Mensen kunnen alleen goed werken als ze zich ook goed voelen
Steeds meer mensen melden zich ziek door psychische klachten, meldt arbodienst Arboned. Zo komen psychische klachten bij één op de vijf werkenden voor. Denk aan een burn-out, depressie of angst. Maar het kunnen ook permanente diagnoses zijn. Wat draagt eraan bij om een inclusieve werkomgeving te creëren, waar ook mensen met psychische of verstandelijke kwetsbaarheid tot hun recht komen? Twee inclusieve werkgevers, Lavans en Chain Logistics, en matchingsorganisatie Studeren en Werken Op Maat delen hun praktijkkennis en ervaringen.
Bij Lavans, expert op het gebied van bedrijfskleding, vloer- en sanitair hygiëne, werken ruim 230 medewerkers. Chain Logistics heeft ongeveer tachtig mensen in dienst en verzorgt transport en inpakwerk. In beide bedrijven gaat winst maken en goed voor je personeel zorgen hand in hand. Rob Jansen, directeur van Chain Logistics, heeft jaren voor grote Amerikaanse bedrijven gewerkt. Met succes, maar het winst maken ten koste van alles ging wringen. ‘Als je geen winst maakt, houdt het op. Maar dat kan ook op een menselijke manier.’ Annemarie van Loon, manager HR en organisatieontwikkeling bij Lavans, sluit zich hierbij aan. ‘Mensen kunnen alleen goed werken als ze zich ook goed voelen. Je moet je als werkgever afvragen hoe je mensen kunt ondersteunen.’
Werknemers van Chain Logistics
Draagvlak
Mensen laten floreren op de werkvloer begint met een inclusieve cultuur. Inclusief werkgeverschap zit vaak in het DNA van de oprichters. ‘Het kan echter ook vanuit werknemers ontstaan’, zegt Jansen. Van belang is dat het draagvlak voor een inclusieve organisatie door heel de organisatie aanwezig is; van het bestuur tot de werkvloer. ‘Je neemt bijvoorbeeld leidinggevenden aan die ook inclusief denken’, zegt Van Loon. Ook alle werknemers meenemen in besluiten die worden genomen is een onderdeel van een inclusieve cultuur. Toen Chain Logistics met Open Hiring begon, is aan alle werknemers uitgelegd wat dit voor het bedrijf en de houding van mensen betekent. ‘We gaan met iets [Open Hiring] spannends beginnen. We krijgen onbekende mensen over de vloer. We weten nog niet wat het gaat doen, maar het kan ons ook veel opleveren. Die innovatie adoptie is heel belangrijk’, legt Jansen uit.
Open Hiring
Open Hiring houdt in dat je, als je wilt werken, gewoon aan de slag gaat. Bedrijven voeren geen sollicitatiegesprek en vragen niet om een cv. Motivatie is de belangrijkste drijfveer. Mensen kunnen zich aanmelden voor een functie. Waarna het principe van ‘wie het eerst komt, wie het eerst maalt’ geldt voor het vervullen van de functie. Iedereen kan laten zien wat ‘ie kan, waardoor (onbewuste) vooroordelen tijdens selectie van personeel uitgesloten wordt. Lees hier meer over Open Hiring.
Over de streep
Studeren en Werken Op Maat (SWOM) ziet heersende vooroordelen als een van de uitdagingen in het realiseren van een werkplek voor mensen met een beperking. SWOM vervult vaak de rol van ‘tolk’ tussen werkgevers en mensen met een beperking die willen werken. Zo organiseert SWOM ‘over de streep-sessies’ waar werkgevers en werknemers bewust worden gemaakt van hun vooroordelen. Ook worden er eigen ervaringen besproken. Een manier om het tonen van kwetsbaarheid en openheid te stimuleren, zegt adviseur werkgevers & social return SWOM Irene Stortenbeek.
