Het is daarom toe te juichen dat in de onlangs bekendgemaakte transformatieplannen meerdere jeugdregio’s dit probleem erkennen en meer woonvoorzieningen gaan ontwikkelen die jongeren helpen richting zelfstandigheid.

Tegelijkertijd roept het de vraag of we niet óók efficiënter gebruik kunnen maken van de reeds beschikbare woonruimte. Bijvoorbeeld door huisvestingsmogelijkheden binnen het eigen netwerk van de jongvolwassenen beter te benutten of meerdere jongvolwassenen een woning te laten delen. Een veelgenoemd knelpunt dat kwetsbare jongvolwassenen hierbij echter in de weg zou staan is de kostendelersnorm.

Kostendelersnorm

Bij de kostendelersnorm telt het aantal huisgenoten mee voor de hoogte van iemands bijstandsuitkering. Onwetendheid over de kostendelersnorm en de wijze waarop deze door de gemeente wordt toegepast, maakt dat de angst om gekort te worden op de bijstandsuitkering veelal overheerst. Familie of vrienden uit het netwerk van een jongvolwassene durven een jongere dan om die reden geen onderdak te bieden, wat het risico van dak- of thuisloosheid van deze jongvolwassenen vergroot.

Toeslagen

Het omgaan met hun financiën moeten veel jongeren met een kwetsbare achtergrond vaak nog leren. Dit wordt echter vaak wel van ze verwacht zodra zij 18 jaar zijn en op zichzelf gaan wonen. Waar de meeste jongeren hier pas rondom hun 25e mee te maken krijgen als zij op zichzelf gaan wonen en dan vaak nog met (financiële) steun van ouders, dragen kwetsbare jongeren in de meeste gevallen hiervoor al de volledige verantwoordelijkheid vanaf hun 18e.

Dat deze volledige verantwoordelijkheid vraagt om vaardigheden waarover deze kwetsbare jongeren vaak nog niet beschikken wordt duidelijk bij de uitbetaling van toeslagen. De uitbetaling valt meestal niet samen met het moment waarop huur, premie zorgverzekering en studiegeld moeten worden betaald. Een groot afbreukrisico is dat de toeslagen voor andere doeleinden worden ingezet. Met een neerwaartse financiële spiraal als gevolg en huisuitzetting vanwege achterstallige huur als uiterste consequentie.  

Werksessie maatwerk voor jongvolwassenen 16-27

Op 14 maart organiseerden het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) en Movisie daarom een werksessie specifiek gewijd aan de kostendelersnorm en toeslagen. Aan de hand van ervaringen van jongeren zelf en voorbeelden uit de praktijk ontrafelden we met elkaar wat nodig is en welke kennis en ervaring van belang is om ondersteuning aan jongeren te bieden op deze twee thema’s. Hier kan je meer lezen.