Hoe ervaarden deelnemers het congres Ervaringsdeskundigheid in het sociaal domein?

Op 7 december was Movisie kennispartner bij het congres Ervaringsdeskundigheid in het sociaal domein van Zorg + Welzijn. Door de coronamaatregelen werd het een hybride congres, waarbij een deel van de deelnemers in de Reehorst in Ede was, maar de meerderheid volgde het congres online. Dagvoorzitter was Piet-Hein Peeters en sprekers waren onder meer Alie Weerman, Jan Bransen, Saskia Keuzenkamp en Jeroen De Haan-Rissmann. De twee workshops waarvoor de grootste belangstelling bestond vonden in de grote zaal van de Reehorst plaats. Movisie volgde de chat en vroeg vier deelnemers die zelf ervaringsdeskundige zijn of een opleiding daarin volgen, hoe zij het congres hebben ervaren en wat hun suggesties zijn voor een volgend congres.

Wat neem je mee van dit congres?

Suzanne Koen (38 jaar) doet aan de HAN de tweejarige deeltijdstudie Ad Ervaringsdeskundigheid in Zorg en Welzijn: ‘Het valt me op dat er de afgelopen jaren, sinds het vorige congres, al veel mooie stappen zijn gezet als het om de erkenning van het vak ervaringsdeskundigheid gaat. Maar ook dat er nog een hoop werk te doen is.’ Suzanne vindt het belangrijk dat zorgprofessionals ook de hand gaan reiken naar de ervaringsdeskundigen: ‘Zij moeten de meerwaarde van samenwerking zien. Verdere professionalisering van het vak is belangrijk voor erkenning.’ Daar sloot de Movisie-workshop ‘De onmisbare waarde van ervaringsdeskundigen voor beleid en praktijk’ van Marc Mulder, Jan Willem van de Maat en Karin Sok op aan.

Portretfoto Suzanne Koen

Portretfoto Suzanne Koen

Ook de tweede workshop waarvoor veel belangstelling bestond, ‘Ervaringsdeskundige of deskundige met ervaring in het sociaal domein?’ door Mindert Rakhorst van Stichting Reindert, had een Movisie-tintje. Rakhorst blijkt namelijk niet alleen een ‘deskundige met ervaring’, maar ook een associated member van Movisie te zijn. In zijn workshop vertelde hij terloops hoe Movisie hem met kennis over lastige onderwerpen of met handige aanpakken helpt. Mindert bleek heel goed in staat om buiten ‘het systeem’ te denken en te handelen. Kernbegrippen zijn voor hem: ‘vertrouwen, veiligheid, respect, geduld, eerlijkheid en beschikbaarheid’. Door zijn persoonlijke aanpak realiseert hij concrete oplossingen in de levens van de mensen met wie hij te maken krijgt.

Mindert stelt het perspectief, de mogelijkheden en dromen van de mensen voor wie hij werkt centraal

Wat sloot aan bij jouw beleving?

Als antwoord op deze vraag noemen meerdere deelnemers Minderts workshop. Rozemarijn van Seventer (44 jaar), werkzaam als coördinator bij TEAM ED, het sociaal uitzendbureau voor ervaringsdeskundigen: ‘Vooral het verhaal van Stichting Reindert!’ In de chat schrijft Selene: ‘Ik ben erg onder de indruk van de open en authentieke manier waarop Mindert zo intensief de meest kwetsbare mensen weet te bereiken. Vanuit mijn rol bij de gemeente (het systeem) ben ik benieuwd wat Mindert mee zou geven om die afstand tussen mens en systeem te verkleinen.’ Joëlle reageert in de chat: ‘Aansluiting vinden bij de mensen die het zo hard nodig hebben, zonder daarbij een oordeel te vellen.’ Bij alles wat hij doet stelt Mindert het perspectief, de mogelijkheden en de dromen van de mensen voor wie hij werkt centraal, dwars door de systemen, de regels en de financiële mogelijkheden heen. Mindert: ‘Alles draait namelijk om de inwoner. Verder is niets relevant.’

Ook de Movisie-workshop en met name het verhaal van Marc Mulder valt zeer in de smaak bij deelnemers. Foka in de chat: ‘Ben fan van Marc :)’ Anne: ‘Erg verhelderend verhaal. Dit werkt wel om te voorkomen dat iemand opnieuw in de eenzaamheid zakt. Ervaringsdeskundigen hebben zelf ook vaak een gevoel van eenzaamheid ervaren en kunnen hierin een mooie brugfunctie  vervullen.’

Ook Katinka de Boer (66 jaar), vrijwilliger bij TEAM ED in Amsterdam, noemt het verhaal van Marc als een van de onderdelen die bij haar beleving aansloot. Ook de verhalen van Daantje Daniels en Marjo Boer van de VvEd, de vereniging van ervaringsdeskundigen in zorg en welzijn, vond zij daarop aansluiten.

Mayca ten Haaf (25 jaar) volgt de opleiding Ervaringsdeskundige in Zorg en Welzijn op de HAN in Nijmegen: ‘Ik vond dat veel informatie aansloot. Zeker bij de problemen die ik in de praktijk ook tegenkom. Wat ik wel een lastige vond was het stuk over de kwaliteitssystemen. Ik ben namelijk zelf een beetje huiverig voor het inkaderen van de taken van een ervaringsdeskundige.’ Zij vond vooral de laatste spreker, Jan Bransen, hoogleraar Filosofie van de gedragswetenschappen aan de Radboud Universiteit, heel erg inspirerend: ‘Het feit dat hij benadrukte dat je je als ervaringsdeskundige niet in de standaardsystemen moet voegen “cockpit denken” maar juist net anders moet zijn als de rest. Doordat veel mensen blijven hangen in het “cockpit denken” vinden ze het eng om met ervaringsdeskundigen te werken. Maar die angst wil niet zeggen dat wij ons dan maar moeten aanpassen aan wat voor hen veilig is.’ Ook Suzanne Koen was erg onder de indruk van de presentatie van Bransen: ‘Met name het begrip “cockpit denken” is blijven hangen. Hij heeft het onderscheid tussen kennis en ervaring belicht en benadrukt hoe belangrijk het is dat ervaringsdeskundigen uit de cockpit blijven!’

Portretfoto Mayca ten Haaf

Portretfoto Mayca ten Haaf

Waarover zou je bij een volgend congres graag meer willen horen?

Katinka de Boer zou als ervaringsdeskundige in armoede en sociale uitsluiting meer verhalen van andere ervaringsdeskundigen op dit terrein willen horen. Suzanne Koen: ‘Ik zou wat meer verhalen uit de praktijk willen horen met bijvoorbeeld concrete voorbeelden over hoe ervaringsdeskundigheid ingezet wordt in het werkveld. Het lijkt me ook interessant om ervaringen van cliënten te horen die met een ervaringsdeskundige professional te maken hebben (gehad).’ Rozemarijn noemt Mindert Rakhorst en Jan Bransen als de twee mannen van wie zij bij een volgend congres graag meer wil horen.

Mayca ten Haaf: ‘Ik zou bij het volgende congres graag wat meer willen horen over wat daadwerkelijke stappen zijn die gezet gaan worden in de toekomst om het beroep van ervaringsdeskundige meer op de kaart te zetten. Verder zou ik graag zien dat er juist meer mensen komen die samenwerken met ervaringsdeskundigen en niet zelf ervaringsdeskundig zijn zodat ook zij deze informatie mee krijgen.’ En Katinka tenslotte: ‘Nogmaals hartelijk dank dat ik erbij mocht zijn.’