Leila Azzam van Carabic speciale gast bij Participatielezing 2022
Op vrijdag 25 maart houdt politicoloog Tim ’S Jongers, senior adviseur bij de RVS de vijfde Participatielezing van Movisie. Titel is ‘Van kloof naar brug: het belang van ervaringskennis voor het verkleinen van verschillen’. Een van de mensen die gaat reageren is Leila Azzam, mede-oprichter en voorzitter van Carabic, een bijzondere stichting in Amsterdam Zuid-Oost die al jaren buurtbewoners ondersteunt. Na de uitbraak van de coronapandemie startte Carabic een voedselbank waar ieder in nood terecht kan, ook mensen zonder verblijfspapieren.
Schrijnend
Stichting Carabic is opgericht door twee Amsterdamse vrouwen met een Arabische respectievelijk Caribische achtergrond, Leila Azzam en Maureen Hubbard. Hun stichting biedt al jaren maatschappelijke ondersteuning aan buurtbewoners. Leila: 'Vanuit Carabic zetten wij ons al jaren in voor kwetsbare mensen in ons stadsdeel en sinds een jaar ook voor kwetsbare ongedocumenteerde bewoners. Sinds corona is de situatie in veel gezinnen enorm verslechterd. Kinderen zitten thuis, mensen verliezen hun inkomen en zijn bang om ziek te worden. Met als gevolg dat spanningen, depressies en armoede in gezinnen toenemen. De situatie is echt schrijnend.'
Geen eten meer
'Al vrij snel nadat de eerste maatregelen werden ingevoerd, belde een moeder ons in paniek op omdat ze geen eten meer had voor haar kinderen. Na dit telefoontje volgden er nog veel meer. Ongedocumenteerde gezinnen maken geen aanspraak op pakketten van de Voedselbank, dus ze staan machteloos. In eerste instantie stelden we voedselpakketten samen uit onze eigen voorraad, maar de vraag werd steeds groter. We konden het niet meer aan. We hebben een oproep gedaan op Facebook en deelden flyers uit. Dankzij een donatie van het Ministerie van Defensie en samenwerkingen met partijen als het Rode Kruis, Blije Buren en Human Aid Now geven we nu wekelijk voedselpakketten weg aan 1.200 huishoudens.'
Nabije kennis
Het Lectoraat Stedelijk Sociaal Werk van de Hogeschool van Amsterdam onderzocht onder leiding van Lex Veldboer het werk van Carabic en publiceerde daarover op Sociale Vraagstukken: ‘Zeker in superdiverse ‘ontwikkelbuurten’ ontstaan naast formele organisaties steeds meer van zulke informele spelers die voor bewoners begeleiding, ondersteuning en onderlinge ontmoeting organiseren. Deze informele spelers springen in het gat dat ontstaat wanneer formele instanties bepaalde groepen bewoners niet bereiken.’ De onderzoekers zagen in Amsterdam Zuidoost hoe Carabic een cruciale rol vervult, met name in superdiverse buurten waar het wantrouwen naar de formele instanties groot is: ‘Maar deze spelers doen meer dan enkel een gat opvullen. Zij beschikken over een specifieke vorm van deskundigheid, die zij opdoen dankzij hun nabijheid in de wijk en tot de bewoners met wie zij werken. Wij duiden deze aan als ‘nabije kennis’.’
Mensen verbinden
‘Stichting Carabic bestaat als stichting sinds juni 2015, maar wij zijn als sinds 2013 actief in de wijk. Ons kernfocus is het initiëren, faciliteren, verbinden, versterken, inspireren en uitvoeren van activiteiten gericht op de maatschappelijke zelfredzaamheid, integratie en participatie in de breedste zin van het woord, van vooral kwetsbare Caribische en Moslim vrouwen en kinderen in Amsterdam Zuidoost en daarbuiten, maar wij houden ons bezig met alle bevolkingsgroepen in deze samenleving.’
