Beste vrienden

27 maart 2022,

Beste vrienden,

Van de plaats waar ik en 4 andere mensen nu zijn (mijn vrienden en collega's van Nash Mir, Alexander, Oleg en Oleg's ouders) naar de frontlinie is ongeveer 20-30 km; we horen elke dag duidelijke geluiden van explosies. We zitten in een geografische ‘zak’, dus tot nu toe zijn er geen bommen op ons gevallen. Maar, zoals jullie begrijpen, tijdens de oorlog kan elk volgende uur heel anders zijn. Er is het risico van een verder Russisch offensief in onze richting. Mijn vriend (red: zijn grote liefde Andrii Markiv) is een week geleden bij de Nationale Garde van Oekraïne gegaan. Ik ben erg trots op hem! Maar amper twee dagen nadat hij zich bij het Oekraïense leger had gevoegd, vuurden Russische troepen raketten af op zijn eenheid. Een paar uur later sms'te hij me: "Ik ben geboren in een hemd!" (equivalent: geboren worden met een zilveren lepel in de mond). Zelf hoor ik alleen de geluiden van oorlog, lees en zie ik het op de media, maar nu is deze oorlog naar mijn familie gekomen. Het is verschrikkelijk. Op dit moment is geld niet belangrijk voor ons. Onze taak is nu om te overleven en ons land te beschermen. Maar we hopen en hebben vertrouwen in de overwinning van Oekraïne in deze oorlog. Het kan gewoon niet anders. En na de oorlog zullen we zeker terugkeren naar ons dagelijks werk - het bevorderen van lhbti+ rechten om van ons land een betere plek te maken. Dan hebben we natuurlijk geld nodig. Als u in de gelegenheid bent en wilt, steun ons dan financieel. Слава Україні! - Героям слава! Glorie aan Oekraïne! - Glorie aan de helden! Met hartelijke en vriendelijke groeten, Andriy Maymulakhin.

(Movisie heeft Andriy’s mail naar het Nederlands vertaald.)

Coming-out verhalen vertellen in Nederland

Andriy Maymulakhin stuurde bovenstaande mail op 27 maart 2022 aan Lutz van Dijk, in 1998 organisator van het internationale Story Telling festival van Gay Games Amsterdam 1998, waaraan Andriy deelnam. Dit festival bestond uit drie avondprogramma's met verhalenvertellers en entertainment. Dit inspirerende evenement bracht lhbti+ personen van over de hele wereld samen om hun eigen persoonlijke coming out-verhalen te delen. Het festival was gebaseerd op het boek 'Coming Out' van Lutz van Dijk.

Hoe bijzonder die ervaring was beschreef Andriy destijds in een verslag dat Movisie vertaalde: ‘Zonder enige overdrijving kunnen deze Gay Games een grandioze historische gebeurtenis in het leven van de westerse homogemeenschap worden genoemd, met meer dan 250 duizend toeschouwers en 15 duizend deelnemers aan culturele en sportactiviteiten uit de hele wereld (bij de laatste Gay Games in NY waren dat er nog geen 11 duizend). Helaas is het voor ons, burgers van de voormalige USSR, nog steeds zo goed als onmogelijk om uit eigen beweging naar dergelijke festiviteiten te gaan. Helaas, wij staan nog steeds aan de zijlijn. En wij zijn niet de enigen - in dezelfde categorie bevinden zich Afrika, Azië, Zuid-Amerika. Daarom heeft het organisatiecomité van de Spelen een speciaal fonds opgericht om de deelname te financieren van activisten van de homobeweging uit deze delen van de planeet. Het is dankzij dit feit dat wij, twee personen uit Lugansk, officiële vertegenwoordigers van Oekraïne zijn geworden op de Vijfde Gay Games.’ Samen liepen zij tijdens de Openingsceremonie de ArenA binnen: ‘We voelden ons een beetje triest - een van de grootste Europese landen van 50 miljoen werd vertegenwoordigd door slechts twee personen. Leden van andere teams kwamen naar ons toe om ons te begroeten en aan te moedigen, gewoon om een paar woorden te zeggen - en het werd geweldig.’ Lees meer ervaringsverhalen over Gay Games Amsterdam 1998, die Movisie in een meerjarig project vastlegt als aandenken aan deze roze mijlpaal die in 2023 25 jaar geleden plaatsvond.

