Marc Mulder, senior ervaringsdeskundige armoede en schulden bij Movisie, was gespreksleider en legde de vragen van bijna 200 deelnemers aan de ervaringsdeskundigen voor. Aan tafel zat ook Hanneke Mateman, senior onderzoeker bij Movisie. Zij sloot aan om te vertellen welke werkzame elementen professionals en vrijwilligers in kunnen zetten om mensen met geldzorgen en -problemen te ondersteunen.

Verplaats je in de persoon tegenover je

Er wordt veel besproken aan tafel. De essentie is: verplaats je in de persoon die tegenover je zit en probeer systeemfouten aan te pakken. Er moet gewoon goede hulp geboden worden die stress vermindert, ontzorgt, steunt en motiveert. Marjorie Malbons geeft aan: ‘Je moet mensen niet dwingen, bied wat ruimte. Maar ga ondertussen wel dingen oppakken om te verzachten. En houd voor ogen dat je dit zelf had kunnen zijn.’ Een kijker vraagt: ‘Hoe kom je met mensen in contact?’ Soms is dat lastig, erkennen de mensen aan tafel, zélfs voor ervaringsdeskundigen. Benut daarvoor ook sleutelfiguren in de wijk, zegt Mateman. ‘Denk aan winkeliers, de imam, soms zijn zij degenen die al contact hebben waardoor ze nét het juiste zetje kunnen geven.’ Simpele tips hierbij zijn: wees jezelf, ga niet in een pak met das daar zitten. Bepaal niet voor een ander, maar zeg: ”Ik kan me niet voorstellen hoe het voor jou is”. Jouw woordkeus doet ertoe!

Een ervaringsdeskundige heeft niet altijd het antwoord

Behalve kijken naar het individu, moet er ook gerammeld worden aan structuren en systemen. Ervaringsdeskundigen kunnen op beide fronten helpen. Marcella van Vloten vertelt: ‘Het mooie van ervaringsdeskundigen is dat we de ruimte hebben om vrij te denken. Professionals moeten vanuit systemen denken, het is de vraag of dat werkt. Ervaringsdeskundigen kunnen organisaties en gemeenten scherp houden, dat is de grote meerwaarde.’ Volgens de ervaringsdeskundigen worden professionals soms gemangeld tussen wet- en regelgeving en de wereld van de mensen in hun praktijk. Het is dan goed om twee dingen te weten: soms moet je het gesprek aangaan met bestuurders en bewindspersonen, vaak kan er veel meer dan je denkt. Én de wet- en regelgeving laat veel meer ruimte dan wat mensen benutten. Ambtenaren zijn bang om die ruimte in wet- en regelgeving te benutten, maar soms zie je dat er toch een beetje buiten de gebaande paden wordt gekeken. Mateman: ‘Steeds meer hoor ik dat ambtenaren bedenken: “Hoe kunnen we dat nou beter doen? Dus we zetten echt wel stappen.’

Dit artikel is gebaseerd op een artikel dat eerder op de website van HAN University of Applied Sciences verscheen.