LHBTI door de jaren heen in een groots archief
Ihlia LGBTI Heritage is de grootste erfgoed organisatie op het gebied LHBTI. Het archief verzamelt relevante informatie, bewaart en ontsluit informatie over homoseksuele mannen, lesbische vrouwen, biseksuelen, transgender personen, intersekse personen, hun geschiedenis, leefwereld en cultuur. Movisie spreekt Thea Sibbel, wetenschappelijk medewerker van Ihlia.
‘We hebben een enorm archief zowel in bruine dozen maar ook digitaal over de geschiedenis van LHBTI’s zowel in Nederland als in het buitenland. Op die manier verbinden we de historie naar de huidige situatie en de toekomst. Hiermee leveren we een belangrijke bijdrage aan de sociale acceptatie van LHBTI’. Vertelt Sibbel.
Alles behalve saai
De collectie van Ihlia bevat zo’n 350 meter aan archiefmateriaal. Het klinkt misschien saai, maar dat is het absoluut niet. Het archief bevat unieke documenten en voorwerpen zoals affiches, krantenknipsels, tassen, boeken, t-shirts, buttons, prachtige foto’s en nog veel meer. Ihlia stelt de collectie op diverse manieren ten toon.
Zo kun je (voor de coronacrisis) bij een bezoek aan de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) naslagwerken en autobiografieën inzien bij een inloopbalie en is er ook een tentoonstelling die kunt bezoeken. Gedurende openingstijden van de balie is er altijd wel iemand die je helpen kan. Door de coronacrisis kun je niet fysiek langskomen bij de balie, maar heb je hulp nodig dan kun je via de mail een vraag stellen. Een medewerker helpt je zoeken en kan materiaal uit het archief halen. Ook digitaal staat Ilha niet stil.
Digitaal bezoek
Wie een account aanmaakt op de website van Ilha kan gebruik maken van een uitgebreide digitale zoekfunctie. Alles is gerubriceerd op trefwoord en vaak ook met een geografisch trefwoord. Studenten, docenten, journalisten, activisten, onderzoekers en andere geïnteresseerden uit binnen en buitenland maken er gebruik van. Zo kun je bijvoorbeeld zoeken wat de LHBTI geschiedenis van jouw gemeente of jouw regio is. Maar je kunt ook themadossiers inzien als je je wil verdiepen in een specifiek thema.
💡TIP
Heb je altijd al willen weten hoe het LHBTI-nachtleven was in de gemeente waar je nu woont? Kijk op historypin nightlife
Ook de exposities die Ihlia regelmatig houdt zijn nu online te bezoeken. Via een nieuwsbrief en sociale media wordt op dit moment de collectie onder de aandacht gebracht en worden er bijzondere voorwerpen getoond. Er is nu bijvoorbeeld een expositie over t-shirts. In februari komen er extra activiteiten op de website over de Queer History month.
Studenten
‘Vooral studenten weten Ihlia goed te vinden bijvoorbeeld voor historisch onderzoek over LHBTI.’ Volgens Sibbel. Sibbel vertelt dat universiteiten de geschiedenis ook steeds belangrijker gaan vinden. Er is veel contact met Hogescholen en universiteiten. Zo geeft Ihlia zelf rondleidingen in hun archief om studenten enthousiaster te maken om onderzoek te doen. Een stagiair bij Ilha doet onderzoek naar de geschiedenis van transgender personen en activisme tussen 2000 en 2020. Door de coronacrisis vinden de rondleidingen op dit moment online plaats.
Toen LHBTI nog taboe was
Getrainde vrijwilligers schrijven het levensverhaal op van een Roze oudere, een verhaal over een tijd waarin LHBTI-nog taboe was, de ‘Roze levensverhalen’. Verhalen over LHBTI-ouderen, prachtig geïllustreerd met foto’s. Vaak over strijd, ontdekking, kwetsbaarheid, eenzaamheid, maar ook over ontdekking troost, steun en liefde. Inmiddels zijn er al zo’n 38 boeken, waarvan een deel online is te lezen in de-collectie-levensverhalen.
Je zolder opruimen? Denk ook eens aan Ihlia!
Sibbel vertelt dat de collectie blijft groeien. ‘We hebben echt unieke exemplaren en nog steeds bellen mensen ons over spullen, boeken en meer. Via de community krijgen wij bijzondere materialen. Zo hebben we onlangs een zelfgemaakt transgender bordspel gekregen. Wie met het opruimen van de zolder of boekenkast verrassende dingen tegenkomt voor het archief kan contact opnemen met ons.’
De favorieten van Sibbel
‘Er is zoveel materiaal waar veel mee kan. Enorme diversiteit op alle fronten! Mijn meest favoriete voorwerpen uit de collectie zijn de ‘Kritische beschouwingen’ uit 1911 van J.A. Schorer en de nieuwste poster ‘Ik ben een Utrechtenaar’ van Thirty 030.’
‘Ben je op zoek naar een universitair docent LHBTI of seksuele diversiteit, een blog, een lespakket, historisch materiaal of een internationale organisatie, bij ons is het te vinden.’ We gaan nu bezig met kortere factsheets, bijvoorbeeld over acceptatie en over LHBTI wetten door de jaren heen.
Nieuwsgierig geworden naar dit archief?
