Ontmoetingsplek  

Een van die initiatieven is Het Roger That Inspiratielab. Ontstaan vanuit de Rogier Hulst Foundation. De inspiratielabs zijn ontmoetingsplaatsen voor jongeren van 11 tot en met 25 jaar. Jongeren kunnen er altijd binnenlopen, een praatje maken, even bijkomen of activiteiten ondernemen met leeftijdsgenoten. Iedereen is welkom.  

Mentale veerkracht  

Deze laagdrempelige ontmoetingsplaatsen zijn ontwikkeld met behulp van veel verschillende perspectieven: ervaringskennis van jongeren, bezorgde ouders, professionals uit de zorg en het onderwijs en met inzet van ondernemers.  

Vooralsnog zijn de inspiratielabs met vier plekken verspreid over Limburg en Noord-Brabant, maar als het aan Paul Thijssen ligt, een van de initiatiefnemers van de inspiratielabs, vinden we deze plekken straks door heel Nederland. De reden waarom Thijssen betrokken raakte bij dit initiatief is verdrietig. Hij verloor zijn zoon op 21e jarige leeftijd aan zelfdoding. Thijssen: ‘Met de inspiratielabs ondersteunen we jongeren in het versterken van hun mentale veerkracht. De druk op jongeren neemt toe terwijl de verbindingen om hen te ondersteunen afnemen.’

Ik dacht dat ik jongeren moest helpen, maar het is kennelijk al heel belangrijk als ik naar hen luister

Jongeren met ervaringskennis  

Het werken aan mentale veerkracht gebeurt bijvoorbeeld doordat er activiteiten door en voor jongeren georganiseerd worden. Thijssen: ‘De activiteiten zijn een manier om met elkaar in gesprek te gaan. De laagdrempeligheid die wij koesteren faciliteren we ook door jongeren met ervaringskennis in te zetten, omdat zij ‘weten hoe het voelt'. Nadat ze een training hebben gehad, voeren zij gesprekken met jongeren over bijvoorbeeld antwoorden op levensvragen of uitdagingen waar zij mee rondlopen.’ Iemand die deelnam aan de training vertelde: ‘Ik dacht dat ik jongeren moest helpen, maar het is kennelijk al heel belangrijk als ik naar hen luister.’ Het idee is dat jongeren zelfvertrouwen opbouwen, weten waar ze terecht kunnen voor hulp en dit ook eerder opzoeken wanneer ze ergens niet uitkomen.

Financiën  

Een structurele financiering voor de ontmoetingsplaatsen is er nog niet. Thijssen legt uit: ‘Maar het helpt ons al enorm als een gemeente een ruimte ter beschikking heeft. Dan regelen wij de andere dingen via bijvoorbeeld fondsen. Ook het netwerk van ondernemers (de Rotary) helpt ons. Niet zozeer met geld, maar met contacten.’ Wil jij in jouw gemeente ook een Roger That Inspiratielab opzetten? Via de Rogier Hulst Foundation is ondersteuning mogelijk in de vorm van projectbegeleiding en startfinanciering. Kijk hiervoor op de website.  

Onder de noemer ‘Weten hoe het voelt’ wordt ervaringskennis benut bij Levvel

Ervaringskennis bij Levvel

Net als Paul Thijssen kwam Annette da Graça in dit vak door ervaring. ‘Ik heb zowel als kind en als moeder weinig goede ervaringen gehad met jeugdzorg. Dat motiveerde mij om zelf aan de slag te gaan in de jeugdhulpverlening.’ Levvel biedt specialistische jeugdhulp aan kinderen, jongeren en gezinnen. Als programmaleider Ervaringsdeskundigheid zet da Graça zich samen met een team – dat bestaat uit ervaringsprofessionals en professionals met ervaringskennis – in om ervaringskennis binnen Levvel een plek te geven. Dit was hard nodig, want zij zag dat er niet (altijd) echt werd geluisterd naar de cliënt. Ook merkte zij dat het de ene ouder wel lukt diens stem te laten horen en de ander niet, bijvoorbeeld doordat zij door een psychische kwetsbaarheid niet serieus genomen worden.  

Weten hoe het voelt

Het proces rondom ervaringskennis is niet iets van afgelopen jaren, dit is al in 2010 in gang gezet. Onder de noemer ‘Weten hoe het voelt’ wordt ervaringskennis benut bij Levvel. Da Graça: ‘Niet alleen ervaringskennis vanuit jongeren en ouders, maar ook onder professionals. Uit onderzoek blijkt namelijk dat een groot deel van de mensen dit werk gaat doen omdat zij zelf iets in hun rugzak meedragen aan ervaring. Hoe vertel je daarover? We werken vanuit nabijheid. Jongeren voelen hierdoor dat zij niet de enige zijn. Daar zet ik mij voor in.’ Zo is er binnen Levvel een training ontwikkeld voor professionals waarin zij leren hun eigen ervaringskennis te benutten. Da Graça: ‘Al meer dan 100 mensen hebben meegedaan. Inmiddels is er een wachtlijst. De training is dus populair onder medewerkers.’    

