseur bij Movisie. Onderwerp: het storytelling project van Movisie om de ervaringen van oud-Gay Gamers vast te leggen.
‘Aanleiding was de documentaireserie De Roze Revolutie van Michiel van Erp’, vertelt Paul. ‘De programmamakers vroegen me of ik oud-Gay Gamers kende die mee wilden werken. De reacties waren zo leuk, dat ik dacht: daar moeten we wat mee. In die serie hoor je veel van de ouderen zeggen dat ze Gay Games Amsterdam als een hoogtepunt in hun leven hebben ervaren, terwijl je de jongeren glazig ziet kijken: waar gaat dit over? Tja, in een heterogezin krijg je dit soort verhalen niet mee.’ Marian: ‘Ik was bezig met de ontsluiting van mijn fotoarchief. Van verschillende projecten heb ik boeken gemaakt. Die van de Gay Games waren net klaar en ik wilde er iets mee doen. Zo kwamen Paul en ik weer in contact.’
Dit jaar zijn er negen verhalen op de website van Movisie gezet, volgend jaar komen er acht bij met speciale aandacht voor de thema’s Special Needs, Outreach en de impact van de Gay Games op de stad. In 2023 volgen er nog acht. Totaal dus 25. Jonge collega’s van Paul, lhbti+ specialisten, zijn laaiend enthousiast en geven interessante observaties.
Paul: ‘De verhalen maken veel los. Een aantal betrokkenen, vooral in de directie van de Gay Games, heeft veel last gehad van de financiële problemen die vlak voor de start aan het licht kwamen. Ik wil graag dat die mensen de eer krijgen die ze verdiend hebben, daarom doe ik dit ook.’ ‘Het is een stukje van onze geschiedenis, dat jongeren niet kennen. Ik vind het belangrijk dat we die geschiedenis doorgeven’, voegt Marian eraan toe.
'We hebben de harten van de Amsterdammers wel moeten veroveren'
Op de vraag wat het project oplevert, vertelt Paul: ‘Movisie is een kennisinstituut, wij leren van praktijkverhalen, waarom dingen goed werken. Ook voor de mensen die het meegemaakt hebben, zijn het heerlijke verhalen. We hadden een hechte club vrijwilligers, die het evenement met z’n allen droegen en als stad hebben we ons heel open en vriendelijk betoond. Niet vanaf het begin overigens, we hebben de harten van de Amsterdammers moeten veroveren. Een enthousiaste Klaas Wilting, de toenmalige politievoorlichter, vertelde me aan het eind van die week dat ze als politie niks hadden hoeven doen!’
Marian: ‘En vlak niet uit wat het teweeg heeft gebracht, al die sportclubs die zijn ontstaan en nog steeds bestaan, fantastisch! Zichtbaarheid is zo belangrijk én inclusiviteit: dat ook hetero’s mee mochten doen, mensen met een handicap, dat erop gehamerd is dat er net zoveel vrouwen als mannen meededen.’
Je moet die mijlpaal gebruiken om onze gemeenschap sterker te maken
Dit verhalenproject maakte zoveel enthousiasme los dat Paul en Marian samen met oud-Gay Gamers Janine van Doorn en Marc van den Broek zijn gaan brainstormen over hoe herdacht en gevierd kan worden dat het in de eerste week van augustus 2023 precies 25 jaar geleden is dat we in Amsterdam de Gay Games hadden. Paul: ‘We denken bijvoorbeeld aan een reünie, een debatmiddag over de toekomst, een monumentje, een expo en natuurlijk sporttoernooien. Het moet kleinschalig zijn, gedragen door vrijwilligers die wat willen organiseren. Alle ideeën zijn welkom.’
(Tekst gaat verder onder de foto.)
Foto: gemaakt door Ivo Blom
Van links naar rechts: Marc van den Broek, Marian Bakker, Paul van Yperen, Janine van Doorn.
‘Je moet die mijlpaal niet alleen gebruiken om een feestje te vieren,’ vindt Marian, ‘maar vooral ook om nieuwe mensen te bereiken, energie in de gemeenschap te brengen, onze gemeenschap sterker te maken.’ Paul: ‘De weg ernaartoe is het leukst. Van de Gay Games zelf heb ik toen nauwelijks iets meegemaakt, zo druk hadden we het. Pas vier jaar later, bij de Gay Games in Sydney, drong pas goed door wat voor impact de spelen in Amsterdam hebben gehad. ‘Best Games ever!’, was wat we van velen te horen kregen. Dat wil ik iedereen van toen meegeven.’
Roze Stadsdorp Amsterdam
‘Zorgen voor jezelf en de ander. Nu en later!’ is het uitgangspunt van Het Roze Stadsdorp Amsterdam, een netwerk voor 50+ LHBTIQ-ers in Amsterdam en omstreken. Je kunt je er makkelijk bij aansluiten. Het netwerk bestaat uit buurtgroepen en bevordert de buurtvriendelijkheid. Elke groep organiseert zijn eigen activiteiten en bijeenkomsten, zodat mensen elkaar leren kennen en naar elkaar omkijken. Op die manier ontwikkelt elke buurtgroep zijn eigen identiteit. Activiteiten zijn onder veel meer een maandelijkse borrel, een boeken- en een museumclub, zwemmen, wandelen, poolen, dansen, fietsen, thema avonden en samen naar de film.
Tekst: Emma van Zalinge