Aan de slag met experimenten regelluwe bijstand en basisbanen

Aan de hand van de ervaringen in vijf gemeenten (Amsterdam, Groningen, Heerlen, Oss en Wageningen) worden in dit artikel tips en handvatten gegeven waarmee gemeenten zelf aan de slag kunnen gaan met experimenten regelluwe bijstand en basisbanen.  

Lees verder

Arbeidsgehandicapten. Hoe benutten we hun potentieel? 

Dit rapport doet verslag van een zoektocht naar succesvolle strategieën om de positie van arbeidsgehandicapten te verbeteren. 

• Van der Zwan, R. de Beer, P., Westerveld, M. (2020). Arbeidsgehandicapten. Hoe benutten we hun potentieel? Amsterdam. Amsterdams Instituut voor Arbeidsstudies – Hugo Sinzheimer Instituut (AIAS-HSI), Universiteit van Amsterdam.

Lees verder

Baancreatie 

Baancreatie is het creëren van banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Onderzoek onder 40 bedrijven naar baancreatie voor lager opgeleiden. 

• E. Stavenuiter, M., Andriessen, S., Out, M., Reches, L. (2020). Werk voor iedereen. Baancreatie voor mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie. Verwey-Jonker Instituut, Utrecht.

Lees verder

Bestaanszekerheid onder druk  

Deze publicatie biedt een integrale benadering van bestaanszekerheid. Hij laat zien hoe ingrijpend de gevolgen van bestaansonzekerheid zijn op vijf leefgebieden: financiën, wonen, sociale relaties, lichamelijke en psychische gezondheid, werk en activiteiten 

• Franken, M., Kuiper, C., van der Sanden, P. (2022). Bestaanszekerheid onder druk. De stand van zaken. Movisie, Utrecht. 

Lees verder

Bijstandsgerechtigden op zoek naar werk 

Deze publicatie geeft inzicht in de factoren die een (de)motiverende rol spelen in het zoekgedrag van bijstandsgerechtigden naar werk. De publicatie kan gebruikt worden om een effectieve dienstverlening in te richten die aansluit bij de motivatie van werkzoekenden. 

• Dorenbos, R., Heemskerk, J. (2020) Bijstandsgerechtigden op zoek naar werk. Welke factoren zijn doorslaggevend en wat betekent dit voor de gemeentelijke dienstverlening. Platform31, Den Haag. 

Lees verder

Gezichten van een onzeker bestaan

Bestaansonzekerheid is schadelijk, voor het individu én de samenleving. In 14 Portretten van burgers komen verschillende aspecten van bestaansonzekerheid aan bod. 

• Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (2021). Gezichten van een onzeker bestaan. Raad voor Volksgezondheid & Samenleving, Den Haag.

Lees verder

Hardvochtige effecten op burgers

Doorlichting van een aantal wetten en regelingen. Hierbij gaat het om wetten waarbij oftewel de wet zelf, oftewel de uitvoering van de wet door de overheid (potentiële) hardvochtige effecten heeft op groepen burgers. Het betreft de Participatiewet, het pgb en de wetten die door het UWV worden uitgevoerd.  

• Oomkens, R., Drijvers, A., Salomé, L., Eleveld, A., Kistemaker, S., Bouma, H. (2022). Hardvochtige effecten op burgers door knelpunten in (uitvoering) wet- en regelgeving binnen de sociale zekerheid. Werknemersregelingen, de Participatiewet, de Toeslagenwet en uitbetaling van het pgb. Panteia, Zoetermeer.

Lees verder

Het betere werk

De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) doet negen aanbevelingen om de grip op geld, werk en leven te vergroten voor iedereen die werkt of wil werken. Gebaseerd op de wensen van de Nederlandse samenleving pleit de WRR voor gepast loon met zekerheden, autonomie en verbondenheid op het werk en een goede balans tussen werk en privé. 

• WRR (2020) Het betere werk. De nieuwe maatschappelijke opdracht. WRR, Den Haag.

Lees verder

Hoe de participatiewet en de Wmo elkaar kunnen versterken

Deze publicatie biedt een kijkje in de keuken van gemeenten die de verbinding willen leggen om de afstand van mensen tot de arbeidsmarkt te verkleinen. Het ‘hoe’ is daarbij minstens zo belangrijk als het resultaat.  

• Verhaag, S., Versluis, E. (2019). Hoe de participatiewet en de Wmo elkaar kunnen versterken. Geurige stoofpotten: Haarlem, Bernheze, Boekel, Landerd, Oss, Uden, Drimmelen en Apeldoorn. Utrecht. Movisie. 

Lees verder

In wat voor land willen wij werken? 