Carabic heeft hart voor de wijk, weet wat er speelt en velen voelen zich gehoord en ervaren Carabic als een luisterend oor. Dit komt omdat, wij laagdrempelig werken. Door onze multiculturele achtergronden, begrijpen wij vaak wat er aan de hand is, omdat wij het kunnen bekijken vanuit onze eigen normen en waarden. Het is belangrijk, dat als je met zoveel mensen praat, dat je ook kan begrijpen waar zij vandaan komen.
Stichting Carabic voert verschillende projecten uit. Deze opdrachten doen we uit eigen initiatief en in opdracht van derden, zoals de gemeente of instellingen. In de loop der jaren hebben we zo heel wat projecten uitgevoerd, allemaal als doel om mensen te verbinden. [Bron: Carabic.]
Vertrouwen door nabijheid en verbondenheid
Lex Veldboer e.a.: ‘Sociaal schaduwwerkers zijn op verschillende manieren nabij de bewoners die zij ondersteunen. Dit is ten eerste fysiek: anders dan vaak het geval is bij professionals of ambtenaren, zijn sociaal schaduwwerkers meestal medebuurtbewoner. Ook kennen zij de cultuurspecifieke codes of sociaal-culturele normen uit de gemeenschap omdat ze er zelf onderdeel van zijn, of deze van nabij kennen. Informeel sociaal werk vindt bovendien plaats binnen een context van ‘natuurlijke’, dagelijkse interacties op lokaal niveau. Het is daarbij niet expliciet gericht op hulpverlening, maar in de eerste plaats vaak op ontmoeting. Bovendien is veelal sprake van “24/7” bereikbaarheid. Door die fysieke en culturele nabijheid hebben schaduwwerkers een grote mate van ‘community connectedness’. Carabic overbrugt de kloof, grotendeels gebaseerd op wantrouwen, tussen bewoners enerzijds en formele instanties en de lokale overheid anderzijds. Hun nabijheid brengt hen op het spoor van noden en behoeften van bewoners die vaak onder de radar van de formele instanties blijven.
Carabic weet geïsoleerde vrouwen met diverse migratieachtergronden uit huis te krijgen en te begeleiden. Vanuit hun positie als ‘tante’, ‘moeder’ of ‘broer’ praten zij met jongeren over seksuele geweldservaringen, spreken jongeren aan op crimineel of agressief gedrag, of schieten te hulp bij huiselijk geweld. Door hun gedeelde migratieachtergrond kunnen helpen zij Ghanese bewoners die financieel in de knoop raken doordat zij ‘remittances’ naar het land van herkomst sturen, of Surinaamse bewoners die worstelen met dementie van familieleden maar vanwege schaamte en taboe geen (formele) hulp durven vragen. Vanuit hun doelgroep is er erkenning voor de waarde en het belang van hun werk, maar die erkenning blijft bij formele instanties en de overheid achter.
25 maart: Participatielezing 2022
Inmiddels hebben al bijna 700 mensen zich aangemeld om of online of in Pakhuis De Zwijger de vijfde Participatielezing van Movisie mee te maken. Politicoloog Tim ’S Jongers, senior adviseur bij de RVS (Raad voor Volksgezondheid & Samenleving) houdt de lezing ‘Van kloof naar brug: het belang van ervaringskennis voor het verkleinen van verschillen’. Centraal in zijn verhaal staan ervaringskennis en de vraag hoe gemeenten daar veel beter gebruik van kunnen maken. Hoe kunnen beleid en uitvoering vanuit de verhalen van mensen beginnen? Afgelopen jaar verzorgde socioloog Thomas Kampen de lezing, die door Van Gennep werd uitgegeven als ‘De stofzuiger van Hanny’. Eerdere lezingen werden gehouden door Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarktvraagstukken in Tilburg, en cultuurpsycholoog en publicist Jos van der Lans. Dagvoorzitter is net als afgelopen jaar Olaf Stomp.
Voor dit artikel is gebruikt gemaakt van artikelen op Sociale Vraagstukken, Openbare bibliotheek Amsterdam en Carabic.
