‘Meer dan twintig procent van onze gemeente is 65+, voor deze inwoners willen we graag een goed activiteitenaanbod hebben’

Movisie ging in Ouder-Amstel aan de slag met het verbetertraject ‘Prettig Langer Thuis’, met als doel een betere aansluiting van het activiteitenaanbod voor ouderen op de wensen van de ouderen in Ouder-Amstel. Wethouder Rineke Korrel vertelt over het traject. ‘Het onderzoek bevestigde dat we al een mooie structuur hebben in Ouder-Amstel. Met veel vrijwilligers en genoeg aanbod aan activiteiten. Dat moeten we samenbrengen en versterken.’

Wat is de aanleiding van het verbetertraject ‘Prettig Langer Thuis’ in Ouder-Amstel? 

‘Als wethouder ben ik portefeuillehouder WMO. Daar hoort ook ouderenbeleid bij. Ik ben betrokken en volg het onderwerp op de voet. Ouderenbeleid moet je goed uitvoeren. En ook af en toe toetsen. We zijn een gemeente waar relatief veel ouderen wonen. Landelijk hebben we natuurlijk al te maken met vergrijzing, maar bij ons speelt het ietsje meer. Meer dan twintig procent van onze bevolking is vijfenzestig plus. Voor de ouderen willen we graag een goed activiteitenaanbod hebben.’ 

Ouder-Amstel

Ouder-Amstel bestaat uit de dorpen Duivendrecht en Ouderkerk aan de Amstel. Ouderkerk aan de Amstel is meer dorps dan Duivendrecht omdat Duivendrecht tegen Amsterdam aan ligt. Als het gaat om Prettig Langer Thuis werkt de gemeente primair samen met welzijnsorganisatie Coherente. Daarnaast werkt de gemeente samen met woningcorporaties ‘Eigen Haard’ en ‘Woonzorg’, zorgorganisatie Zonnehuisgroep Amstelland, Participe en mantelzorgorganisaties.

Welke zaken vielen op uit het onderzoek dat Movisie in samenwerking met Coherente deed?

‘Het rapport van Movisie over het activiteitenaanbod voor ouderen bevestigde vooral onze vermoedens. We bedenken wel het aanbod, maar vragen het niet altijd uit bij onze ouderen. Door meer het gesprek aan te gaan kunnen ouderen hierin participeren. Het aanbod moet wel passend zijn. Een positieve formulering is ook belangrijk. Zoals een activiteit voor eenzame ouderen zo formuleren dat mensen niet uit schaamte verstek laten gaan. Het onderzoek bevestigde ook dat we al een mooie structuur hebben in Ouder-Amstel. Met veel vrijwilligers en genoeg aanbod aan activiteiten. Dat moeten we samenbrengen en versterken. Netwerkbijeenkomsten spelen hierin een belangrijke rol.’

We investeren in het onder de aandacht brengen van het activiteitenaanbod bij onze ouderen.

Wat viel u op tijdens de bijeenkomst georganiseerd door Coherente en Movisie?

‘Wat mij opviel is dat het onderwerp ‘Wonen’ veel prominenter op tafel kwam dan we van te voren dachten. Mensen hebben best wel behoefte om te verhuizen. Omdat ze bijvoorbeeld te groot wonen. Maar ze weten niet precies wat er nodig is en wat ze moeten ondernemen. Coherente en de gemeente bespraken dit onderwerp al vaker met elkaar. ‘Bereid je op tijd voor op het ouder worden!’ Dat is wat we ouderen mee willen geven. Investeer op tijd in je netwerk, zodat je voldoende activiteiten onderneemt en voldoende mensen om je heen hebt. Maar het voorbereiden op het ouder worden gaat ook over huisvesting. Van Groot naar Beter is een voorbeeld van een project dat meer bekendheid mag krijgen. De gemeente stimuleert hiermee mensen die groot wonen om kleiner te gaan wonen. Dit gebeurd met behulp van incentives zoals een verhuisvergoeding, geen hogere huur hoeven te betalen, een levensbestendige woning en voorrang krijgen. Én mensen met een sociaal en middeninkomen moeten zich op tijd inschrijven bij een woningbouwcorporatie. Tegelijkertijd gebeurt dit inschrijven en reageren op woningen vaak online. Terwijl deze mensen lang niet altijd digitaal vaardig zijn. Op het vlak van digitale vaardigheden van ouderen hebben we het idee dat verbetering nodig is.’

Toolkit: wensen en behoeften van ouderen

Hoe kunnen ouderen op een fijne manier oud worden in hun eigen omgeving? Daarvoor is het belangrijk om goed te luisteren naar wat ouderen zelf vinden en willen. Gemeenten en sociaal professionals zijn vaak op zoek naar manieren om daarachter te komen.

Met deze toolkit helpen we je daarbij op weg

Wat houdt het verbetertraject precies in?

