Movisie in de media november 2024: Vier adviezen voor verbinding

‘Iedereen heeft het nu over het zoeken naar verbinding, maar hoe doe je dat? Vier adviezen’

‘Verbinden is het buzzword dezer dagen. Politici zijn graag verbinders, premier Schoof voorop. In het Kamerdebat van donderdag klonk het verlangen om te verbinden – naast de behoefte om te ‘benoemen’ – ook weer. En zelfs het verwijtende debat in de Amsterdamse gemeenteraad eindigde in een pleidooi voor verbinding.’ Zo start een opiniestuk dat Annemarie van Hinsberg en Marcel Ham publiceerden in Het Parool (18 november 2024). Zij schrijven: ‘Maar hoe doe je dat nou, verbinden? 

Kennis uit wetenschap en ervaring leiden tor vier adviezen. Advies 1. Verplaats je overtuigend, met overgave, in de verschillende kampen. Dus niet alleen in dat van de Joodse Amsterdammer, premier Schoof, maar ook in dat van de mensen die met opgekropte woede rondlopen over de 45.000 doden in Gaza. Verplaats je ook écht in de Joodse Nederlanders. Dus niet met een politieke slogan, maar luister naar hun angsten. Bied veiligheid en ook gemeenschappelijkheid. Het is echt niet te laat om te benadrukken dat er genoeg initiatieven zijn waarbij islamitische en Joodse jongeren samenwerken. Integendeel, daar is meer behoefte aan dan ooit. En nee, mevrouw Van der Plas, dat is geen theedrinkende knieval voor terreur, maar een robuust antwoord op polarisatie. Lees door op de site van Het Parool. De vier adviezen vonden veel weerklank onder meer bij de Veiligheidsalliantie.

Waar komt de 7,5 miljoen euro voor het sociaal werk nu terecht? ‘Dat is de grote vraag’

‘Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft de stekker uit de 'Stimuleringsimpuls Sociaal Werk' bij ZonMw getrokken. Dat betekent echter níet dat het onderzoeksgeld dat voor het sociaal domein gereserveerd was, 7,5 miljoen euro, daadwerkelijk van tafel is gehaald. Wat gaat er nu gebeuren?’ schrijft Zorg + Welzijn op 5 december 2024. ‘Dit geld was bestemd voor de verdere versterking en ontwikkeling van de beroepsgroep sociaal werkers. Wetenschappelijk onderzoek zou worden verbonden met de praktijk. Ook waren er al onderzoeksthema’s geformuleerd: de sociale samenhang versterken, inclusie bevorderen, het ‘gewone leven’ centraal zetten en de stem van de burger door laten klinken. Om de 7,5 miljoen euro aan onderzoeksgeld daadwerkelijk te vertalen in concrete plannen, werd ZonMw ingeschakeld.’ ‘Er werd onder meer een programmacommissie in het leven geroepen. Mariël van Pelt, lector Sociale Veerkracht bij Fontys Hogeschool, had zitting in de programmacommissie van ZonMw. Die is half november opgeheven, want het ministerie heeft besloten dat de Stimuleringsimpuls Sociaal Werk stopgezet wordt. Wat de precieze redenen daarvoor zijn, is nog ongewis. Wel meldt ZonMw het ‘besluit te betreuren’. Van Pelt benadrukt echter dat door die beslissing de 7,5 miljoen euro voor het stimuleren van kennisbenutting en kennisontwikkeling voor het sociaal werk nog niet van tafel is.’ 

‘Bij de toezegging van dat bedrag is gezegd: dat geld moet naar het versterken van de beroepsgroep.'

Janny Bakker-Klein, bestuurder van Movisie, is ervan overtuigd dat het bedrag van 7,5 miljoen euro niet van tafel gaat. Zij rekent erop dat het bedrag juist dichter in het werkveld terechtkomt. Zij wijst dan ook op het doel van de subsidie. ‘Bij de toezegging van dat bedrag is gezegd: dat geld moet naar het versterken van de beroepsgroep. Het gaat dus om de professionalisering van sociaal werkers. Natuurlijk hoort goed onderzoek daar bij, maar die verbinding met de praktijk is nog veel belangrijker.’ Bakker-Klein vermoedt dat die aspecten een rol spelen hebben gespeeld in het besluit van het ministerie van VWS om het project bij ZonMw stop te zetten. Zij wijst erop dat beroepsvereniging BPSW dé instantie is om de professionalisering van sociaal werkers een boost te geven. ‘Het ministerie zou wat mij betreft, zeker nu vanuit de politiek de beweging van zorg naar welzijn is ingezet, veel meer geld moeten vrijmaken voor investeringen in het sociaal werk. Ik hoop juist dat die 7,5 miljoen euro slechts het begin is.’

