'Hopelijk kunnen we eind 2021 zeggen: inwoners kunnen de cliëntondersteuner vinden'

Projectleider en Movisie-adviseur Anne-Marie van Bergen blogt over het Koploperproject

Movisie werkt samen met de groep koplopergemeenten aan een verbeterslag op het gebied van onafhankelijke cliëntondersteuning. Opdrachtgevers zijn de VNG, Iederin en de Koepel adviesraden Sociaal Domein. Als projectleider heb ik inmiddels bijna dagwerk in het spreken van vertegenwoordigers van werksoorten of belangengroeperingen die cliëntondersteuners willen bereiken met informatie.

Denk aan hulp- of dienstverleners voor een specifieke doelgroep zoals Molukse ouderen, daklozen, terminale patiënten of mensen die een specifieke taak hebben die raakt aan de taak van cliëntondersteuners, zoals ombudslieden, mentoren of wijk-GGD-ers. Allemaal vinden ze het (en niet ten onrechte!) belangrijk dat cliëntondersteuners ‘alles’ weten over de leefwereld van hun doelgroep of over hun werkzaamheden en taken, zodat ze de inwoners hier goed over kunnen informeren en adviseren.

Best bewaarde geheim van Nederland

Tegelijkertijd blijkt cliëntondersteuning nog steeds het best bewaarde geheim van Nederland, in ieder geval in veel gemeenten. De inwoners kennen het niet, ook niet diegenen die er wellicht het meest behoefte aan hebben. Veel hulp- en dienstverleners kennen het ook niet, of ze staan er wantrouwend tegenover: kan ik zelf mijn cliënt ook niet goed informeren en doorverwijzen? Gaat een cliëntondersteuner niet met mij de strijd aan, wie kan de cliënt het beste adviseren?

'Het is lang niet altijd duidelijk wie nu wat doet'

 

Wat doet een cliëntondersteuner?

Een cliëntondersteuner werkt voor of liever: denkt mee mét inwoners en hun naastbetrokkenen die op zoek zijn naar hulp of ondersteuning. Die inwoners kunnen mensen zijn van alle leeftijden, met allerlei beperkingen en/of sociale omstandigheden en met vragen op allerlei leefgebieden. Een cliëntondersteuner moet dus van heel veel markten thuis zijn. Daarbij is lang niet altijd duidelijk wie nu wat doet: wat doet een cliëntondersteuner, wat een wijkteammedewerker en wanneer is een gespecialiseerde hulp- of dienstverleners aan zet? De precieze taakafbakening wil nog wel eens verschillen tussen gemeenten. Om te voorkomen dat de inwoner tussen wal en schip terecht komt, vraagt dat in ieder geval om goede samenwerking tussen de verschillende werksoorten.

Voor wie biedt cliëntondersteuning een uitkomst?

Zeker mensen met omvangrijker hulpvragen kunnen wel iemand die met hun meedenkt gebruiken. Onze regelingen voor zorg, jeugd, onderwijs, werk, inkomen, wonen, vervoer, welzijn zijn ingewikkeld en verschillen ook nog eens van gemeente tot gemeente. Vaak heeft iemand niet alleen met de verschillende regelingen van zijn gemeente van doen, maar bijvoorbeeld ook nog met de zorgverzekeraar, de woningcorporatie, DUO, de kredietbank, de wet langdurige zorg, het GAK, het UWV of de belastingdienst. Ga er maar aan staan, om alles voor jezelf of een naaste te regelen, als dat niet je dagelijkse werk is.

Onderweg 

De koplopergemeenten die we begeleiden en waarmee we samenwerken, erkennen de hobbels op de weg. Het is bij hen ook lang niet allemaal goed geregeld. Maar ze hebben verbeterplannen om iets te doen aan bijvoorbeeld de bekendheid, aan het bereiken en bedienen van specifieke groepen inwoners, aan scholing en kwaliteit van hun cliëntondersteuners en aan de samenwerking tussen cliëntondersteuners, wijkteammedewekers en andere hulp- en dienstverleners. Volgend jaar komen er nog koplopergemeenten bij. Hopelijk kunnen we eind 2021 zeggen: inwoners die het nodig hebben kunnen de cliëntondersteuner vinden en worden daar goed door op weg geholpen. En dat het bijdraagt aan de zorg en ondersteuning van inwoners om een zo goed mogelijk leven te leiden. Met activiteiten, contacten en werk naar wens en zo min mogelijk hinder van hun beperkingen.

Deze blog schreef Anne-Marie van Bergen voor sociaalweb.nl 

Lees ook het rapport:  Het eerste jaar koplopers

Binnen het Koploperproject zijn gemeenten aan de slag gegaan met het verbeteren van het aanbod, de vindbaarheid en de kwaliteit van cliëntondersteuning. Dit rapport biedt niet alleen een terugblik, maar ook een bundeling van ervaringen, inzichten en ambities die gemeenten kunnen gebruiken bij de doorontwikkeling van cliëntondersteuning. >> Bekijk het rapport.