Hoe maak je een buurtagenda? ‘Het hoeft niet altijd in harmonie te gaan’

‘Mede door de coronacrisis zijn we weer in de ban van de buurt’, zegt Radboud Engbersen, expert sociaal domein bij Movisie. En daarmee neemt ook het belang van een buurtagenda toe. Maar hoe maak je die? Engbersen schreef mee aan een handleiding. ‘Mensen mogen best met verhitte hoofden tegenover elkaar staan.’

‘De buurt is terug in het beleid’, constateert Engbersen die al een tijdje meeloopt in het sociaal domein. ‘Vijfentwintig jaar geleden schreef ik mee aan een publicatie met de titel: In de ban van de buurt. Die zin zou je nu zo weer kunnen gebruiken.’

Coronavirus

Dat heeft volgens Engbersen een aantal oorzaken, en de coronacrisis is daar een van. Het belang van de buurt was voor kwetsbare groepen, mensen met beperkte mobiliteit door bijvoorbeeld een beperking, geldgebrek, ouderdom of werkloosheid, altijd al groter dan voor mensen die bijvoorbeeld elders werkten en recreëerden, maar door corona werd de buurt voor veel meer mensen hun hele leefwereld. Engbersen: ‘Sommigen leerden door het massale thuiswerken nu pas echt hun buren kennen, en door het dagelijkse ommetje hun buurt.’

Kwetsbare buurten

Andere factoren zijn volgens Engbersen buurtgericht beleid zoals de energiestransitie (huizen van het gas af) en maatschappelijke ontwikkelingen als vergrijzing en extramuralisering. Daardoor neemt met name de druk op toch al kwetsbare wijken toe. Engbersen: ‘Je ziet dat de kloof tussen buurten waar het goed gaat en buurten waar het slecht gaat, groeit. Kwetsbare buurten dreigen weg te zakken. Dat maakt ‘buurtbeleid’ urgent.’

Zeggenschap

Als beleid en maatregelen van bovenaf gedropt worden, kunnen bewoners zich echter enorm overvallen voelen, weet Engbersen uit zijn eigen omgeving. ‘Ik woon in Rotterdam en hoef hier maar naar de Tweebosbuurt te kijken, waar bewoners tevergeefs protesteerden tegen sloop.’ Een buurtagenda kan een manier zijn om dat te voorkomen. ‘Het is een poging om mensen meer zeggenschap te geven over hun eigen leefomgeving.’

Gezamenlijke visie

Een buurtagenda is een gezamenlijke visie van de belangrijkste partijen in een wijk over waar het heen moet met een buurt, zegt Engbersen. Dan gaat het om de wensen en behoeften van bewoners, maar ook om die van de ondernemers in een wijk, van de woningbouwcorporatie(s), welzijnsorganisaties, sportclubs en culturele instellingen. ‘Hoe maken we de buurt groener? Of veilig(er)? Hoe zorgen we dat de leefbaarheid verbetert? Dat zijn vragen die in een buurtagenda aan bod kunnen komen. Een buurtagenda voorkomt versnippering en geeft richting.’

Lees verder op Zorg+Welzijn

Dit artikel is een verkorte versie van een artikel dat eerder op Zorg+Welzijn verscheen. Lees hier het volledige artikel.