In dit tweede deel vertellen kwartiermakers Lucia Dijkstra en Marieke Nijland over hun ervaringen bij Mikado Welzijn/Santé Partners.

Activiteiten en diensten

Mikado Welzijn/Santé Partners heeft een breed aanbod aan activiteiten en diensten voor inwoners van de gemeenten Duiven en Westervoort. Lucia Dijkstra werkt al bijna acht jaar succesvol en met veel plezier als kwartiermaker bij Mikado Welzijn/Santé Partners. Daarvoor heeft zij gewerkt binnen de sport. De inzet van de kwartiermaker heeft als doel een gastvrije, inclusieve samenleving creëren voor mensen die afstand ervaren tot de samenleving. ‘Dit is het leukste werk dat ik tot nu toe heb gedaan’, zegt Dijkstra. ‘Wij zijn begonnen met het benaderen van cliënten/klanten van netwerkpartners voor een ‘droomsessie’. Er bleek behoefte aan een eigen plek om te ontmoeten en te ondersteunen. Vanuit deze plek is Connection gestart, een ‘herstel-community’ voor kwetsbare mensen die (h)erkenning en begrip voor hun situatie zoeken.’

Sinds april 2021 werkt Dijkstra samen met mede-kwartiermaker Marieke Nijland. Zij komt vanuit het  werkveld re-integratie en Jobcoach. Daarna volgde ze de overstap naar de functie van ambulant begeleider GGZ problematiek. Toen de functie van kwartiermaker voorbij kwam wist ze het meteen: dit is wat ze wilde doen. ‘Ik wilde mensen graag op een andere manier kunnen helpen. Als kwartiermaker bij Mikado Welzijn/Santé Partners kun je doen wat werkt. Mensen in hun kracht zetten en werken vanuit hun eigen herstel. Samenwerken en verbinden. Zorgen dat mensen weer meedoen aan de samenleving en niet als ‘anders’ worden weggezet.’

Samen sturen Dijkstra en Nijland een groep van elf vrijwillige kwartiermakers met ervaringskennis aan die onder de naam ‘Connection’ gelijkgestemden met een kwetsbaarheid bij elkaar brengt. ‘Een deel van de kwartiermakers is ooit gestart als deelnemer van de ‘herstel-community’ Connection. Connection staat voor: ontmoeten, ondersteunen, ontwikkelen en ondernemen. Zij maakten een ontwikkeling door waardoor ze ruimte kregen en zin hadden om met hun ervaringskennis de stap te zetten naar vrijwillige kwartiermaker’, aldus Dijkstra en Nijland. Volgens de kwartiermakers is een ander deel ingestroomd vanuit onder andere de Wmo of de sociale dienst. ‘Als iemand de opleiding tot ervaringsdeskundige wil gaan doen, maar er nog niet aan toe is, dan is de rol van vrijwillige kwartiermaker een prachtige opstap. De vrijwillige kwartiermakers zijn allemaal mensen die vanuit hun eigen ervaring iets willen betekenen.’

Marieke Nijland en Lucia Dijkstra

Werkwijze

Het uitgangspunt is daarbij dat mensen zich prettig voelen bij wat ze doen. We vragen altijd wat ze nodig hebben en hoe wij kunnen ondersteunen

‘De vrijwillige kwartiermakers leiden wekelijks en maandelijks terugkerende bijeenkomsten waarin tien tot twaalf mensen elkaar ontmoeten. Deze bijeenkomsten hebben een vaste structuur. In het eerste uur vertelt iedereen hoe het gaat. Voor het tweede uur bereidt één van de kwartiermakers een ontspannen en positieve activiteit voor,’ vertelt Dijkstra. ‘We willen positief afsluiten zodat mensen met een prettig gevoel naar huis gaan. We hebben gelachen. Er is lucht.’ De kwartiermakers organiseren een scala aan activiteiten, van een cursus ‘ervaringswerker in de wijk’ tot ‘proeverij workshops’ en van ‘beweeg-uur’ tot een ‘creatieve activiteit’.

