Movisie ondersteunt gemeente Baarn bij aanpak drugsproblematiek
Op zoek naar onderliggende vraagstukken
Zo’n 35 tot 40 jongeren in Baarn zijn betrokken bij of staan onder invloed van het drugscircuit. De gemeente wil graag eerder signaleren en inzetten op preventie bij jongeren (en anderen) die dreigen te ontsporen. Daarvoor is het nodig om beter inzicht te hebben in wat er speelt en leeft onder jongeren in Baarn. Wat is er nodig voor het ontwikkelen van beleid om signalen beter op te pikken en welke rol kunnen verschillende partijen hierin spelen? Hiervoor riep de gemeente Baarn de hulp in van Movisie.
Voor deze vraag hebben Movisie en Stichting Reindert de handen ineengeslagen. De interventiespecialisten van Stichting Reindert gaan ‘met hun poten in de klei’ de wijken in. Ze observeren en gaan met zoveel mogelijk relevante inwoners en professionals die actief zijn in wijk het gesprek aan over hun ervaringen met drugsproblematiek onder jongeren in Baarn. De verhalen werden, samen met een scala aan oplossingen en kansen om de aanpak van drugsproblematiek onder jongeren in Baarn te versterken, opgetekend in een rapport.
De verhalen in Baarn
Een moeder die wanhopig maar kordaat met haar zoon in de auto stapt om alle schulden bij dealers af te betalen, na bij diverse instanties geen gehoor te hebben gekregen. Een andere moeder die een verdachte prijslijst voor allerlei verdovende middelen op de telefoon van haar zoon vindt, en erachter komt dat haar kind een dealer is met een enorme angst om als ‘snitch’ te boek te staan. Het zijn verhalen die uit een film lijken te komen, maar ze spelen zich in en rondom Baarn af.
En dan zijn er nog de ouders die bij het jongerenwerk aangeklopt hebben omdat ze niet weten wat ze met het problematische gedrag van hun pubers aan moeten. De horeca-eigenaar die de drugs van hand tot hand ziet gaan op het toilet van zijn kroeg. En kinderen die wiet en lijntjes cocaïne open en bloot zien liggen op familiefeestjes thuis. Zo stapelen de verhalen rondom drugs zich op. Stuk voor stuk verhalen van of over mensen in benarde of zelfs wanhopige situaties, die zich niet gehoord voelen door de lokale instanties en overheid of deze niet weten te vinden. Maar ook verhalen over jongeren die op hun tenen lopen op school en prestatiedruk voelen, jongeren voor wie geen plek of activiteiten zijn in het dorp, en jongeren die antisociaal of grensoverschrijdend gedrag vertonen. Deze verhalen zijn in dit rapport opgetekend, om een beeld te geven van de situatie van Baarnse jongeren die drugs gebruiken, zelf dealen of die kwetsbaar zijn om in zo’n situatie te belanden.
Normalisering van drugs is een probleem van de hele samenleving
Burgemeester van Baarn, Mark Roël wist dat het drugsgebruik in Baarn problematisch was. Toch is ook hij geschrokken van de normalisering van drugs in samenleving. Zo vertelt hij in een interview op NOS.nl: ’Dat merk je aan hoe makkelijk het te krijgen is. En het wordt door de hele samenleving heen steeds meer geaccepteerd. Kinderen zien op familiefeestjes wiet en lijntjes coke op de salontafel liggen.’
Annemarie van Hinsberg, programmaleider Sociale stabiliteit bij Movisie en betrokken bij dit onderzoek, stelt dat de verhalen in Baarn niet op zichzelf staan. Ook andere gemeenten hebben met vergelijkbare problematieken te maken. Onder andere een gebrek aan handhaving en normstelling, aan adequate voorlichting en steun aan jongeren en hun ouders. En onder invloed van negatieve rolmodellen lijkt het gebruik en verhandelen van drugs te normaliseren.
Horen, zien en doen wat nodig is
Naast dat interventiespecialisten in de wijk verhalen ophaalden, konden zij ook direct actie ondernemen wanneer dat nodig was. Movisie ondersteunde Stichting Reindert hierin door hun bevindingen te analyseren en te duiden aan de hand van bestaande kennis uit de wetenschap en de praktijk. Daarbij werd gebruikgemaakt van bestaande kennisbronnen van Movisie en andere kennisinstituten, zoals het Trimbos-instituut, het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) en het Nederlands Jeugdinstituut (NJi). Op basis van al deze input is een aantal oplossingsrichtingen geformuleerd waarbij onderbouwde kennis en een handelingsperspectief zijn aangereikt, met daarbij concrete tools en good practices.
Movisie Uitvoering: samen met gemeenten werken aan sociale vraagstukken
In Baarn is een aanpak gerealiseerd waarbij samen met inwoners, professionals én diepgaande kennis over wat werkt, op zoekt wordt gegaan naar een oplossing. Onder de noemer Movisie Uitvoering biedt Movisie deze werkwijze ook aan voor andere gemeenten. De werkwijze is toe te passen op tal van sociale vraagstukken in steden en wijken. Meer weten over deze aanpak?
Belangrijke boodschap is dat er verschillende groepen jongeren betrokken zijn die om een verschillende aanpak vragen
Verschillende jongeren vragen om verschillende aanpakken
Het onderzoeksrapport biedt een serie een oplossingsrichtingen en kansen om de aanpak van drugsproblematiek onder jongeren in Baarn te versterken. Belangrijke boodschap is dat er verschillende groepen jongeren betrokken zijn, waarbij voor elke groep verschillende zaken spelen die om een verschillende aanpak vragen. Tijdens het onderzoek bleken 35 tot 40 jongeren en jongvolwassenen in Baarn betrokken bij of onder invloed te staan van het drugscircuit. Voor deze groep is de harde, repressieve aanpak alleen meestal niet helpend. Zij hebben een uitweg of perspectief nodig. Daarnaast is er een kleine groep negatieve rolmodellen, die zich in de zware drugscriminaliteit begeeft. Bij deze groep is naast een repressieve aanpak wel een reikende hand nodig. Ook is een grote groep Baarnse jongeren vatbaar om in aanraking te komen met drugs, vanwege uiteenlopende achterliggende problemen. Specifieke aandacht wordt in de rapportage gevraagd voor de rol van ouders. Wegens schaamte vragen zij nu pas laat om hulp. Gemeenten en politie kunnen er veel meer voor hen zijn, bijvoorbeeld door drempels weg te nemen die sommige ouders het idee geven dat ze niet gehoord worden. Ook zijn er voor de gemeente kansen om de voorzieningen voor jongeren te verbeteren en daarmee meer preventief te werk te gaan.
Het rapport is aangeboden aan de gemeenteraad van Baarn. Aan de hand van de uitkomsten maakt de gemeente komende tijd een plan van aanpak.
Rapportage beschikbaar
De hele rapportage van dit onderzoek is online beschikbaar. Hoewel de opgetekende verhalen uit Baarn komen, zijn veel van de oplossingsrichtingen en adviezen relevant en toe te passen voor andere gemeenten die te maken hebben met drugsproblematiek.