EKThuis  

Ook een herstelhuiskamer is opgezet: het EKThuis (Ervaringskennis Thuis). Dit is een plek waar ervaringskennis bij Levvel samenkomt: een locatie voor ontmoeting, re-integratiemogelijkheden en participatie. Vanuit het EKThuis worden allerlei activiteiten georganiseerd en initiatieven opgezet. Dit gebeurt samen met jongeren en hun ouders die hun ervaringen willen inzetten: zij worden participanten genoemd. Zo wordt er jaarlijks een talkshow georganiseerd met input van jongeren en ouders zelf.  

Een ander voorbeeld is Levvintage: kledingswinkels waar mensen elkaar tegelijkertijd kunnen ontmoeten met als doel armoedebestrijding en gelijkwaardigheid. ‘We laten zo veel mogelijk de stem horen van jongeren en ouders en wat zij belangrijk vinden. Ook een plek waar op een laagdrempelige manier ervaringen worden uitgewisseld en nieuwe contacten opgedaan, hoort daarbij’, legt da Graça uit. Aanvullend noemt zij het voorbeeld van een moeder die als participant bij het EKThuis NT2 taallessen heeft georganiseerd.  

Streetwise jongerenwerk  

Futsal Chabbab en Move2Work zijn initiatieven van FC Social Work. Dat is een streetwise jongerenwerk organisatie uit Nijmegen. Rolmodellen met ervaringskennis én zaalvoetbal zorgen ervoor dat jongeren het juiste pad gaan volgen. De jongeren die zij bereiken zijn vaak op straat te vinden. Wat begint bij een uitnodiging voor een potje voetbal rolt door in coachen en huiswerkbegeleiding. Richard Sleegers werkt bij FC Social Work en vertelt: ‘We willen de jongeren door school heen coachen. Het is een broederschap. Het maakt niet uit waar je vandaan komt, als je bij ons komt voetballen hoor je erbij.’

BuurtBattle  

De wijk speelt een belangrijke rol bij Futsal Chabbab. De trainer, tegelijkertijd het rolmodel, kent de wijk, de families die er wonen en de (jeugd)professionals die er werken. Is er overlast geweest in de wijk? Dan spreekt hij de jongeren daar op aan. De training begint altijd met een kringgesprek waarin dit, en hoe het met iedereen gaat, een plek krijgt. Sleegers: ‘De jongeren moeten ook wat terug doen voor hun wijk. Dit noemen we de buurtbijdrages. Deze bijdrages wegen mee in het klassement van de BuurtBattle. Naast hun doelsaldo en fair play – denk aan tenue op orde, scheidsrechter met respect behandelen en elkaar de hand schudden – verdienen de jongeren punten door wat terug te doen voor de wijk.’

Voetbaltrainer als rolmodel en begeleider

Aan de start van het schooljaar maken de jongeren drie doelen: één voor zichzelf, één voor thuis en één voor op school. ‘Bij de trainingen merken jongeren al snel dat ze hier niet alleen komen om te consumeren. Ze moeten ook op school hun best doen en zich gedragen in de wijk’, legt Sleegers uit. ‘De trainer staat echt naast ze als een begeleider. Je merkt dat jongeren daar eerder mee praten dan met hun mentor op school. Vervolgens probeert de trainer wel duidelijk te maken dat ook die mentor er voor hen is en legt waar nodig verbinding.’

Eigenaarschap  

Sleegers vertelt dat het uiteindelijk is gelukt om structurele financiering te krijgen voor het initiatief. Maar de weg ernaartoe was niet makkelijk. ‘Initiatiefnemer Saïd, zelf opgegroeid in Nijmegen en begonnen in zijn eigen wijk, wilde het eigenaarschap niet kwijtraken. Daarom heeft hij bewust gekozen om het initiatief niet onder te laten brengen bij een grote welzijnsorganisatie. Uiteindelijk is het gelukt om een eigen subsidierelatie met de gemeente te krijgen.’ Futsal Chabbab is er voor jongeren tot en met 18 jaar. Om ook ondersteuning te bieden bij tweedelijns hulpvragen waarbij streetwise specialisme nodig is, is Move2Work ontstaan. Lees meer op de website van FC Social Work.