Als betaalde kwartiermakers zijn Dijkstra en Nijland degenen die de vrijwillige kwartiermakers faciliteren. Dat doen ze door het zorgen voor een veilige en vertrouwde omgeving. Maar ook door te ondersteunen bij het vragen van aandacht bij de lokale overheid of bij het ontwikkelen van activiteiten door de vrijwilligers. Samen met de vrijwillige kwartiermakers maken ze de jaarplannen om bij de gemeenten in te dienen. Dijkstra en Nijland helpen de vrijwillige kwartiermakers zich te ontwikkelen door middel van intervisie, themabijeenkomsten, een specifieke cursus of training en overleg. Ze blijven eindverantwoordelijk en vormen een basis waarop de vrijwilligers kunnen terugvallen. ‘Het uitgangspunt is daarbij dat mensen zich prettig voelen bij wat ze doen. We vragen altijd wat ze nodig hebben en hoe wij kunnen ondersteunen.’

Wat werkt

De werkwijze van Dijkstra en Nijland typeert zich door een aantal werkende factoren. Deze factoren omschrijven zij als ‘Vertrouwen door contact’, ‘Niet denken in beperkingen, maar in mogelijkheden en doen’, ‘Begrip kweken en verbinden’ en ‘Luisteren en vooruit kijken’.

Vertrouwen door contact
‘Als de mensen binnenkomen hebben we meestal eerst contact en kijken we waar ze zich prettig bij voelen. Zomaar aansluiten als deelnemer bij een ontmoetingsgroep van tien tot vijftien mensen kan een behoorlijke stap zijn’, zegt Nijland. ‘We kunnen voorstellen om eerst eens een keer te gaan wandelen met één van ons of de vrijwillige kwartiermaker. Wij vangen nieuwe deelnemers echt op bij de voordeur om ze mee te nemen naar de groep. We benoemen het ook. Want we willen iemand zo min mogelijk drempels laten ervaren.’
 
Niet denken in beperkingen, maar denken in mogelijkheden en doen
‘In de reguliere zorg is het werken met indexering. Er is een aantal uren beschikbaar voor een x aantal behandelingen. Wij als welzijnsorganisatie hebben maar één doel en dat is om mensen weer mee te laten doen’, vertelt Dijkstra. Het helpt volgens haar dat ze niet vastzitten aan een aantal uren. ‘Zowel bij hulpverleners waar we mee werken, als bij de deelnemers en bij onszelf proberen we te denken in mogelijkheden.’

Begrip kweken en verbinden
‘Wat ook werkt is begrip kweken’, vult Nijland aan. ‘Niemand is zijn stoornis. We zijn allemaal mensen. Zo hebben we onlangs samen met één van de kwartiermakers een gesprek met een wijkagent en een manager gehad over haar uithuisplaatsing tijdens een psychose. Voor haar was dat een nare ervaring. We hebben hier de verbinding gemaakt met de politie en besproken hoe dit soort ervaringen voorkomen kunnen worden. Een ander voorbeeld is een moeder die acht maanden is opgenomen bij een GGZ-instelling en bij terugkomst behoefte had aan contact met lotgenoten. Zij leidt nu zelf een contactgroep voor ouders met psychische en fysieke problemen.’

Luisteren en vooruit kijken
‘Het gaat echt om de deelnemer zelf. Wat hij of zij wenst. We luisteren en zetten samen kleine stapjes in het herstelproces van de deelnemer. Het zit hem in kleine dingen. Gehoord worden. Meedoen. Er toe doen. Een plek hebben’, benadrukt Dijkstra. ‘Het moet komen vanuit de intrinsieke motivatie van de mensen. Ze willen net als ieder ander meedoen met de samenleving. Niet alleen maar bezig zijn met wat ze mee hebben gemaakt. We helpen ze vooruit te kijken. En te werken vanuit hun talenten en kwaliteiten.’

Lees hier het eerste deel van de reeks: 'Kwetsbare vrijwilligers: 'Meedoen gaat niet vanzelf'

Lees hier de praktijkbeschrijving van vrijwilligersorganisatie De Wilg

Lees hier de praktijkbeschrijving van het Haags Steunsysteem (HSS)