Onderzoek naar de werking van de huidige arbeidsmarkt. En is in dat onderzoek nagegaan in hoeverre de regels die in Nederland gelden rondom het verrichten van werk nu en in de toekomst nog leiden tot de gewenste uitkomsten. Commissie staat ook wel bekend als commissie Borstlap. 

• Commissie Regulering van Werk (2020). In wat voor land willen wij werken? Naar een nieuw ontwerp voor de regulering van werk. Eindrapport van de Commissie Regulering van Werk. Rijksoverheid, Den Haag. 

Lees verder

Lokaal en integraal werken aan arbeidsparticipatie

Dit rapport geeft weer wat integraal werken op het snijvlak van zorg en welzijn en werk en inkomen precies inhoudt en wanneer dit succesvol is. 

• Binkhorst, J. (2021). Eindrapport Lokaal & integraal werken aan arbeidsparticipatie. Belangrijkste bevindingen en conclusies. Kenniscentrum Sociale Innovatie (KSI) Hogeschool Utrecht, Movisie, Utrecht. 
  Lees verder

Naar meer waarde en meer werk

Nederland heeft een inclusietekort. Daarom moet worden ingezet op een arbeidsmarkttransitie, die volgens de visie in dit rapport vier stappen vereist: (1) de brede waarde van werk en het meedoen aan werk moeten uitgangspunt worden, (2) de maatschappelijke baten van werk dienen beter inzichtelijk te worden gemaakt, (3) de arbeidsmarkt moet meerdere vaarwegen krijgen naar zinvol werk en (4) de menselijke maat en het (er)kennen van talent zijn cruciaal.  

• Withagen, T., Stolp, M. (2021). De arbeidsmarkttransitie. Naar meer waarde en meer werk. NSvP. 

Lees verder

Neem iedereen mee 

Sommige groepen lopen meer risico op langdurige werkloosheid en financiële problemen. Aanbevelingen van de denktank Coronacrisis. De belangrijkste aanbeveling is: neem iedereen mee, ook de achterhoede. Het algemene beleid zet in op zoveel mogelijk mensen aan het werk helpen en houden. Voor kwetsbare groepen is echter specifieke aandacht nodig. 

• Denktank Coronacrisis (2020). Neem iedereen mee: Kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt. SER, Den Haag. 

  
  Lees verder

Open Hiring: zijn wie je bent

Kwalitatief en narratief onderzoek naar de effecten van Open Hiring. Bij Open Hiring kunnen werkzoekenden zich via een wachtlijst aanmelden voor een vacature voor een vaste baan. Wie het eerst op de wachtlijst staat, gaat aan de slag, zonder verdere sollicitatie. 

• Bishesar, R., Bosselaar, H., Oostburg, M. (2020) Open Hiring: zijn wie je bent. Eindrapportage effectonderzoek Open Hiring. Amsterdam. Vrije Universiteit, Amsterdam. 

Lees verder

Persoonlijke begeleiding in de bijstand

Dit rapport bevat lessen voor Rijk en gemeenten hoe zij mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt kunnen begeleiden, wat daarbij werkt en welke randvoorwaarden nodig zijn. De ervaringen van uitkeringsgerechtigden zijn daarin belangrijk: wanneer voelt hij/zij zich geholpen en wat deed de klantmanager precies om dit te bereiken?  

• De Ruig, L., Talman, J., Engelen, M. et al. (2020) Persoonlijke begeleiding in de bijstand. Wat gemeenten en Rijk kunnen leren van pilots uit Tilburg, Leiden en Helmond. De beleidsonderzoekers. 

Lees verder

Simpel Switchen op de kaart

Onderzoek naar de theorie (wet- en regelgeving en financiële kaders) en de literatuur van de belemmerende en bevorderende factoren bij het switchen van dagbesteding naar werk en weer terug. Het onderzoek is onderdeel van het project ‘Simpel switchen in de participatieketen’. 

• Michon, M., Oudejans, A., Gerritsen, P., Kuiper, F., Houten, M. van (2020). Simpel Switchen op de kaart. Verkenning van belemmerende en bevorderende factoren bij het switchen tussen dagbesteding en werk. Movisie, Utrecht.

Lees verder

 

Succesvol uit de bijstand 

Op basis van de meest succesvolle initiatieven om mensen weer aan een baan of terug de maatschappij in te helpen, zijn een aantal geleerde lessen en werkzame elementen geformuleerd. 

• Andriessen, S. Huberts, S., van der Veen, S., van der Steege, N., Blom, M. (2019) Succesvol uit de bijstand. Kansrijke aanpakken en hun werkzame elementen. Significant Public, Utrecht. 

Lees verder

Tussen STAAT en menselijke maat 

Onderzoek naar Hoe het huidige handhavingsbeleid in de sociale zekerheid uitpakt voor uitvoeringsinstanties, gemeenten en burgers.  Wat zijn belangrijke aandachtspunten voor de ontwikkeling van het handhavingsbeleid en -instrumentarium? 

