Gemeenten kunnen op de ondersteuning aan mantelzorgers in de thuissituatie versterken.  Denk aan het activeren van het eigen netwerk,  de samenwerking versterken met informele zorg,  het bieden van Wmo hulp,  de samenwerking tussen partijen in de verpleging en verzorging en de organisatie van crisisopvang. Hoe ziet dat er in de praktijk uit?

Informele ondersteuning

Rijneveld: 'In Leusden hebben we de ‘Huiskamer van Leusden’. Dit is het vrijwilligerscoördinatiepunt. Inwoners kunnen bellen voor informatie en vragen die hen helpen in tijden van corona. Denk aan het doen van de boodschappen. Hier kijken we vervolgens of het gaat om een informele hulpvraag of dat het gaat om geïndiceerde zorg. In Leusden bestaan er ook drie wijkverenigingen van waaruit die informele hulp kan worden geboden. In de eerste weken na het ingaan van de landelijke maatregelen tegen de coronacrisis werd er wel meer gebeld naar de huiskamer, maar echt concrete hulpvragen leverde dit nog niet op. De verbinding naar de wijkverenigingen werd hierdoor nog niet optimaal benut.'

Leusden voor Elkaar, is van essentieel belang 

Er is een platform samengesteld, genaamd ‘Leusden voor Elkaar’, met ongeveer 14 verschillende partijen vanuit sociale, zorg- en welzijnssector uit de gemeente. Denk hierbij aan; ouderenbonden, welzijnsorganisatie, thuiszorg en casemanagers dementie. Ook uitvoeringsorganisatie Lariks is hierin betrokken. 'Het doel van dit platform is om signalen en knelpunten met elkaar te delen. De partijen onderling kijken hoe zij iets voor elkaar kunnen betekenen. Deze netwerkstructuur is erg wenselijk omdat je met veel partijen informatie verzamelt. Door dit in online overleggen te doen is het mogelijk dat veel partijen aanwezig zijn. Dit nemen wij zeker mee als we terug gaan naar  ‘normaal’. Soms fysieke ontmoeting natuurlijk ook erg gewenst, maar dat is niet altijd nodig.'

Wijkverenigingen

Huiskamer van Leusden is dus het aanspreekpunt voor vragen over hulp of ondersteuning. De huiskamer benadert vervolgens één van onze drie wijkverenigingen wanneer zij denken dat de wijkvereniging deze op zou kunnen pakken. De drie wijkverenigingen waren na het ingaan van de maatregelen gesloten. Rijneveld: 'Maar van daaruit kon wel gerealiseerd worden dat er proactief contact werd gezocht met kwetsbare mensen en mantelzorgers uit de gemeente. Hierbij werd duidelijk dat het doorvragen, de tijd nemen van cruciaal belang zijn om een beeld te krijgen van hoe het daadwerkelijk gaat. Dit gaf een beter beeld van waar de behoeftes en knelpunten van mantelzorgers liggen.'

'Er kwamen zorgelijke signalen naar voren over mensen met dementie en hun mantelzorgers'

Wijkverpleging ondersteunen

De wijkverpleging in Leusden gaf aan dat door een hoog verzuim bij medewerkers er een tekort werd ervaren in de aandacht voor cliënten. Primaire zorg werd gerealiseerd, maar de ‘extra’ aandacht die o zo belangrijk is schoot erbij in. Binnen het platform Leusden voor Elkaar is korte tijd gezocht naar andere mogelijkheden. Bijvoorbeeld of sommige taken van de thuiszorg en wijkverpleging niet overgenomen kunnen worden door de informele zorgorganisaties. Wijkverpleegkundigen en de thuiszorg komen veel achter de voordeur en kunnen daardoor ook goed signaleren of er een situatie is waarbij bijvoorbeeld dagactiviteiten van waarde kunnen zijn. Er kwamen zorgelijke signalen naar voren over mensen met dementie en hun mantelzorgers. Situaties dreigden uit te lopen op crisis, de tot dan toe ondersteuning in de thuissituatie op afstand bleek niet voldoende. 
Inmiddels heeft de Wijkverpleging de zorg gecontinueerd, maar wordt er nog steeds doorverwezen naar de huiskamer en wijkverenigingen in Leusden. ‘Zij hebben hun signaleringsrol meer opgepakt en dit meer meegenomen in hun uitvoering. Wanneer er bijvoorbeeld sprake is van eenzaamheid, wordt er eerder doorverwezen naar een wijkvereniging.'

'Denk vast na over wat je straks na deze periode wil behouden!'

Het opstarten van voorzieningen

De dagbestedingen zijn gelukkig weer gestart en open, met de richtlijnen inachtneming. Rijneveld: ‘Een mooie volgende stap zou zijn dat overige dagvoorzieningen, zoals de wijkkamers, ook weer gaan opstarten. Inmiddels zijn de drie wijkverenigingen weer fysiek open en zijn zij weer volop bezig met hun corebusiness. Dit komt mede doordat het college het sociale aspect van de wijkverenigingen erg belangrijk vindt en daarom een principebesluit heeft genomen dat ze weer open mochten vanaf 1 juni. Belangrijk volgens Rijneveld: 'Blijf het gezamenlijke doel steeds voor ogen houden: wat is de zin hiervan, elkaar vinden, kun je iets betekenen, verbinden. Denk vast na over wat je straks na deze periode wil behouden! Wij doen het met elkaar, de gemeente is faciliterend!'