‘Prettig Langer Thuis gaat over meer dan alleen het activiteitenaanbod voor ouderen. Tijdens het onderzoek zijn bredere thema’s in kaart gebracht die van invloed zijn op het langer thuis blijven wonen van ouderen. Het verbetertraject gaat over ‘samenwerken’, ‘de hulpwijzer’, ‘aandacht voor aanbod’, ‘één aanspreekpunt’ en ‘aanvullend vervoer’. 

Samenwerken

‘Een van de verbeterpunten uit het rapport is de samenwerking tussen verschillende organisaties. Tijdens de bijeenkomst is een eerste stap gezet. Wat ik leuk vind om te zien is dat mensen elkaar leren kennen tijdens de bijeenkomst, visitekaartjes uitwisselen en met elkaar in gesprek gaan. Dat draagt bij aan het samenwerken met elkaar.’

Hulpwijzer

‘Wat ook in het onderzoek naar voren kwam is dat niet iedereen goed weet wat het aanbod in de gemeente is. De gemeente heeft een hulpwijzer, een digitale sociale kaart. Hier kunnen mensen een vraag stellen. Deze hulpwijzer willen we verbreden zodat mensen voor alle vragen met betrekking tot het sociaal domein en activiteiten hier terecht kunnen. We willen de hulpwijzer meer onder de aandacht brengen. Ook om versnippering te voorkomen.’

Aandacht voor aanbod

‘We investeren in het onder de aandacht brengen van het activiteitenaanbod bij onze ouderen. Het kwartaalblad ‘seniorennieuws’ is voor een grote groep, die niet digitaal vaardig is, erg belangrijk. Parallel hieraan kunnen er meer kanalen ingezet worden om het aanbod op een aantrekkelijke manier te presenteren.’

Eén aanspreekpunt

‘Het onderzoek toonde ook de behoefte aan één aanspreekpunt. Die regierol past goed bij Coherente. In Coronatijd is de ontwikkeling van die regierol al opgepakt. Bij Coherente moeten mensen kunnen vinden wat het activiteitenaanbod is. Daarnaast is Coherente het aanspreekpunt voor dingen die niet goed lopen of voor het signaleren van zaken zoals een behoefte aan een bepaalde activiteit. Ook coördineert Coherente vier keer per jaar het gezamenlijk vrijwilligersoverleg met de kerken, Stichting De Zonnebloem, Het Rode Kruis en vrijwilligersorganisaties.’

Aanvullend vervoer

‘Tijdens de bijeenkomst kwam ook de behoefte naar voren voor een aanvulling op het regiovervoer. We zijn bezig met vrijwilligers vervoer onder de naam  ‘De Boodschappen PlusBus’ om in deze behoefte te voorzien.’

Wat is de rol van de gemeente in het verbetertraject volgens u?

‘De rol van de gemeente is voornamelijk de rol van opdrachtgever. Dat betekent de juiste vragen stellen aan de partijen waar we mee samenwerken. Zodat er een passend aanbod aan activiteiten is voor onze ouderen en het programma ook wordt uitgevoerd. Coherente doet ontzettend goed werk. Ze geven zelf ook aan dat het aanbod nog bekender mag worden onder de ouderen in Ouder-Amstel. De gemeente helpt mee door bijvoorbeeld de gemeentepagina in het weekblad aan te bieden om activiteiten onder de aandacht te krijgen. De hulpwijzer is ook een instrument van de gemeente dat door Coherente gebruikt kan worden voor het delen van informatie. Mensen kunnen bij de hulpwijzer terecht met welzijnsvraagstukken als financiële vragen of het vinden van een fysiotherapeut. Of vragen over huisvesting. Van Groot naar Beter is bijvoorbeeld zo’n project met betrekking tot huisvesting.’ 

Wat werkt al goed op het gebied van Prettig Langer Thuis?

‘Ik ben trots op onze partner Coherente. Regelmatig betrap ik mezelf op het spreken in de wij-vorm als het gaat om de activiteiten rondom ouderen. De medewerkers zijn zeer bevlogen en nemen verantwoordelijkheid. Dat blijkt ook wel uit de vraag aan Movisie om te helpen bij het inzichtelijk maken in hoeverre het activiteitenaanbod en de dienstverlening aansluit bij de wensen en behoeften van de ouderen in onze gemeente. De lijntjes zijn kort en we kunnen snel schakelen. Daarnaast zijn er in Ouder-Amstel veel mensen die zich vrijwillig inzetten voor onze samenleving. En waarmee we als gemeente ook de samenwerking zoeken. Zoals de telefooncirkel vanuit Het Rode Kruis en de bezoekgroepen vanuit de kerken. Daarnaast bestaat er een groep ‘Buurtdorp Ouderkerk’ waarbij veel ouderen zijn aangesloten en elkaar ondersteunen met de organisatie van allerlei activiteiten  en praktische zaken met elkaar delen. Deze groep vond aansluiting bij Coherente.’ 

Auteur: Judith Snel