‘Je wordt een betere bestuurder van onderzoek’

Interview met staatssecretaris Paul Blokhuis

Met kennis en onderzoek maak je beter beleid, daar kwam staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) al achter toen hij nog wethouder in Apeldoorn was. Ook bij het recente preventieakkoord tegen roken, alcohol en overgewicht speelt wetenschap een grote rol. Sociale Vraagstukken en Movisie spraken staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) een week nadat hij het Nationaal Preventieakkoord presenteerde.

Met een brede coalitie van bedrijven en maatschappelijke organisaties wil hij met het Preventieakkoord Nederlanders helpen om gezondere keuzes te maken. Roken, alcohol en ongezond eten moeten zo fors worden teruggedrongen. 'Ik ben van de argumentatie, en niet van de onderbuik.’ Aldus Blokhuis.

Gefeliciteerd met het preventieakkoord. Het RIVM stelde al snel vast dat de doelen op het gebied van alcoholgebruik en obesitas niet gehaald gaan worden.

Blokhuis: ‘Het was nog vervelender geweest als de ambities niet overeind waren gebleven. Maar dat is niet gebeurd. Bedenk wel dat aan tafel zeer uiteenlopende belangen zaten, van organisaties als STAP en Trimbos – die willen het alcoholgebruik radicaal verminderen – tot de slijterijen en Heineken.’

Zijn die laatste gaan schuiven?

‘Ik weet niet of het schuiven is, maar ze voelden zich wel geroepen om met een concreet aanbod te komen. Ten eerste gaan ze sterk inzetten op 0.0, dat moet een modieus drankje worden. En ten tweede gaan ze de reclames voor jongeren aanpassen, ook bij sportclubs. De diehards zullen zeggen: er staat nog steeds dat groene bord van Heineken op het sportveld. Maar ik zeg: er staat wel 0.0 achter.’

In de preambule van het akkoord wordt ook het verband gelegd tussen een ongezonde leefstijl en armoede, schulden en eenzaamheid. Waarom zien we in de afspraken de aanpak van die problemen niet terug?

‘Het verband is duidelijk, daarom staat het daar ook. Alcoholmisbruik kan het gevolg zijn van eenzaamheid of stress. Maar voor het aanpakken van die eenzaamheid en schulden moet je met andere partijen om de tafel zitten dan we hier hadden. Ik doe daarvoor zaken met staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken, zij ziet dat probleem ook. We weten dat het aanpakken van schulden noodzakelijk is voor een opening in de mind om ook andere problemen aan te pakken.’

Samen doen wat werkt

Op 21 januari organiseerden Movisie, Sociaal Werk Nederland en de gemeente Alphen aan den Rijn het landelijk congres Samen sturen op doen wat werkt in het sociaal domein in het stadhuis van Alphen aan den Rijn. Lees het verslag en bekijk de aftermovie.

Gaan we dat de komende tijd ook zien in beleidsmaatregelen?

‘Als het aan mij ligt wel. Minister Hugo de Jonge (VWS) heeft een groot programma tegen eenzaamheid en we zetten ook andere stappen. Bij de zorgverzekering zien we kwijtschelding van schulden van mensen die onverzekerd zijn. Maar er moet nog veel meer gebeuren. Ook door gemeenten. Ze krijgen geld van het Rijk om gezinnen met schulden te helpen. Dat is niet geoormerkt geld, dus ze mogen er ook lantaarnpalen voor kopen, maar dat is niet bedoeling.’

‘We hebben in Nederland nog heel wat te doen'

Maar het is toch wel de bedoeling dat gemeenten daar zelf over gaan?

‘Zeker, gelukkig is dat zo. Maar als Rijk willen we daarover wel in gesprek blijven met gemeenten, zodat ze ook echt die schuldenproblematiek aanpakken. Tamara van Ark, Bruno Bruins(minister voor Medische Zorg en Sport), Hugo de Jonge en ik zijn allemaal oud-wethouder Wij weten tot in onze vezels hoe zo’n gemeente werkt en dat je soms moet schrapen voor geld. We hebben dus snel verbinding met ze en spreken ze aan op hun verantwoordelijkheden.’

Er is veel kennis bij instituten als het RIVM en Movisie, bijvoorbeeld op het gebied van de bestrijding van eenzaamheid. Maken gemeenten daar voldoende gebruik van?

‘We hebben in Nederland nog heel wat te doen om al het goede onderzoek in de praktijk te gebruiken. Het ontbreekt nog steeds aan een goede infrastructuur. Het is helaas niet zo dat als er een goed onderzoek naar eenzaamheid verschijnt, dat dat meteen door driehonderd gemeenten op ambtelijk of bestuurlijk niveau wordt opgepakt. En ik weet uit eigen ervaring dat je een betere bestuurder wordt met onderzoek.’

E-magazine Grip op preventie: nieuwe tools voor gemeenten

Zeven landelijke kennisinstituten ondersteunen samen de gemeenten bij een effectieve integrale aanpak van gezondheidsproblemen. In het e-magazine ‘Grip op preventie’ bieden zij nieuwe tools en inspiratie zodat gemeenten meer grip kunnen krijgen op preventie. Het e-magazine biedt de lezer bovendien een snelle toegang tot alle databanken met erkende interventies in het sociaal domein. Staatssecretaris Paul Blokhuis juicht deze landelijke samenwerking van harte toe in een interview in het e-magazine. Het e-magazine wordt gelanceerd tijdens ‘Samen sturen op doen wat werkt’ en is vanaf dan te downloaden op de websites van Kenniscentrum Sport, Movisie, Nederlands Jeugdinstituut, Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, RIVM, Trimbos-instituut en Vilans.

Dit is een fragment uit het interview met staatsecretaris Paul Blokhuis dat verschijnt in het winternummer van het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken.

Beeld banner: ministerie van VWS