Instellingen in de zorg en welzijn of gemeenten weten vaak niet hoe ze kunst en cultuur meer kunnen integreren in beleid en organisatie. Zorginstellingen AxionContinu en Cordaan GGZ is het wel gelukt. Hoe pakken deze organisaties het aan? Waarom vinden ze dit belangrijk? En hoe financieren ze het? Movisie laat in deze film bestuurders, uitvoerders en cliënten van deze grote instellingen aan het woord en laat zien dat de kracht van kunst en cultuur op positieve gezondheid zichtbaar en onmisbaar is.

Eigen wijs

AxionContinu, één van de grootste ouderenzorg organisaties in de regio Utrecht, is een voorloper op het gebied van de integratie van kunst en cultuur in beleid en organisaties.

‘Kunst en cultuur is onderdeel van het leven, maak een keuze om dit een plek te geven’

Zo heeft AxionContinu een projectleider kunst & cultuur in dienst en positieve ervaringen met de helende werking van kunst. Projectleider Joyce Vlaming: ‘De laatste jaren is het steeds vanzelfsprekender geworden bij AxionContinu dat kunst en cultuur erbij hoort, het is gewoon onderdeel van goede zorg leveren.’ Bestuurder Eliane Thewessen: ‘Kunst en cultuur is onderdeel van het leven, maak een keuze om dit een plek te geven.’

Eén van de projecten is het alzheimerkoor Eigen wijs voor mensen met dementie. Eén van de deelnemers en zijn dochter vertellen: ‘Alzheimer is best verdrietig in het begin. Muziek deed heel veel. Meedoen met het orkest is nog een stukje dat je samen kunt doen. Plezier dat je nog samen kunt hebben.’

Outsider art

Cordaan GGZ ondersteunt o.a. mensen met psychiatrische problematiek of langdurige psychosociale problemen in Amsterdam en heeft kunst en cultuur ook een belangrijke plek gegeven. Yvonne Wilders, raad van bestuur van Cordaan: ‘Wij brengen talenten naar onze Outsider Arts Ateliers in de stad, de supertalenten brengen we naar de Outsiders Art Galerie, naast het Outsider Art Museum, naast De Hermitage.

‘Werken in het atelier helpt dat ik me beter voel'

Een echte broedplaats voor creatief talent.’ Dat talent niet het enige is dat aangeboord wordt bevestigd deelnemer Norbert: ‘Werken in het atelier helpt dat ik me beter voel, fitter, meer energie heb. Ook dat ik andere activiteiten, zoals sporten weer oppak. Ik voel me gewoon beter.’

Waarom juist kunst? Gerda van der Meer, directeur dagbesteding, bij Cordaan: ‘Als het gaat om een groep mensen die zich heel moeilijk kan uiten, dan is kunst vaak een manier om dat wel te kunnen. Als je dat ontwikkelt en raakt dan zie je mooie dingen gebeuren.’

Profijt

Het levert niet alleen de deelnemers zelf iets op. Frederiek Kamphuis, dirigente koor Eigen wijs: ‘Ze weten waarschijnlijk niet meer dat ze hier gezongen hebben, maar dat gevoel, een goed gevoel, blijft nog even, daar heeft het personeel ook weer profijt van.’ Eliane Thewessen: ‘Dat het een wisselwerking wordt, als een medewerker goed in zijn vel zit, dan merk je dat direct, en andersom is dat ook zo.’

Advies

Maar hoe doe je dat dan? In Utrecht heeft AxionContinu goede contacten met fondsen, alleen financieren lukt nooit helemaal. Cordaan bekostigt de outsider art ateliers grotendeels uit dagbestedingsmiddelen. Maar ze hebben ook goede contacten met veel bedrijven die hun kunst fantastisch vinden en huren of kopen en workshops afnemen.

Advies van Yvonne Wilders aan gemeenten en zorginstellingen die overwegen te investeren in kunst en cultuur: ‘Doe dat liever gisteren dan vandaag!’ Joyce Vlaming: ‘Kijkgoed in je eigen netwerk, wat heb je voor medewerkers, vast ook zorgmedewerkers met een achtergrond of affiniteit met kunst.’