Maak het verschil bij huiselijk geweld en kindermishandeling

Verplicht melden bij acute en structurele onveiligheid met verbeterde meldcode

Per 1 januari 2019 verandert de meldcode. In de verbeterde meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling blijven de vijf stappen hetzelfde, maar wordt het een professionele norm om melding te doen bij Veilig Thuis als er vermoedens zijn van acute en structurele onveiligheid. 

Iedere beroepsgroep heeft een eigen afwegingskader vastgelegd waar alle professionals mee gaan werken. Bij acute of structurele onveiligheid, is melden bij Veilig Thuis verplicht. Zo komen slachtoffers eerder in beeld, kunnen ze sneller geholpen worden en kan de veiligheid beter gemonitord worden over langere tijd. 

Ingrijpen nodig

Weinig slachtoffers van (ex-)partnergeweld en kindermishandeling durven erover te praten. Vaak is het nodig dat de omgeving ingrijpt om het geweld te stoppen. Het helpt als professionals én andere betrokkenen signalen herkennen en die ter sprake brengen. 

Bij acute of structurele onveiligheid, is melden bij Veilig Thuis verplicht

Handelingsverlegenheid 

Professionals behoren de signalen of vermoedens van geweld bespreekbaar te maken, iets dat voor de meeste professionals best moeilijk is. Het bespreken van signalen van kindermishandeling met ouders is al ingewikkeld, maar voor professionals nog wel uit te leggen. Kinderen hebben immers altijd bescherming nodig. 

Professionals ervaren een grotere handelingsverlegenheid bij het bespreken van vermoedens van (ex-) partnergeweld. Uit gesprekken met sociale werkers in wijkteams blijkt dat zij ingrijpen bij partnergeweld uitstellen of zelfs nalaten, ook omdat ze uitgaan van zelfregie en eigen verantwoordelijkheid. Zoals een hulpverlener het zegt: ‘Zij is een volwassen vrouw, ze kan weggaan wanneer ze wil.’ 

RelatieWijs 

Toch hebben professionals in wijkteams bij uitstek de mogelijkheid om vroegtijdig signalen op te pikken en grensoverschrijdend gedrag in relaties bespreekbaar te maken. De methode RelatieWijs helpt hen hierbij. RelatieWijs bevat instrumenten die  helpen om alle stappen van de meldcode uit te kunnen voeren. De methode gaat uit van objectieve criteria en indicatoren om tot een zorgvuldige weging en beoordeling van (grensoverschrijdend) gedrag te komen. 

Eerst duiden en beoordelen

Zo geeft een deelnemer die de basistraining volgde aan hoe het normatieve kader van RelatieWijs hem helpt: ‘De criteria van RelatieWijs helpen mij objectiever te beoordelen wat ik zie en daar de juiste woorden aan te geven.’ En hoewel oplossingsgericht werken een belangrijk uitgangspunt is bij sociaal werk, zegt hij hierover: ‘Ik neig ernaar naar oplossingen te kijken. Maar deze methodiek nodigt uit om een stapje terug te doen en eerst goed te duiden en te beoordelen.’ 

Normen verduidelijken en uitdragen

Zullen we hiermee (ex-)partnergeweld met wortel en tak uitroeien? Nee, dat niet, want grensoverschrijdend gedrag is van alle tijden. Maar willen we echt verder komen, dan zullen we waar nodig ook een (moreel) standpunt in moeten nemen en onze gezamenlijke normen moeten verduidelijken en uitdragen. RelatieWijs biedt zo’n normatief kader, gebaseerd op mensenrechten, wetgeving en kennis over risicofactoren voor partnergeweld. 

Movisies

Dit artikel verscheen eerder in ons relatieblad voor het sociaal domein, Movisies. Bekijk het magazine online en abonneer gratis.

Meer informatie

Op de website van de Rijksoverheid vind je een video en meer informatie over De verbeterde meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling.