Sociaal makelaar van DOCK, Reilif Bonse, heeft als missie om de saamhorigheid in de wijk te versterken. Hij vertelt over de meerwaarde van de samenwerking met een aantal nieuwe partners in de wijk die zich betrokken voelen bij het welzijn van de bewoners en samen de krachten willen bundelen om eenzaamheid in de wijk te verminderen. Van belang is het vinden van gezamenlijke doelen om deze ‘out of the box’ samenwerking met de Jumbo, buurtteams en andere initiatieven tot stand te brengen.

‘Het lastige met eenzaamheid is dat je het beestje moeilijk bij de naam kan noemen als je de mensen wil bereiken. Als je iets gaat organiseren, zoals een diner tegen eenzaamheid, zal niemand zijn vinger opsteken: ik ben eenzaam en ik sluit me aan.’ In plaats van de focus te leggen op eenzaamheid, richt de sociaal makelaar in de wijk Vogelenbuurt zich op het bevorderen van de saamhorigheid. ‘Mensen met elkaar in contact brengen en hulpvragen aan mensen koppelen die tijd hebben om zoiets op te pakken. Dat is waar ik me mee bezig hou.’ Een van de initiatieven die hierop is gericht is de samenwerking tussen supermarkt Jumbo, buurtteams en Beter Thuis en de start van het project de buurtcaravan. Met een ouderwetse caravan staan de betrokken partijen in de wijk om enerzijds mensen met een kopje koffie samen te brengen om de saamhorigheid te versterken in de wijk en anderzijds een uitgebreid programma rondom vitaliteit aan te bieden.

Het ontstaan van de buurtcaravan

‘Het idee van de buurtcaravan is ontstaan vanuit dat ik zelf onlangs voor het eerst met caravan op stap ging. Het kneuterige en knusse beviel mij erg goed; ik kon mij voorstellen dat het een hele mooie manier is om mensen in de wijk met elkaar in contact te brengen.’ Om zo’n initiatief van de grond te krijgen is de samenwerking in de wijk cruciaal. Het inschakelen van het netwerk bij vraagstukken zoals eenzaamheid helpt om een bredere kijk te hebben en om tot een meer allesomvattende oplossing te komen. Een van de samenwerkingspartners die betrokken raakte bij de buurtcaravan was de Jumbo. Zij zien namelijk veel ouderen met (fysieke) beperkingen in hun supermarkt en vanuit deze signalen ontstond het idee om ook aandacht te geven aan het thema vitaliteit, door gezonde voeding onder de aandacht te brengen en aan te bieden.

'Het werken aan vitaliteit kan namelijk ook de eenzaamheid 
tegenwerken'  

‘Het werken aan vitaliteit kan namelijk ook de eenzaamheid tegenwerken. Eenzaamheid heeft niet altijd te maken met de contacten die je hebt, het kan ook te maken hebben met dat je niet lekker in je vel zit.’ Om de aanpak van dit thema te verrijken zijn ook andere organisaties aangehaakt, zoals buurtteams, fysiotherapeuten, sportgroepen, organisaties rondom e-health, die zich bezig houden met goed slapen, gezond bewegen en psychische gezondheid.

Vitale ouderen

De doelgroep waarop het samenwerkingsverband zich op richt, zijn met name vitale ouderen die net de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt en nog de mogelijkheden hebben om zoveel mogelijk aan vitaliteit te doen. ‘Als je daar vroeg mee begint heeft het veel meer effect als je vitaliteit al flink is teruggenomen.’ Vanuit deze vorm van preventie heeft het als doel om ouderen te helpen bij het oppakken en versterken van een goed ritme, waarbij aandacht is voor vitaliteit en uitbreiding van het sociale netwerk. ‘Op straatniveau probeer ik mensen aan elkaar te koppelen en mensen bewust te maken: kijk eens naar je buurvrouw of buurman, merk je dat de gordijnen vaak dicht zijn of dat je je buren weinig ziet, bel eens aan of kijk wat je kan doen om te informeren of alles goed is’. Een krachtig element volgens Reilif Bonse is de verbinding met het thema vitaliteit. ‘Ik denk op deze manier dat die positievere benadering van hetzelfde probleem meer bereikt dan in mijn ogen die negatieve framing.’ De buurtcaravan staat er elke dag en biedt een afwisselend programma. Voorbeelden hiervan zijn samen genieten van lekkere en gezonde broodjes en soep van de Jumbo, het volgen van een slaapcursus, fitness of samen dansen tijdens een tangoworkshop. De ervaringen van mensen die naar de buurtcaravan zijn gegaan zijn erg positief. Zo zie je dat mensen elkaar leren kennen en hierin een aanknopingspunt vinden om samen een kopje koffie te gaan drinken. Aan de andere kant zie je het ontstaan van sportgroepjes die structureel gaan wandelen.

Samenwerking en outreachend werken

Om deze ongebruikelijke samenwerking goed vorm te geven is het van belang dat je kijkt wat er te winnen is voor de deze partijen en dat je dat goed naar voren brengt, dit kan ook promotie zijn voor de Jumbo, voor de fysiotherapeut of de sportconsulent. ‘Dit soort projecten vallen of staan door de ruimte die je krijgt van je organisatie om out of the box te denken.’ Deze buurtcaravan biedt ook een plek voor de samenwerkende partijen om de signalen in de wijk rondom eenzaamheid en ouderen te bespreken.

'Het mooie van deze samenwerking is dat er verschillende disciplines vertegenwoordigd zijn bij de buurtcaravan'  

‘Het mooie van deze samenwerking is dat er verschillende disciplines vertegenwoordigd zijn bij de buurtcaravan en dat je dus ook snel kan overleggen. Zoals: ik denk dit te zien, wat vind jij daarvan en wat zouden we daar samen mee kunnen doen?’ De outreachende benadering van het samenwerkingsverband leidt ertoe dat er veel waardevolle informatie naar boven komt over de wijk en dat vragen van de bewoners makkelijker kunnen worden gedeeld, waarbij anders de vraag is of mensen wel bij de juiste instantie terecht waren gekomen. Zo maakt Reilif Bonse, voordat een activiteit van start gaat, een rondje langs de deuren, om mensen uit te nodigen om naar de buurtcaravan toe te komen, hun verhaal te laten vertellen en om informatie te krijgen over de saamhorigheid in de wijk die bewoners ervaren. Dit biedt aanknopingspunten om op door te pakken.

Uitdagingen

Reilif Bonse noemt als uitdaging het betrekken van de buurtbewoners bij de buurtcaravan. Mensen komen hier niet vanuit zichzelf op af. Dat heeft te maken met bijvoorbeeld de weersomstandigheden, het programma dat wordt aangeboden, maar ook dat buurtbewoners een drempel over moeten om op iets nieuws en onbekends af te stappen. ‘Wat de boer niet kent, moet hij niet.’ Het vooraf aanspreken van bewoners en hen aandacht geven helpt om hen de stap te laten zetten om echt aan te sluiten bij het programma. In tijden van corona is buurtontmoeting helaas lastiger te bereiken. Maar wanneer daar weer mogelijkheden voor zijn is er de ambitie volgens Reilif Bonse om de samenwerking vanuit deze basis te verstevigen en vaker door de wijk én stad te trekken, met verschillende thema’s als aanknopingspunt.