‘Aan mijn uiterlijk is niets te zien, alles doet het. Dat is aan de ene kant heel fijn, maar aan de andere kant ook lastig. Ik doe hard mijn best om mee te hobbelen in de maatschappij maar ben snel overprikkeld en oververmoeid. Boodschappen doen en eten koken bijvoorbeeld, is een hele onderneming. Wat gaan we eten? Wat hebben we nog in huis? Welke boodschappen heb ik dus nodig? Wat is de weg naar de winkel? En dan ben ik nog niet eens begonnen met boodschappen doen. Doordat ik te veel van mezelf verwachtte raakte ik overbelast. Op straat kreeg ik paniekaanvallen en ik raakte de weg kwijt. Mijn hoofd deed het gewoon niet meer. Uiteindelijk werd ik zo angstig dat ik niet meer naar buiten durfde. Om wat te doen aan de chaos in mijn hoofd ben ik hulp gaan zoeken.’

Op zoek naar hulp

‘In 2015, toen de gemeente verantwoordelijk werd voor de uitvoering van de Wmo, werd mijn lopende indicatie voor begeleiding gekort, zowel op uren als op uurtarief. Dit gebeurde zonder overleg en keukentafelgesprek.’ Als reactie hierop heeft Elise bezwaar gemaakt. Vervolgens mocht zij langskomen voor een keukentafelgesprek, maar dan wel in het gemeentehuis en niet in haar eigen woonkamer. ‘Opnieuw maakte ik bezwaar. Het was een afschuwelijke ervaring. Ik mocht bijvoorbeeld geen begeleiding meenemen tijdens het gesprek. Daardoor raakte ik in paniek. Hoe kan ik daar komen? Hoe kan ik goed verwoorden wat ik nodig heb? Hoe neem ik de informatie in mij op? Ook mocht ik het gesprek niet opnemen. Dat vervolgens de houding van de gemeente tijdens het gesprek argwanend was, maakte alles bij elkaar nog vervelender.’ Het resulteerde in een onaangename relatie tussen Elise en haar gemeente. 

'Dankzij de bemiddeling van mijn cliëntondersteuner is het contact tussen de gemeente en mij steeds beter gaan verlopen'

Onafhankelijke cliëntondersteuning biedt uitkomst

‘Mijn man raadde mij aan het contact met de gemeente dit keer op een andere manier te proberen. Via zijn werk had hij gehoord over onafhankelijke cliëntondersteuning.’ Zo kwam Sietske, onafhankelijk cliëntondersteuner, in beeld. De onafhankelijkheid van haar cliëntondersteuner is voor Elise belangrijk. ‘Juist omdat ik een wantrouwende houding naar de gemeente had, speelde dit een rol. Sietske heeft mijn houding kunnen doorbreken. Daarnaast is zij veel beter op de hoogte van alle mogelijkheden. Ze kent de regels en de gemeente. Bij een familielid, vriend of buurtgenoot is dit toch anders.’

Luisteren en verbinden

‘We zijn eerst samen gaan praten bij mij thuis. Langzaamaan kwam heel mijn verhaal op tafel. Sietske heeft voorgesteld om eerst zelf, zonder mij, met de gemeente in gesprek te gaan, omdat dit bij mij te veel spanning opriep.’ Ze heeft vervolgens kunnen regelen dat een medewerker van de gemeente bij Elise thuis langs kwam om kennis te maken. ‘Dankzij de bemiddeling van mijn cliëntondersteuner is het contact tussen de gemeente en mij steeds beter gaan verlopen. We hebben een ingang gevonden om het gesprek aan te gaan en de achterdochtigheid weg te nemen. Nu lukt het pas om goed naar elkaar te luisteren. De gemeente is zich anders op gaan stellen tegenover mij en ik tegenover hen.’ Cliëntondersteuner Sietske heeft een verbindende rol en helpt Elise bij het verwoorden van haar behoeften wanneer haar dit zelf niet lukt. Zo heeft Sietske de gemeente kunnen overtuigen dat het opnemen van het gesprek belangrijk voor Elise is. 

Hulpvraag formuleren

Daarnaast heeft haar cliëntondersteuner geholpen bij het formuleren van de hulpvraag. ‘Ik ben verbaal sterk, maar op het moment dat het slecht met mij gaat en verward en angstig ben, ben ik niet in staat om goed te verwoorden wat ik nodig heb. Door met Sietske het gesprek aan te gaan ben ik erachter gekomen wat precies mijn hulpvraag is en is het gelukt dit op de juiste manier over te brengen naar de gemeente. Soms is de hulp die je zelf voor ogen hebt niet de meest passende.’ 

'Een cliëntondersteuner kan de gemeente breder leren kijken om zo passende oplossingen te vinden voor de inwoner'

Ook waardevol voor de gemeente

Dankzij haar cliëntondersteuner heeft Elise de regie over haar eigen leven terug. ‘Al sinds 2001 heb ik klachten en word ik van het kastje naar de muur gestuurd. Toen er in 2018 met behulp van de cliëntondersteuner een paar goede passende maatwerkoplossingen zijn gekomen is het pas de goede kant opgegaan. Inmiddels hebben we de medicatie en therapie afgebouwd en doe ik vrijwilligerswerk. Ook voor de gemeente is dit waardevol. Zie het als een investering. Een cliëntondersteuner kan de gemeente breder leren kijken om zo passende oplossingen te vinden voor de inwoner.’ 

Meer zelfvertrouwen en nazorg

Door het krijgen van de juiste hulp, meer regie en zelfvertrouwen, heeft Elise het twee jaar geleden aangedurfd haar vertrouwde omgeving te verlaten om te verhuizen naar een andere gemeente. Ook toen heeft Sietske haar ondersteund. ‘Nu hebben we soms contact via WhatsApp. Sietske vraagt dan hoe het met mij gaat. Het is heel fijn dat ze op de achtergrond aanwezig is. Ik weet dat als ik een vraag heb, ik die kan stellen. Vanuit mijn vrijwilligerswerk hoor ik helaas nog te vaak van mensen dat zij onafhankelijke cliëntondersteuning niet kennen. Ik pleit er voor dat gemeenten niet alleen voor de inwoner het belang in zien van onafhankelijke cliëntondersteuning, maar ook voor zichzelf.’ 

De gebruikte namen in dit interview zijn vanwege privacy redenen gefingeerd.