Werkwijze SWOM
Studeren en Werken Op Maat helpt young professionals met een beperking op weg; zowel bij een baan als wonen. (Job)coaches begeleiden de young professionals voor en tijdens hun loopbaan. Daarnaast zet SWOM zich in voor het creëren van een inclusieve maatschappij in bedrijven en politiek. De persoonlijke begeleiding van young professionals is opgedeeld in een paar stappen.
- Bij de intake en aanmelding wordt inzichtelijk gemaakt welke hulpvraag en faciliteringsbehoefte de young professional heeft. De faciliteringsbehoefte geeft inzicht in wat iemand nodig heeft om goed te kunnen werken.
- Hieruit volgt een persoonsprofiel. Dit bestaat uit je cv en faciliteringsbehoefte.
- Samen met de werkgever wordt een begeleidingsplan gemaakt. Dit plan is gebaseerd op de behoeftes van de young professional, de rol van de coach vanuit SWOM en de mogelijkheden van de werkgever. De coaching op de werkvloer duurt zolang het voor de young professional nodig is.
Open stellen
SWOM is ervan overtuigd dat open kunnen praten over je beperking en welke ondersteuningsbehoefte je hebt, een voorwaarde is om duurzaam te kunnen werken. Een veilige cultuur op de werkvloer is daarbij wel noodzakelijk. ‘Als young professionals kunnen vertellen wat ze nodig hebben om goed te kunnen werken, kan de werkgever dit ook faciliteren. Zo werk je samen aan duurzame inzetbaarheid’, zegt Nikita Grootemaat, coach bij SWOM.
Coach
Begeleiding op de werkvloer is voor veel mensen met psychische of verstandelijke kwetsbaarheid nodig om hun werk goed te doen. Ook voor de werkgever is een (job)coach vaak een voorwaarde om iemand in dienst te nemen, zegt Grootemaat. De coaches van SWOM vervullen steeds een rol als tolk waarin ze de vertaalslag maken tussen de young professional en de werkgever; wat heeft de potentiële werknemer nodig om goed te kunnen werken en wat kun je als werkgever bieden?
Werknemers Lavans
Normaal
Veel werknemers kennen een bepaalde kwetsbaarheid. Dit kunnen psychische, verstandelijke of lichamelijke problemen zijn. Werkdruk, niet passende werkzaamheden, stress, slechte werk-privébalans, gebrekkige autonomie en prestatiedruk zijn verklaringen voor psychische problemen op de werkvloer. Om hier een verandering in te brengen is het van belang om het normaal te vinden om bepaalde aanpassingen te maken op de werkvloer, zodat iedereen goed kan werken. Zo kunnen alle werknemers van Lavans gebruik maken van een vitaliteitscoach als ze ergens tegenaan lopen. ‘Een teamleider die voor haar gehele team de faciliteringsbehoeften om goed te kunnen werken heeft opgesteld, is ook een goede manier om inclusief te werken’, geeft Stortenbeek als voorbeeld.
Alle werknemers van Lavans kunnen gebruikmaken van een vitaliteitscoach
Vitaliteitscoach
Alle werknemers van Lavans kunnen gebruik maken van een vitaliteitscoach. Via een praktische aanpak, passend binnen de cognitieve gedragstherapie en positieve psychologie, zetten werknemers in vijf sessies stappen naar meer zelfwaardering en eigen regie. De gesprekken zijn gericht op het vergroten van wat goed gaat, kleine veranderingen en het beter waarnemen van positieve aspecten. Het besef van de eigen invloed wordt hierdoor versterkt.
Contact houden
Echt in contact zijn met je werknemers of collega’s is het belangrijkste, stellen alle vier de experts. Ook als mensen ziek thuis zitten vertelt Van Loon: ‘Blijf in contact! Anders wordt de drempel groot om weer aan het werk te gaan.’ ‘Als je je werknemers echt kent, weet je waar de behoeften liggen en kom je altijd samen tot een oplossing’, sluit Jansen af.
