‘Laten we dementie vergeten, en niet de mens’
Kennissessie van ZonMw en Movisie over dementie
Hoe ziet een zinvolle daginvulling voor mensen met dementie eruit? Hoe betrekken we mensen met dementie bij de samenleving? En hoe werkt dat in de praktijk? Lea Bouwmeester gaat erover in gesprek met Cornel Vader (programmavoorzitter ZonMw), Hans Alderliesten (projectleider bij Movisie), Sander Teertsma (Stichting Kameraad) en Christien Bajema (gemeente Leeuwarden).
Inclusief koor
‘Op dit moment zijn er in Nederland zo’n 300.000 mensen met dementie,’ vertelt Cornel. ‘Over zo’n 15 jaar zijn dat er misschien wel een half miljoen. Dat zet ons als samenleving voor de vraag: hoe zorgen we ervoor dat deze mensen zo lang mogelijk mee kunnen blijven doen? Zinvolle daginvulling is hierbij onmisbaar. Een mooi voorbeeld daarvan is een koor van mensen met en zonder dementie die samen zingen. Iedereen beleeft daar ontzettend veel plezier aan. Ik houd zelf ook erg van zingen en muziek, daarom raakt het voorbeeld me des te meer.’
Persoonlijk en laagdrempelig
Hans vervolgt: ‘Dementie is een ziekte die je niet zou moeten uitsluiten van de samenleving. Het zou goed zijn als mensen met dementie mee kunnen blijven doen. De behoefte van de mens zelf moet daarbij altijd centraal staan.’ Hij roept op: ‘Dementie is – helaas – onderdeel van de samenleving, maar laten we het alsjeblieft omarmen!’
Een zinvolle daginvulling helpt daarbij. Hans vertelt: ‘Het is belangrijk dat de aanpak daarvan persoonlijk is en aansluit bij het gewone leven. Dan heeft dit meer kans op slagen. Laagdrempeligheid is ook belangrijk. Een ontmoetingscentrum waar je gewoon naar binnen kan lopen, welkom bent, waar je met anderen zit. Niet stigmatiseren, niet een groepje mensen met dementie apart zetten, maar met elkaar, onderdeel zijn van het geheel.’
'De behoefte van de mens moet altijd centraal staan'
‘Ik vergeet hier dat ik dementie heb’
Hans noemt een voorbeeld van zo’n succesvolle zinvolle daginvulling. ‘Ik was bij een dagactiviteit waar mensen samen aan het sporten waren. Een meneer zei tegen mij: “Als ik hier ben, vergeet ik dat ik dementie heb.” Dat vond ik schitterend. Laten we de dementie vergeten, en niet de mens.’
Kwartetspel
Sander Teertsma werkt voor stichting Kameraad, een stichting die zich inzet voor thuiswonende mensen met dementie. Hij vertelt meer over het kwartetspel dat in het leven is geroepen als vervanging voor de vragenlijst. ‘Hiermee kunnen we op een laagdrempelige manier met mensen in gesprek.’
Christien Bajema, beleidsadviseur Wmo in de gemeente Leeuwarden, vertelt tot slot over hoe zij als gemeente aan de slag gaan met dit thema. ‘We beginnen bij wat de mensen nodig hebben om langer mee te doen. Dat willen we organiseren. We horen bijvoorbeeld wel van mensen met dementie die nog graag zouden willen reizen. Dan proberen we samen te bedenken hoe we dat vorm kunnen geven.’
Wat zijn uitdagingen en mooie resultaten in de zoektocht naar een zinvolle daginvulling? Sander benoemt de samenwerking met verschillende partijen en het praktisch bij elkaar betrokken blijven. ‘Het levend houden van de samenwerking is zowel een mooi resultaat, als een uitdaging waar we verder mee aan de slag kunnen. Want samen kom je verder.’
