Online bijeenkomst: ‘Dicht de kloof, werken aan vertrouwen’

Met o.a. burgemeester Jan Hamming, publicist René Cuperus en onderneemster Amina Berkane

Dit voorjaar lanceerden vijftien burgemeesters het manifest ‘Dicht de kloof’. Hun oproep aan het te vormen kabinet: investeer langjarig in de leefbaarheid en veiligheid van stedelijke gebieden waar de problemen zich opstapelen. Maar hoe pak je dat aan? Op 18 november gaat Movisie tijdens een onlinebijeenkomst op zoek naar antwoorden, samen met inwoners, sociaal professionals en vertegenwoordigers van gemeenten.

Aftrap van de bijeenkomst is een digitale talkshow van drie kwartier, met burgemeester Jan Hamming van Zaanstad, publicist René Cuperus (o.v.), de Utrechtse onderneemster Amina Berkane en programmadirecteur Lou Repetur van Movisie. Na deze gedachtewisseling gaan aanwezigen met elkaar in gesprek over mogelijke aanpakken om de kloof te overbruggen.

18 november: ‘Dicht de kloof, werken aan vertrouwen’

Hoe kunnen we de leefbaarheid en veiligheid in kwetsbare wijken en buurten verbeteren? Dat was de centrale vraag van de online bijeenkomst ‘Dicht de kloof, werken aan vertrouwen’ op 18 november.
De bijeenkomst start met een talkshow met onder anderen burgemeester Jan Hamming van Zaanstad, initiatiefnemer van het manifest ‘Dicht de kloof’. In verschillende workshops gaan we vervolgens aan de hand van praktijkvoorbeelden in gesprek over mogelijke oplossingsrichtingen. Movisie deelt inzichten en lessen vanuit verschillende projecten die de organisatie de afgelopen jaren uitvoerde in het kader van het programma Sociale basis.
Doelgroep van de bijeenkomst zijn actieve inwoners, beleidsmakers, bestuurders, sociale professionals, raadsleden en andere belanghebbenden. Dagvoorzitter is Olaf Stomp van Movisie.
 

Manifest

Aanleiding voor de bijeenkomst is een manifest dat vijftien burgemeesters in mei dit jaar lanceerden. Ze slaan alarm over de situatie in kwetsbare stedelijke gebieden waar inwoners kampen met armoede, werkloosheid, schulden, criminaliteit, en achterstelling in onderwijs en gezondheid. De coronacrisis heeft de problemen voor veel inwoners verdiept. Het gevaar dreigt dat achterstanden aan een volgende generatie worden doorgegeven.
De burgemeesters, onder aanvoering van de Zaanse burgemeester Jan Hamming - ook aanwezig op de Movisiebijeenkomst op 18 november - deden in mei van dit jaar een klemmend appèl op het te vormen kabinet om te komen met een onorthodox en herstelplan, dat de inwoners perspectief biedt voor de langere termijn. ‘De hardnekkige problematiek voedt parallelle samenlevingen en het wederzijdse wantrouwen tussen overheid en burgers.’

Bewoners aan het stuur

Op 18 november gaan de aanwezigen in gesprek over mogelijke oplossingsrichtingen. Krista van Mourik, expert leefbaarheid van Movisie: ‘Wij zoeken voortdurend, samen met inwoners, sociaal professionals en beleidsmakers handvatten om de leefbaarheid in wijken te verbeteren en kloven te overbruggen. Dat levert nuttige inzichten op. Keer op keer blijkt hoe belangrijk het is dat inwoners - ook de bewoners in een kwetsbare positie - ruimte krijgen om aan hun buurtdoelen te werken. Lokale overheid en maatschappelijke organisaties moeten minder gaan denken vanuit kaders en opdrachten, en meer vanuit de behoeften van inwoners. Een belangrijke les: doorbreek ingesleten patronen en zorg dat inwoners en hun netwerken daadwerkelijk aan het stuur komen te staan.’
Movisie deelt tijdens de bijeenkomst onder andere ervaringen vanuit het project ‘Inclusieve burgermacht’, dat de organisatie met lokale partners uitvoert op verschillende plekken in het land en dat het belang zichtbaar maakt van overheidsparticipatie, als tegenhanger van inwonersparticipatie. Van Mourik: ‘Een les uit dit project: benut bestaande netwerken en verbanden die geworteld zijn in wijk en buurt, maar door overheden soms onvoldoende worden gezien. Geef ze de ruimte en investeer er langjarig in.’

Bonding, bridging, linking

Inzichten vanuit het Movisie-project ‘Wij in de Wijk’ komen op 18 november eveneens ter tafel, want dit project biedt goede aanknopingspunten om kwetsbare buurten en wijken te versterken. 
In Wij in de Wijk komen drie begrippen vaak terug: bonding, bridging en linking sociaal kapitaal. Bonding betreft het versterken van de verbinding tussen mensen die op elkaar lijken, bijvoorbeeld omdat ze dezelfde sociaaleconomische achtergrond, migratieachtergrond, leefstijl of religie hebben. Bridging draait om het aangaan overbruggende contacten met andere groepen, wat essentieel is om sociaal te stijgen. Linking betreft het slaan van bruggen tussen leef- en systeemwereld door de vaardigheid om instituties als de overheid en onderwijs te benutten voor eigen behoeften en ambities.

Exclusieve plekken

Judith Jansen, projectleider Wijk in de Wijk van Movisie: ‘Een van de lessen van Wij in de wijk is dat bonding voor kwetsbare groepen essentieel is en dat een eigen ontmoetingsplek bonding kan bevorderen. Mooi voorbeeld is ‘De Oude Bieb’ in de Groningse wijk Lewenborg, één van de minder welvarende wijken van de stad. Inwoners met een smalle beurs ontmoeten elkaar daar zonder schaamte aan de huiskamertafel. Gratis koffie en thee zorgen voor een welkom gevoel. Op deze ‘warme plek’ ervaren wijkbewoners saamhorigheid en ontmoeten ze gelijkgestemden.
De Oude Bieb dankt zijn succes aan het exclusieve karakter: de ontmoetingsplek is bedoeld voor inwoners die moeilijk kunnen rondkomen. Jansen: ‘Bij veel gemeenten en inwoners rust een taboe op een dergelijke benadering. ‘Niemand uitsluiten’ is vaak een subsidievereiste die gemeenten aan initiatieven stellen. Toch zijn exclusieve plekken als De Oude Bieb hard nodig om leefbaarheid en sociale samenhang een impuls te geven. De veiligheid van een eigen plek biedt mensen ruimte voor empowerment en ontwikkeling, zodat ze stappen kunnen zetten om hun leven op orde te krijgen en anderen te helpen dat ook te doen.’

Tijdens de bijeenkomst op 18 november zijn deelnemers uitgenodigd in workshops en tijdens het plenaire deel van de bijeenkomst hun inzichten te delen. Ga voor aanmelden en meer informatie naar Dicht de kloof, werken aan vertrouwen of 

Meld je hier aan