De Kennisestafette is een tour door Nederland, met haltes/bijeenkomsten op verschillende locaties. Overal worden ideeën, ervaringen en best practices gedeeld, opgehaald en verdiept over hoe je effectief werkt aan sociale verandering in samenwerking met de samenleving. Karin Sok, programmaleider bij Movisie: ‘Vergelijk het met een locomotief die door het land rijdt en bij elke halte een wagon aankoppelt - een wagon met waardevolle kennis die we met elkaar delen. Aan het einde van de reis staat er een complete trein vol inzichten klaar, beschikbaar voor iedereen in het sociaal domein.’

De kennisestafette draait om samenwerken met de samenleving, kun je dat nader uitleggen?

‘De druk op het sociaal domein neemt toe met het ravijnjaar 2026 in zicht. Juist nu is het belangrijker dan ooit om te investeren in wat écht werkt en ertoe doet voor mensen en te stoppen met wat geen impact heeft. Een sleutel ligt in het investeren in de kennis, ideeën en initiatieven van inwoners en het mobiliseren van maatschappelijke slagkracht. Door gemeenschappen en ervaringskennis centraal te stellen benut je niet alleen de kracht van de gemeenschap, maar vergroot je ook eigenaarschap, betrokkenheid en verbinding. Zo werk je duurzaam en effectief aan lokale opgaven. Maar samenwerken met de samenleving is geen quick fix. Het vraagt om ruimte, lef én een andere manier van kijken. Tijdens de estafette verkennen we met behulp van wetenschappelijke, praktijk- en ervaringskennis wat effectieve aanpakken zijn. En wat dit vraagt van jou als sociaal professional of beleidsmaker. Want deze manier van werken vereist andere vaardigheden en vakmanschap.’ 

'Samenwerken met de samenleving is geen quick fix, het vraagt om ruimte, lef én een andere manier van kijken'

Wat is jullie eerste stop en wat willen jullie daar brengen en halen?

‘Samenwerken met de samenleving betekent dat je niet alleen werkt vóór, maar mét inwoners. Dit vraagt om een open houding, waarbij je de kennis, ervaring en kracht van de gemeenschap benut en samenwerkt om daadwerkelijk impact te maken. De estafette trapt af met twee workshops op het congres Tien jaar decentralisaties sociaal domein van Binnenlands Bestuur op 20 mei. In de eerste workshop gaan we in gesprek over de kracht van samenlevingsopbouw en hoe zich dit verhoudt tot formele hulp. We delen inzichten over werkzame elementen en hoe gemeenten en wijkteams deze kunnen toepassen. De tweede workshop draait om de stelling: ‘Moeten gemeenten niet eens verplicht van elkaar leren?’ Sinds de decentralisatie gaat er nog veel mis in het sociaal domein, maar er zijn ook voorbeelden waar het wél goed gaat. Wat doen deze gemeenten anders? Wat kunnen we van elkaar leren en overnemen? Daarover gaan we in gesprek.’

Wat heeft jullie kennisestafette nog meer in petto, komend jaar?

‘De estafette doet dit jaar meerdere gemeenten, organisaties en bijeenkomsten aan met een praktijkvraag of goed voorbeeld op één van de drie themaroutes: ervaringskennis in beleid en praktijk (1), samenlevingsopbouw versterken (2) en impact meten mét inwoners (3). Zo organiseren we bijvoorbeeld op 16 juni een online inspiratiebijeenkomst over cliëntervaringsonderzoek. De route is nog niet helemaal uitgestippeld. We houden ruimte om in te gaan op urgente vragen, of onverwachtse, mooie praktijken die zich aandienen. Je kunt zelf ook een praktijkvraag of goed voorbeeld aandragen. En natuurlijk kun je aansluiten bij één van de stops of achteraf de verzamelde kennis en inzichten teruglezen via movisie.nl.’

Dit artikel verschijnt 16 mei in het magazine van Binnenlands Bestuur.