De nieuwe Jeugdwet: preventie en eigen mogelijkheden

Centrale uitgangspunten in de nieuwe Jeugdwet zijn inzetten op preventie en uitgaan van de eigen verantwoordelijkheid en eigen mogelijkheden van jeugdigen en hun ouders, met inzet van hun sociale netwerk. Een ander belangrijk onderdeel is dat jongeren zo snel, dichtbij en effectief mogelijk hulp geboden wordt. Met de nieuwe Jeugdwet krijgt de gemeente de verantwoordelijkheid voor uitvoering van de gehele jeugdzorg. Daaronder valt ook de preventieve opvoedondersteuning van jeugdigen en ouders, die op dit moment is ondergebracht in de Wmo.

De nieuwe Wmo: cliëntondersteuning, aanpassingen in huis en AMHK

De gemeenten krijgen in de nieuwe Wmo opdracht om onafhankelijke cliëntondersteuning te regelen voor mensen die een ondersteuningsvraag hebben. Deze cliëntondersteuning geldt ook voor ouders, ook als het om ondersteuning gaat die vanuit de Jeugdwet geregeld moet worden. Gaat het specifiek  over een aanpassing in het huis voor een kind met een beperking, dan valt dat wél onder de nieuwe Wmo. Ook de beleidstaken rondom het oprichten van een Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK) vallen straks onder de nieuwe Wmo.

Integraal kijken en slim verbinden

Voor gemeenten is het van belang om goed te blijven kijken naar de verbinding tussen de verschillende beleidsterreinen. Met name rondom de preventieve activiteiten zijn er slimme verbindingen te leggen. Het stimuleren van meedoen en ontmoetingsactiviteiten en het stimuleren van vrijwillige inzet rondom jeugd en gezin past bijvoorbeeld prima in beide wettelijke kaders. Dit sluit goed aan bij het gedachtegoed van de pedagogische civil society en positief jeugdbeleid. Vanuit de Jeugdwet gaat het om het versterken van het sociale netwerk en de eigen kracht en mogelijkheden van jongeren en ouders, die hierdoor beter in staat zijn om zelf ondersteuning te regelen. De nieuwe Wmo beoogt de betrokkenheid van mensen bij elkaar te vergroten en vrijwilligerswerk is hier bij uitstek geschikt voor.

Een snelle scan van een aantal conceptbeleidsstukken voor de nieuwe Wmo laat zien dat gemeenten de kans grijpen om de nieuwe Wmo en Jeugdwet met elkaar te verbinden. Goed om te zien, want er liggen veel mogelijkheden: stem het beleid op elkaar af, zorg waar mogelijk voor ontschotting en werk een aan gezamenlijke agenda voor het versterken van competenties van jongeren, ouders en hun omgeving. 

Lees ook het artikel Transitie Jeugdzorg over de verbinding van de Jeugdwet met de Participatiewet en Passend Onderwijs.