'Mijn moeder is ziek, maar wat ik als kind nodig heb is onzichtbaar’
Week van de Jonge Mantelzorger 2024
Nog niet eerder had ik zoveel jongeren bij elkaar gezien die zich wilden inzetten voor een eerlijkere toekomst. Twintig jonge mantelzorgers die haarfijn konden uitleggen wat ze nodig hebben om op te groeien in een wereld waarin ook plek is voor hen, en waarbij hun kansen op onderwijs, werk en gezondheid niet anders zijn dan die van hun leeftijdgenoten.
Al jaren zet ik mij door mijn werk in om jonge mantelzorgers beter te ondersteunen. Want jongeren en kinderen worden vaak vergeten. Wij leven in een systeem dat zich richt op degene die zorg vraagt, degene die ziek is. Jongeren en kinderen die leven in dat gezin zijn vaak onzichtbaar of worden niet serieus genomen. Het raakte mij toen een van de jonge mantelzorgers zei ‘In het zorgsysteem is mijn moeder ziek. Wie ik ben en wat ik nodig heb is onzichtbaar’. Zij zorgt al jaren voor haar moeder, maar wordt nooit betrokken in de besluiten rondom de zorg.
Week van de Jonge Mantelzorger 2024
Kun je je nog wel goed genoeg concentreren op school als je zusje in het ziekenhuis ligt? Of moet je soms afspraken met vrienden afzeggen omdat je moeder niet alleen thuis kan zijn?
Voor jonge mantelzorgers zijn hun zorgen vaak zo vanzelfsprekend dat ze zelf vaak niet beseffen dat ze mantelzorger zijn. Deze kinderen en jongeren hebben thuis extra zorgtaken, maken zich zorgen of missen de nodige zorg en aandacht voor zichzelf. Veel meer dan de meeste mensen denken. Dé reden voor de campagne ‘Meer dan je denkt’ tijdens de Week van de Jonge Mantelzorger, van 1 tot en met 7 juni!
Campagne Meer dan je denkt
‘Meer dan je denkt’ is bedoeld om mensen bewust te maken van jonge mantelzorgers en hun zorgen. De campagne laat ook zien wat jij zelf eventueel voor hen kan betekenen. Het richt zich op iedereen in hun omgeving, van buren tot leraren, van vrienden tot voetbaltrainers. Een klein gebaar, zoals vragen hoe het gaat, doet al meer dan je denkt! Wil je leren hoe je jonge mantelzorgers in jouw omgeving kan herkennen en ondersteunen? Ontdek tips, verhalen en advies op deze website.
Ik was bijna zelf vergeten dat ook ik jonge mantelzorger ben geweest. Wanneer het in onderzoek gaat over hogere kansen op schooluitval, mentale problemen of een slechtere fysieke gezondheid, dan gaat dat ook over mij. Ik ben nu geen jonge mantelzorger meer en met mij gaat alles goed. Maar ook ik was onzichtbaar. Ook ik herken het gevoel van frustratie van een van de jongeren die zei: ‘Ik zou niet gestraft moeten worden op school voor het niet doen van mijn huiswerk omdat ik te moe was. Omdat ik ’s nachts voor mijn ouders moest zorgen. Omdat anders niemand voor hen zorgt. En ook ik verdien het om straks mijn diploma te halen en een kans te krijgen een eigen leven op te bouwen’.
Wat werkt in de ondersteuning van jonge mantelzorgers?
In Nederland groeit, volgens recente cijfers van het SCP, ongeveer 25 procent van de kinderen en jongeren op in een zorgsituatie. Bijvoorbeeld met een ouder, broer, zus, opa of oma, die een langdurige ziekte, een lichamelijke of verstandelijke handicap, psychische ziekte of verslaving heeft. Deze kinderen en jongeren noemen we jonge mantelzorgers (JMZ). Er is vanuit de Rijksoverheid, gemeenten, zorg- en welzijnsorganisaties steeds meer aandacht voor JMZ. Kennis over de situatie van de JMZ en de effectiviteit en werkzame elementen van interventies die JMZ kunnen ondersteunen, zijn verzameld in dit Wat werkt bij-dossier.
Doordat ik twee dagen lang op het ‘International Young Carers Conference 2024’ in Manchester rondliep en sprak met onderzoekers, uitvoerders, beleidsmakers én jonge mantelzorgers besef ik dat we nog een weg te gaan hebben. Want het gaat om een eerlijke toekomst voor jongeren die in een situatie zitten waarbij zij zorgen voor, of zorgen maken over, een naaste. Dit doen zij uit liefde, maar gaat soms ten koste van hun eigen kansen. Terwijl we wéten dat wanneer we hen niet op tijd helpen deze jonge mantelzorgers later meer zorg nodig hebben. Dat zij later meer kans lopen op depressies, angststoornissen of verslavingen. Wanneer het in huidig beleid gaat over ‘preventie’ zie ik dat er nog veel te halen is door kinderen en jongeren te zien én serieus te nemen.
Zoals werd gezegd door de jonge mantelzorgers: ‘Wij als jongeren kunnen nog zoveel empowered worden, maar we hebben volwassenen nodig om onze stemmen te horen en onze invloed verder te laten reiken dan onszelf’. Laten we ons daarvoor hard maken.
Lees verder:
- Op onze themapagina vind je al onze kennis rondom jonge mantelzorgers gebundeld
- De Strategische Alliantie Jonge Mantelzorg zet zich in voor jonge mantelzorgers in Nederland. Door kennis en expertises vanuit landelijke kennisinstituten, lokale en regionale mantelzorgsteunpunten, jmz-deskundigen en uiteraard jonge mantelzorgers zelf te bundelen, werken we met de Alliantie aan een gezamenlijke doelstelling: het bevorderen van meer aandacht en betere ondersteuning voor jonge mantelzorgers, jmz-gezinnen en -professionals.
- Wist je dat jonge mantelzorgers…