‘Het is mijn droom dat transgender zijn ooit heel normaal is’
In gesprek met Lisa van Ginneken over 10-jarig bestaan Transvisie
7 augustus is de Internationale Dag van Transgenderrechten. De dag waarop wordt stilgestaan bij de strijd voor gelijke rechten voor transgender personen, want nog veel te vaak hebben zij te maken met onbegrip, ongelijke behandeling, discriminatie of geweld. Transvisie, in Nederland actief als belangenorganisatie voor mensen met vragen rond hun genderidentiteit, hun familie en naasten, viert dit jaar het 10-jarig jubileum. Met voorzitter Lisa van Ginneken kijken we terug op de afgelopen 10 jaar en bespreken we wat nodig is in de toekomst.
Lisa is nu 3 jaar voorzitter van Transvisie en dat doet ze met veel passie. ‘Ik wil van betekenis zijn voor onze transgendergemeenschap, want velen bevinden zich nog vaak in een kwetsbare positie’, vertelt ze. ‘Het is mijn droom dat transgender zijn ooit heel normaal is, waar niemand van op kijkt. Wel zichtbaar, maar normaal, net als mensen met rood haar.’
10 jaar Transvisie
Transvisie ontstond 10 jaar geleden uit verschillende initiatieven en is inmiddels uitgegroeid tot een landelijke organisatie. Ze brengen transgender personen in contact met elkaar en ook met hun familie en partners. Met als doel ze beter toe te rusten op alle uitdagingen. Er zijn inmiddels door het hele land jaarlijks meer dan 100 contactgroep-bijeenkomsten. Zo zijn er groepen voor mannen, vrouwen of jongvolwassenen, maar ook voor genderkinderen en hun ouders en over geloof. Daarnaast zorgt Transvisie voor veel informatie over transgenderzorg, verzekeringen en sociale transitie. Hun website trekt zo’n 20.000 bezoekers per maand, maar er wordt ook veel gebeld of gemaild voor advies op maat. Ook verzorgen ze voorlichtingen in bijvoorbeeld het onderwijs en bij gemeenten. Al die activiteiten doen ze met ongeveer 75 enthousiaste vrijwilligers.
‘Ik als voorzitter ben ook nog heel druk met lobbyen om de zorg voor transgender personen te verbeteren, meer zorg te krijgen en voor het doen van transgendervriendelijk onderzoek’, aldus Lisa.
Transgender infopunt NL: voor alle vragen over trans-zijn
Begin juni lanceerden Transgender Netwerk Nederland en Transvisie een nieuwe informatielijn voor transgender personen. De twee belangenorganisaties bundelen hierin hun expertise op medisch en maatschappelijk gebied. Als je belt naar het nieuwe nummer, 085 130 3846, krijg je een medewerker van TNN of Transvisie aan de lijn. Deze beantwoordt je vraag óf verbindt je door met iemand die meer kennis over het onderwerp heeft.
De afgelopen 10 jaar zijn er belangrijke stappen gezet voor transgender personen in Nederland. Zo noemt Lisa het ontstaan van meer zorgaanbod op verschillende plekken in het land, het kunnen wijzigen van je geslacht zonder tussenkomst van een rechter en het expliciet strafbaar maken van discriminatie van transgender personen in wetgeving. Minder positief is het chronische tekort aan zorgaanbieders voor transgenderzorg.
Niet alleen een spannend verhaal
De transgendergemeenschap krijgt de laatste jaren ook steeds meer aandacht in de media. ‘Het belang daarvan is groot. Maar ondanks die aandacht bestaan er helaas nog steeds veel misvattingen over transgenders. En daarmee is de acceptatie niet meteen op orde, want er is nog steeds sprake van veel geweld en discriminatie op straat of op het werk. Met zichtbaarheid alleen zijn we er nog niet. Ik hoop dat mensen gaan inzien dat transgender personen een unieke ervaring hebben, door hun transgender zijn, die echt van waarde is. Het is niet alleen een spannend verhaal. We hebben de wereld op verschillende manieren bekeken en zijn vaak een ingewikkeld proces doorgegaan om te worden wie we zijn. Je wordt daar als persoon rijker van. Helaas vinden bijvoorbeeld werkgevers het nog steeds moeilijk om die kwaliteiten te zien’, meent Lisa.
Kijktip: documentaire ‘Disclosure’ (Netflix)
In de Netflix-documentaire ‘Disclosure’ vertellen bekende en minder bekende transgenders hoe ons beeld van de transgemeenschap voor een groot deel door Hollywood is gevormd. Dat transpersonen steeds meer zichtbaar zijn in de media is een ontwikkeling die niet alleen maar positief is, zo vertelt actrice Laverne Cox: ‘Hoe meer we gezien worden, hoe meer geweld ons aangedaan wordt.’ En niet alleen in real life lopen transgenders nog een onevenredig groot risico vermoord te worden, ook in series en films zijn ze vaak slachtoffer.
Tips voor lokaal beleid
Veel gemeenten zijn er nog niet aan toegekomen lokaal beleid voor transgender personen en hun naasten te ontwikkelen. Nu worden transgender personen ‘meegenomen’ in het brede LHBTI-beleid. Hierbij bestaat het risico dat er weinig of geen aandacht aan hen besteed wordt. Speciale aandacht voor transgender personen in de gemeente is belangrijk op de terreinen van veiligheid en discriminatie, zorg en welzijn, onderwijs en sport, en werk. In de Movisie-handreiking Transgender personen in de gemeente staan meer informatie en tips voor lokaal beleid.
‘Voor veel transgender personen is het moment waarop bij de gemeente juridisch het geslacht wordt gewijzigd heel betekenisvol. Gemeenten zouden, net als bij een huwelijk, daar een bijzondere ceremonie van kunnen maken’, stelt Lisa voor.
Bijzondere dagen met aandacht voor transgender personen
Er zijn verschillende bijzondere dagen in het jaar waar er speciale aandacht is voor transgenders:
- Internationale Transgender Zichtbaarheidsdag (31 maart)
Een dag om extra zichtbaarheid te geven aan transgender personen en mensen bewust te maken van de discriminatie waar de transgendergemeenschap wereldwijd mee te maken heeft. - Internationale Dag van Transgenderrechten (7 augustus)
Op deze dag wordt aandacht gevestigd op het feit dat de rechten van transgender personen wereldwijd nog lang beschermd worden. - Internationale Transgender Gedenkdag (20 november)
Bijna dagelijks wordt er ergens op de wereld een transgender persoon vermoord. Op deze dag worden overleden transgender personen herdacht en wordt er bijgedragen aan meer bewustwording en zichtbaarheid van de veiligheidsproblemen die transgender personen ervaren.
Lisa hoopt dat ze als voorzitter kan blijven bijdragen aan het doorgroeien van Transvisie. ‘We hebben inmiddels een mooie plek verworven en die willen we uitbouwen. We worden door veel partijen gewaardeerd, maar in de toekomst moeten we ook meer gefaciliteerd worden. Het zou mooi zijn als we in de toekomst niet enkel afhankelijk moeten zijn van vrijwilligers. We hebben een professionele verantwoordelijkheid op ons genomen, maar met enkel vrijwilligers blijft het kwetsbaar’, besluit ze.
Foto: Frank Diemel
