Hannie van Leeuwenlezing door minister Schouten

Op 3 november 2022 hield minister Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) de Hannie van Leeuwenlezing bij de Koepel Adviesraden Sociaal Domein en stak daarbij de hand in eigen boezem: ‘bij het vormgeven aan de menselijke maat kan overheid nog veel leren. En vooral van professionals in het sociaal domein. Want ondanks de soms knellende kaders waar ze mee te maken hebben, proberen zij die menselijke maat al zoveel mogelijk vorm te geven. Vorig jaar bracht kenniscentrum Movisie de bundel Momentum voor de menselijke maat uit. Een bundel die dat heel goed illustreerde. Het openingsartikel van voorzitter van de raad van bestuur van Movisie Janny Bakker-Klein, gebaseerd op haar proefschrift ‘Anders kijken’, vond ik daarbij heel treffend. Ze had het over ‘responsiviteit’: werkelijk inschatten wat nodig is om mensen te helpen en ook van betekenis is. Door als betrokkene eerst de vraag te stellen: wat is nodig? En niet: welke wet past hierbij? Door in een sociaal domein de menselijke behoefte centraal te stellen. Hoe vanzelfsprekend dat ook mag klinken, dat is volgens mij precies wat er nodig. En de manier waarop dat nu al gebeurt biedt waardevolle perspectieven.’ De Hannie van Leeuwenlezing is terug te zien op YouTube.

Discriminatie in de zorg jaagt medewerkers weg

Een patiënt die thuis wordt verzorgd en zo de vrijheid voelt om discriminerende opmerkingen te maken omdat jij een hoofddoek draagt. Een cliënt die je deskundigheid in twijfel trekt vanwege je huidskleur. Voor zorgverleners blijken het geen onbekende situaties te zijn. Voor het tijdschrift ‘Denkbeeld’ (no. 5/2022) schreef Joey Poerwoatmodjo samen met Peter Bakens een artikel over racisme in de zorg op basis van eerder Movisie-onderzoek hierover. Het NPO Radio 1 programma Nieuwsweekend interviewde op 5 november 2022 Hanneke Felten over een vaak voorkomend probleem: ouders of grootouders willen graag thuishulp krijgen, maar niet door iemand met een hoofdoek of iemand van kleur. CNV Zorg & Welzijn sprak hier zijn zorgen over uit. Zorginstellingen moeten geen zorg meer bieden aan cliënten die discrimineren en zorgverleners weren om hun afkomst of geloof, zo is de oproep van de vakbond. Hanneke Felten zei hierover op 25 oktober 2022 op ANP Business: “Sommige zorgmedewerkers zeggen hun vaste baan op wegens racisme, stelt onderzoeker Saskia Duijs in het NRC. De reden daarvan blijft onderbelicht. Racisme wordt niet altijd erkend, of zelfs ontkend, door witte leidinggevenden. Helaas komen de resultaten van het onderzoek van Duijs niet als een verrassing. Eerder deden we vanuit Kennisplatform Inclusief Samenleven onderzoek naar racisme dat zorgmedewerkers ervaren vanuit cliënten. Dat bleek niet mis. Zo wordt de deskundigheid van medewerkers in twijfel getrokken en als cliënten of patiënten zich openlijk racistisch gedragen dan is er vaak niemand die er iets van zegt. Dat is zeer pijnlijk. Een stevige aanpak van racisme in de zorg is hard nodig. Tot nu toe gebeurt er nog weinig op dit vlak.” Beluister ook de ANP Podcast met Hanneke hierover.

Mantelzorgen voor beginners: waar moet je allemaal aan denken? 

Nederland telt zo’n vijf miljoen mantelzorgers. Wat moet je als beginnende mantelzorger weten? In de aanloop naar De Dag van de Mantelzorg verzamelde De Volkskrant op 5 november 2022 inzichten en tip van experts, onder wie Roos Scherpenzeel van Movisie. Een van de tips van Roos is ‘Vraag slimmer om hulp’: ‘Mantelzorgers vinden het lastig om hulp te vragen’, vertelt Scherpenzeel. ‘Uit onderzoek van de Universiteit van Leiden blijk dat wederkerigheid het makkelijker maakt. De drempel om hulp te vragen is minder hoog als je zelf iets terug kunt doen, hoe klein ook, zoals het oppassen op de kat tijdens een vakantie.’

Spreek jij mensen online aan op haatdragende reacties?

Op 4 november 2022 startte de Week van de Mediawijsheid. Als aftrap was Movisie-expert Joline Verloove te gast in de ochtendshow Vroeg! op NPO Radio 1. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat jongeren mediawijs worden? Spreek jij mensen online aan op haatdragende reacties? Joline vertelde onder andere over het project #DatMeenJeNiet, waarin jongeren werden begeleid om online discriminatie tegen te gaan en zich uit te spreken. Het radioprogramma De Late Avond van Radio Wetering interviewde communicatieadviseur Dyonne van Haastert over de nieuwe e-learning waarmee #DatMeenJeNiet is afgerond. Movisie experts komen regelmatig aan het woord in dit programma waarin 12 regionale omroepen samenwerken en dat genomineerd is voor beste radioprogramma bij de lokale omroep awards.

Goede bedoelingen gesmoord in gekibbel: hoe acties voor meer diversiteit zorgen voor groot ongemak

Op 22 oktober 2022 schreef Het Parool: ‘Van voetballers en moskeebesturen werd afgelopen week verlangd dat ze zich achter de lhbtq-gemeenschap zouden scharen. Wat volgde was gekrakeel over aanvoerdersbanden en islamofobie, in plaats van meer verdraagzaamheid. Hoeveel gewicht leggen voetballers en moskeebestuurders in de schaal? Voor Movisie, een kennisinstituut dat overheden over dit soort vraagstukken adviseert, is het een van de manieren om de acceptatie te vergroten. “Kerkelijk leiders en voetbalaanvoerders hebben aanzien in bepaalde kringen. Als zij zich uitspreken, laten ze zien: dít is de norm,” zegt Charlot Pierik, bij Movisie betrokken bij projecten rondom lhbtq’s. “Bij zowel het betaald voetbal als in de orthodoxe (of streng) religieuze gemeenschappen blijft de lhbtq-acceptatie achter vergeleken met de rest van Nederland, dus het is wel degelijk van belang die groepen te bereiken.”’ Burgemeester Halsema ging op 3 november in de Stopera met Amsterdamse gemeenteraadsleden in debat over haar plan om moskeeën een steunverklaring voor de lhbti-gemeenschap te laten tekenen. Op het ANP reageerde projectleider Hilde Bakker, projectleider De Alliantie Verandering van Binnenuit: "De ervaring van Movisie is dat, wil je discriminatie van lhbti-personen tegengaan je dit niet van buitenaf kunt opleggen. En dat je er niet bent met een met de mond beleden verklaring. Verandering werkt het best als dit (ook) ‘van binnenuit’ plaatsvindt, op een manier en in een tempo dat aansluit bij de groep.“