Eenzaamheid onder kinderen van tien tot vijftien jaar onderzocht

In iedere schoolklas zitten twee tot drie kinderen die zich vaak tot altijd eenzaam voelen. Oók al op de basisschool. Die conclusie trekken onderzoekers van het Verwey-Jonker Instituut en de Universiteit Utrecht, in opdracht van Kinderpostzegels. ‘Een belangrijk onderzoek, omdat er tot nu toe weinig aandacht was voor eenzaamheid onder kinderen’, zegt Martha Talma van Movisie, onderzoeker eenzaamheid bij Movisie, op GGZ.nl (29 november 2024). Gepest of buitengesloten worden, onder druk staan op school, niemand in je omgeving hebben die jou onvoorwaardelijk steunt: eenzaamheid is een emotie die er diep inhakt bij kinderen. Het tast hun geluksgevoel aan en zorgt voor mentale en fysieke problemen. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht en het Verwey-Jonker Instituut, in opdracht van Kinderpostzegels.. In dat onderzoek wordt kennis uit literatuur en interviews met experts en kinderen gecombineerd met data van ruim zesduizend kinderen en jongeren uit het onderzoek ‘Jong na corona’ van de Universiteit Utrecht en het Trimbos-instituut. Martha Talma van Movisie was een van de experts die input voor het onderzoek leverde. ‘Een opvallende bevinding van het onderzoek is dat het belangrijk is om eenzaamheid te normaliseren in plaats van te problematiseren. En om het gesprek over eenzaamheid op een neutrale en niet stigmatiserende manier te voeren. Dit helpt bij het doorbreken van het taboe op eenzaamheid en bij het gevoel dat je als kind de uitzondering bent als je je eenzaam voelt.’

Taboeonderwerpen bespreken: methodiek Yeni Pencere maakt mensen los van aannames

 ‘Het helpt dialoogleiders om toe te werken naar het doel van meer positiviteit en acceptatie van hoe andere mensen leven.'

Dit jaar verscheen op de website Zorg + Welzijn een fraaie serie van zes artikelen over de impact van methodieken uit de Databank Effectieve Sociale Interventies van Movisie. Op 22 november verscheen een artikel over de methodiek Yeni Pencere (Nieuw Venster), een coproductie van Jale Simsek, Movisie en het Inspraakorgaan Turken (IOT). Jale Simsek is de ontwikkelaar van de methodiek, waarvoor de zaadjes al veel eerder geplant waren. ‘Rond 2010 schreef ik een boekje over eerwraak. Daarna gaf ik trainingen over thema’s als eer en homoseksualiteit. In die tijd ging ik steeds meer beseffen dat bespreekbaar maken één ding is, maar dat we er daarmee nog niet zijn. Ik wilde de mensen echt raken, binnenkomen. Want als ze al over dit soort onderwerpen praatten, dan ging het altijd over anderen. Nooit over henzelf.’ Een gespreksleider die met de methodiek werkt is Hassan Kaplan. Hij is erg blij dat de methodiek er is. ‘Het helpt dialoogleiders echt om toe te werken naar het doel van meer positiviteit en acceptatie van hoe andere mensen leven. Het fijne van Nieuw Venster is ook dat je niet alles honderd procent hoeft te volgen, je kunt er als gespreksleider ook eigen thema’s in verwerken. Zelf volg ik voor zo’n tachtig procent de methodiek en de rest komt van mezelf.’

Opinie: Niet de integratie van migranten is zorgelijk, maar juist die van witte Nederlanders

‘Als we echte integratie willen, waarbij mensen gelijkwaardig en respectvol samenleven met mensen met verschillende achtergronden, dan moeten we discriminatie en racisme steviger aanpakken.’ De Volkskrant publiceerde op 25 november een opinie van Hanneke Felten. 'Als ik, als wit persoon met enkel een Nederlandse achtergrond, om me heen kijk. dan herken ik veel van wat ik in onderzoeken lees. Ik hoor witte ouders zeggen dat ze hun kinderen naar een zo wit mogelijke school sturen. Of dat ze liever niet willen dat hun kind speelt met kinderen met een Marokkaanse achtergrond. Racistische opmerkingen op verjaardagsfeestjes van witte mensen zijn ook niet uitzonderlijk. In mijn eigen onderzoeken naar stagediscriminatie kom ik verschillende voorbeelden tegen van bedrijven die openlijk laten weten dat zij alleen een witte stagiaire willen hebben. En dat staat niet op zichzelf. Onderzoek onder uitzendbureaus laat zien dat het geen uitzonderingen zijn.'

Movisie-experts in podcast Oogappels

Social media, stress, merkkleding, seks en drugs. De maatschappelijke druk op ouders om hun kinderen perfect op te voeden is voor velen herkenbaar. Elke week volgen meer dan een miljoen kijkers de tv serie Oogappels (NPO 1) over vier gezinnen met elk een eigen gang van zaken. Rond de serie wordt de podcast Echte Oogappels gemaakt waarin Margreet Reijntjes met experts praat over puberstress en ouderleed. Hoe ga je bijvoorbeeld om met drank- en drugsgebruik? En hoeveel verantwoordelijkheid draag jij voor het geluk van je kind? Aan deze podcast werken regelmatig Movisie-experts mee. Zo beantwoordt Tara Knegt in aflevering 53 (26 november 2024) vragen over jonge mantelzorgers en is Marc Mulder binnenkort te beluisteren in een podcast over armoede en schulden.