Wat was de aanleiding voor gemeente Almere om bij Movisie aan te kloppen? 

Het college maakte Goud in Almere een prioriteit om mee aan de slag te gaan. Goud is een samenwerkingsverband tussen de gemeente, senioren, gezondheidscentra, welzijnsorganisaties en woningcorporaties die zich richt op senioren. Goud zet ze op de agenda en geeft ze een stem. En stimuleert en ondersteunt bij het creëren van een fijne woonomgeving waar ouderen waardig, gezond en prettig oud kunnen worden. We wilden meer informatie over wat ouderen nodig hebben in Almere. Dat was het moment om met Movisie samen te gaan werken.

Hoe kunnen wij onze inwoners dienen en de belangrijkste zaken faciliteren zodat zij een waardig leven kunnen leiden in de stad?

Naar aanleiding van de samenwerking met Movisie zijn er bijna dertig gesprekken gevoerd met ouderen. Hoe is dat verlopen?

Movisie heeft een vragenlijst opgesteld die de professionals konden gebruiken voor de gesprekken met de ouderen. Om informatie op te halen over hoe ouderen het ervaren in de wijken van Almere. In de tussentijd kregen wij vanuit ‘Goud in Almere’ ook de opdracht voor het schrijven van een nota, een Meerjarenperspectief voor ouderen in Almere. Er was dus nog meer noodzaak voor de informatie. Toen ik betrokken raakte bij ‘Goud in Almere’ waren er nog maar een aantal interviews gehouden. Ik ben gaan praten met een aantal sociaal professionals in de wijk die de interviews deden en ook met de mensen die ze niet deden. Om te vragen: ‘Wat denk je dat het probleem is?’ Ze gaven aan dat de vragenlijst te lang was of ze vroegen zich af wat er mee ging gebeuren. En ook het opnemen van de gesprekken vonden ze lastig. Ze voelden zich een beetje bezwaard. En Corona hielp natuurlijk ook niet mee. We hebben toen gevraagd wat er veranderd moest worden om het wel te doen of meer mensen te kunnen spreken. Daarna heb ik samen met Movisie de aanpassingen gedaan. En ging ik het gesprek aan met de netwerkpartners over het doel van de interviews en de  verwachtingen die we nu hadden met de aangepaste vragenlijst. Toen ging het een stuk harder met de interviews.’

Hoe heeft de input van de ouderen bijgedragen aan het opzetten van het Meerjarenbeleid van ouderen binnen de gemeente Almere?

‘We hebben gekeken naar wat er allemaal is benoemd door de ouderen. Deze input zetten we centraal voor het Meerjarenperspectief van de stad. De doelen die we hebben gesteld zijn gebaseerd op de wat de ouderen hebben aangegeven. Deze kwalitatieve data hebben we gelegd naast de resultaten van een enquête die we een aantal jaar eerder onder duizend ouderen hebben gehouden. En naast de kennis van de professionals. Om vast te stellen: ‘Wat is er allemaal nodig?’. Uit de enquête kwam naar voren dat ouderen het lastig vinden om de juiste informatie te vinden over het ouder worden, ondersteuning en activiteiten. En dat kwam ook naar voren in een aantal interviews. Nu zijn we bezig met een sociale kaart voor senioren. Alles wat van belang is voor ouderen op één pagina. Om alle informatie op één plek te krijgen en ook inzichtelijk en toegankelijker te maken. En ook op papier te hebben. Zodat de minder digitaal vaardige ouderen dat ook tot zich kunnen nemen.’ 

Wat is jouw visie op het organiseren van betrokkenheid?

‘Ik denk dat het betrekken van ouderen centraal moet staan in het werk dat wij doen. Want uiteindelijk gaat het om de vraag: ‘Wat is er nodig? Hoe kunnen wij onze inwoners dienen en de belangrijkste zaken faciliteren zodat zij een waardig leven kunnen leiden in de stad?’ Dat staat echt centraal in ons werk. En daarom hebben wij in ons Meerjarenperspectief voor ouderen opgenomen dat het betrekken van ouderen een onderdeel is van het beleid én de uitvoering van Goud. Dus wat wij doen de komende jaren dat moet gebaseerd zijn op wat er nodig is in de stad voor de senioren. Heel concreet betekent dit dat wij elke twee jaar ouderen spreken in de stad en onderzoeken hoe het ermee staat.’

Hoe heb je de aanpak om ouderen te betrekken ervaren? Welke lessen heb je geleerd?

‘Movisie heeft veel kennis en ook de tijd om zich te verdiepen in thema’s en rond te kijken in de rest van het land. Dat vond ik, met mijn gebrek aan tijd, heel fijn. Movisie adviseerde mij over landelijk beleid, maar ook wat er in andere gemeenten gebeurd. De dingen die je doet, kun je op die manier heel goed onderbouwen. In het begin liepen we er tegenaan dat het heel moeizaam ging om interviews te houden met ouderen. Wat ik heb geleerd is dat het belangrijk is dat je gezamenlijk en vanaf het begin afspraken maakt. En dat de mensen die de interviews gaan houden ook honderd procent achter de vragenlijsten staan. Dat zij zich comfortabel voelen met de methode. Sommige mensen die in de wijk werken met ouderen gaven aan dat ze het vervelend vonden om het interview op te nemen. Of ze zeiden: ‘Ik ben geen onderzoeker. Ik weet niet of ik het goed doe.’ Voor hen werd het gesprek voeren met een oudere aan de hand van een vragenlijst als iets groots en engs gezien.’

Zou je deze aanpak aanraden aan andere gemeenten?

‘Ik denk dat het goed is om gesprekken te voeren met ouderen. In Almere hadden we wel de netwerkpartners nodig en dan moet je toch er wel voor zorgen dat ze dat daar tijd voor vrij willen en kunnen maken. Je kunt niet te veel van ze vragen. Dit jaar gaan we met een externe partij werken. Deze partij werkt met een busje dat in de wijken bij supermarkten en gezondheidscentra gaat staan waar mensen met de vragenlijst van Movisie ouderen gaan interviewen. Een andere aanpak. En mogelijk bereik je er ook weer andere mensen mee.’

Hoe kijk je terug op de samenwerking met Movisie?

‘Ik vond de samenwerking heel fijn en aangenaam. Het resultaat was een mooi en helder rapport vanuit Movisie wat we heel goed konden gebruiken voor het Meerjarenperspectief. Dat was goede input. Dat ik niet alleen maar cijfers, maar ook data had en quotes. Movisie zat niet alleen in het proces, met het ontwikkelen van de vragenlijst of het schrijven van het rapport, maar ook ondersteunden ze bij de ontwikkeling van het Meerjarenperspectief. En hoe je de data goed kunt gebruiken. We hebben de onderwerpen geordend en gekeken naar welke onderwerpen belangrijk waren om mee te nemen in het Meerjarenperspectief.’

Waar staan jullie nu?

‘Het Meerjarenperspectief is vorig jaar vastgesteld door de Raad. Dit jaar is ons eerste jaar met een uitvoeringsagenda. Eerder waren we ook al actief vanuit ‘Goud in Almere’, maar nog niet vanuit een beleidsnota. Dus we werken nu voor het eerst gebaseerd op harde feiten, cijfers en onderzoek.’

Auteur: Judith Snel