• Frankowski, A., Uijl, H. den, Hendrikx, W. et al. (2021) Tussen STAAT en menselijke maat. Handhaving in de sociale zekerheid, NSOB, Den Haag. 

Lees verder

Van bijstand naar werk 

De gemeente Leidschendam-Voorburg heeft in 2019 een nieuw re-integratiebeleid geïmplementeerd om de nieuwe uitdagingen waarmee de gemeente geconfronteerd werd het hoofd te bieden en jaarlijks meer bijstandscliënten aan het werk te krijgen. Deze rapportage doet verslag van de manier waarop het nieuwe re-integratiebeleid in de praktijk uitpakt. 

• Ghauharali, R., Dorenbos, R. (2020). Van bijstand naar werk. De re-integratieketen nader bekeken.  Platform31, Den Haag.

Lees verder

Waarde van werk in Nederland 

Onderzoek naar de waarden die Nederlanders hechten aan werk. Bekeken is ook hoe deze waarden in de loop der tijd zijn veranderd en of er verschillen zijn naar gender, leeftijd, opleiding of contractvorm.  

• Conen, W. (2020) Waarde van werk in Nederland. WRR, Den Haag.

Lees verder
 

Waardevol werken

Waardevol werken laat met diverse voorbeelden de maatschappelijke waarde en zingeving zien die werken naast economische waarde ook kan geven. Verslag van experimenten met een andere manier van werken. Daarbij wordt bekeken hoe mensen die langdurig zijn uitgesloten naar vermogen meedoen en een fatsoenlijk inkomen krijgen.  

• Onstenk, A., Houten, M. van, Franken, M. (2022). Waardevol werken. De stand van zaken. Movisie, Utrecht.

Lees verder

Wat werkt bij participeren in werk? 

Het Platform Werk Inclusief Beperking ondersteunt innovatieve initiatieven die streven naar het vinden van nieuwe oplossingen om een inclusievere arbeidsmarkt te realiseren. Het platform heeft daartoe een verandertheorie (Theory of Change, ToC) ontwikkeld over hoe via verschillende stappen mensen met een beperking toegang tot de arbeidsmarkt kunnen krijgen. Deze literatuurstudie is een onderbouwing van de mogelijke werkzame bestanddelen uit de ToC. 

• Stavenuiter, M., Out, M., Reches, L., & Van der Klein, M. (2021). Wat werkt bij participeren in werk? Literatuurstudie naar werkzame bestanddelen van de verandertheorie van het Platform Werk Inclusief Beperking. Movisie & Verwey-Jonker Instituut, Utrecht. 

Lees verder

Wat werkt bij de arbeidsactivering van personen met psychische problematiek of een verstandelijke beperking

In dit wat werkt bij-dossier wordt de samenhang tussen verschillende werkzame elementen die bijdragen aan de arbeidsactivering van personen met psychische problematiek of een verstandelijke beperking benadrukt. 

• Lub, V. (2019). Wat werkt bij de arbeidsactivering van personen met psychische problematiek of een verstandelijke beperking. Movisie, Utrecht.

Lees verder

Wat werkt bij het succesvol toeleiden van jongeren naar werk

Een beschrijving van welke werkzame elementen ingezet kunnen worden om jongeren in een kwetsbare positie duurzaam te laten participeren op de arbeidsmarkt 

• Franken, M., Mateman, H. (2019). Wat werkt bij het succesvol toeleiden van jongeren naar werk. Movisie, Utrecht.

Lees verder

Werk en inkomen in integrale aanpakken

Integraal werken betekent dat de burger centraal staat. Verkenning vanuit de theorie en praktijk hoe een integrale aanpak binnen werk en inkomen vormgegeven kan worden 

• Panhuijzen, B., Verweij, S., Houten, M. van, Xanten, H. van (2017). Werk en inkomen in integrale aanpakken. Een verkenning van theorie en praktijk. Movisie. Utrecht.

Lees verder

Werk en inkomen: kennis en interventies geordend

Om de gemeenten te ondersteunen bij taken en verantwoordelijkheden rond werk en inkomen is een eerste globale verkenning uitgevoerd naar de beschikbare kennis en de kennislacunes op drie thema’s: methodisch werken, integraal werken en armoede/schuldhulpverlening. Uit deze verkenning volgen een zevental aanbevelingen. 

• Franken, M., Verweij, S., Houten, M. van, Lammersen, G., Mateman, H. (2016) Werk en inkomen: kennis en interventies geordend. Kennissynthese over methodisch werken, integraal werken en armoede en schulden. Movisie, Utrecht.

Lees verder