Andriy Maymulakhin

Nash Mir

Het Oekraïnse lhbti+ centrum Nash Mir heeft in zijn twintigjarige bestaan veel obstakels moeten overwinnen. ‘In 1991 was Oekraïne het eerste land van de voormalige Sovjet-Unie dat homoseksualiteit legaliseerde’, vertelde Andriy in 2006 in Trouw. ‘Dat was, meteen na de onafhankelijkheid, een juridische maatregel, vooral om toenadering tot Europa te vergemakkelijken. Een publieke discussie is er niet aan vooraf gegaan. In de praktijk is er dan ook niet veel van te merken.’ De eerste echte strijd ging om de erkenning van Nash Mir als publieke organisatie. Dat kostte jaren van onderhandelen. Zo mochten de termen ’homo’ en ’lesbisch’ niet in de naam voorkomen. ‘Juridische ambtenaren hebben zelfs advies ingewonnen bij medici om hun argumenten kracht bij te zetten. Maar wij kregen hulp van Amnesty International. De overheid had uiteindelijk geen enkele grond onze volledige naam te verbieden.’ Andriyi schrijft in een mail (4 april 2022) aan Movisie dat hij Nederland heel dankbaar is: ‘Nash Mir heeft dit kantoor in Kiev in 2004 gekocht voor het geld, dat beschikbaar is gesteld door jullie regering. In die tijd hadden we een project samen met COC Nederland. Dank aan de mensen van Nederland! Dank jullie allen voor jullie steun!’

Wordt de relatie van Andriy en Andrii straks officieel erkend?

'We weten dat vele lhbti+ personen op de vlucht zijn, omdat ze vanwege het anti-lhbti+ beleid in Rusland hun leven niet veilig wanen'

Andriy en zijn vriend Andrii Markiv willen al sinds 2014 trouwen en startten daarvoor in 2014 een procedure tegen de Staat. In februari 2021 kondigde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) de start aan van een procedure in de zaak Maymulakhin en Markiv tegen Oekraïne, waarin  het Nash Mir Center in 2014 zich beklaagt over schendingen van hun rechten als gevolg van het ontbreken van een rechtsvorm voor de erkenning van familierelaties tussen personen van hetzelfde geslacht in Oekraïne. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens oordeelde afgelopen jaar in de vergelijkbare zaak Fedotova e.a./Rusland, dat Rusland artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens schendt. Als het hof hetzelfde besluit ook ten aanzien van deze zaak neemt, heeft dat grote gevolgen voor lhbti’s in Oekraïne. Want de Oekraïnse wetgeving stelt (in tegenstelling tot die van Rusland) uitdrukkelijk dat uitspraken van het EHRM bindend zijn voor Oekraïne. De beslissing is dus een pleidooi voor een wet op het geregistreerd partnerschap in Oekraïne. Andriy en Andrii  wachten nu op de beslissing van het hof.

Wervingsacties

Het COC is een landelijk wervingsactie gestart, die door Movisie wordt ondersteund. De wervingsactie kun je hier vinden.

Wil je Nash Mir steunen? Andriy Maymulakhin schrijft: ‘Het banksysteem van Oekraïne werkt nog steeds naar behoren. We ontvangen voortdurend kleine donaties (klik hier). PayPal (naar: coordinator@gay.org.ua) en bankoverschrijvingen zijn beschikbaar.’

Wil je Insight steunen? Dan kan via deze pagina.

Wil je de organisatie die lhbti+ personen in heel Europa opvangt steunen? Ook zij hebben een doneeractie opgezet, samen met Forbidden Colours. Er worden momenteel, naast in Amsterdam, ook opvangplekken ingericht in Berlijn, Parijs en Antwerpen. Doneren kan hier.