Online Pride: toegankelijker, inhoudelijker en inclusiever
Online evenementen openen wegen voor een inclusievere online en fysieke Pride
Voor veel lhbti+ personen is Pride een belangrijke manifestatie. Maar, dit jaar heeft Pride vanwege de coronacrisis een andere invulling gekregen. Organisatoren hebben veel moeten annuleren en ze zijn digitale bijeenkomsten gaan organiseren of tot corona-proof evenementen overgegaan. De (online) agenda’s stonden vol activiteiten die nooit eerder op deze schaal en in deze verscheidenheid zijn georganiseerd. Een aantal Prides waren daardoor toegankelijker, inhoudelijker en inclusiever.
Pride is voor iedereen anders. Voor de een is Pride een viering van vrijheid, voor de ander is het (nog) een strijd voor (meer) vrijheid. Voor sommigen krijgt Pride enkel een centrale rol in de zomermaanden en voor anderen kent Pride geen einddatum.
Toegankelijkheid van Prides
Openbare (fysieke) Pride-evenementen lijken in Nederland heel toegankelijk, maar dat zijn ze nog lang niet voor iedereen. Omdat ze niet altijd goed toegankelijk zijn voor sommige groepen of individuen, zijn ze daarom ook minder representatief. Neem als voorbeeld de bekende botenparades. Deelname met een boot is doorgaans alleen weggelegd voor mensen of organisaties die in een goede financiële positie en/of in het juiste netwerk verkeren, en die bijvoorbeeld ook geen of minder fysieke of psychische uitdagingen kennen. Voor mensen die bijvoorbeeld in een rolstoel zitten of die niet goed tegen externe prikkels kunnen is deelname aan de botenparade vaak niet mogelijk.
In Nederland zijn er nog altijd groepen lhbti+ personen die zich in een kwetsbare positie bevinden en nog veel last hebben van uitsluiting, vooroordelen, stereotyperingen en negatieve reacties. Dat zijn onder andere lhbti personen van kleur, lhbti+ ouderen, transgender personen, lhbti+ personen met een fysieke of psychische uitdaging en nieuwkomers. Voor hen gaan de veranderingen en sociale acceptatie veel langzamer, is het complexer om hun problematieken te adresseren en om ze veranderd te krijgen. Juist hun stemmen, hun strijd en vieringen waren veel beter vertegenwoordigd deze periode tijdens de Pride van 2020.
Wat kun je doen als Pride-organisator?
Tijdens deze Pride-periode is gebleken dat Prides toegankelijker, inhoudelijker en inclusiever kunnen. Bestaande evenementen kunnen daardoor een groter publiek bedienen. Veel lhbti+ personen willen op verschillende manieren Pride vieren en beleven. Een paar tips voor Pride 2021:
- Check of je communicatie(kanaal) voldoende inclusief is.
- Check of binnen je activiteiten voldoende aandacht is voor de verschillende (sub)groepen.
- Kom erachter wat de ervaringen en ook wensen van (onderbelichte) subgroepen zijn tijdens een specifieke programmering of het gehele evenement.
- Betrek verschillende (externe) groepen en experts bij je organisatie om zowel het programma als het organisatorische en praktische gedeelte vorm te geven.
- Is je evenement voldoende toegankelijk? Bijvoorbeeld voor mensen met een fysieke of psychische uitdaging, mensen met minder financiële middelen en ouderen?
De bewustwording van het exclusieve karakter van bepaalde Pride-evenementen is door de coronacrisis meer aan de oppervlakte gekomen. De (online) agenda’s stonden vol activiteiten die nooit eerder op deze schaal en in deze verscheidenheid zijn georganiseerd. Dit maakt dat Pride dit jaar inclusiever en inhoudelijker werd dan ooit tevoren zichtbaar was.
Er kwam meer aandacht voor Black Pride in Nederland. Verschillende groepen ongedocumenteerden konden online evenementen organiseren om op een veiligere manier hun verhaal te vertellen. Mensen met een fysieke of psychische uitdaging hadden de mogelijkheid om zonder mensenmassa’s volwaardig onderdeel te zijn van het bredere geheel dat georganiseerd werd. Van online debatavonden over gelijkwaardige rechten en regelgeving voor transgender personen tot Zoom-feesten. Van educatieve Pride-wandelingen tot aan Black Pride Matters geschiedverhalen. De (online) Pride-agenda had dit jaar een inclusiever karakter.
Black Lives Matter
Dit jaar heeft de beweging Black Lives Matter (BLM) wereldwijd meer aandacht gekregen, ook in Nederland. Door het hele land zijn tienduizenden mensen de straat op gegaan om (institutioneel) racisme en (structurele) ongelijkheid, die we ook in Nederland kennen, onder de aandacht te brengen. BLM heeft ook tijdens Pride 2020 een belangrijk podium gekregen. De Nederlandse zwarte gemeenschap ervaart racisme en ongelijkheid; ook zwarte lhbti+ personen ervaren dit. Om deze onderliggende problemen onder de aandacht te brengen, Black Pride te vieren en hun emancipatie te bevorderen, is de mensenrechtenbeweging Black Pride NL ontstaan.
De virtuele vieringen en aangepaste fysieke manifestaties zorgden dan ook voor nieuwe vormen van creativiteit, educatieve input en meer toegankelijkheid. De gangbare invulling van Pride werd (even) doorbroken, maar ook de samenhang van en connectie tussen verschillende vormen van ongelijkheid (intersectionaliteit) kreeg meer aandacht. Dat Pride in Nederland en wereldwijd virtueel werd gevierd dit jaar creëerde dus een unieke kans voor evenementen om meer inclusief en toegankelijk te zijn en tal van barrières nog verder te doorbreken.
Global Pride 2020
Door de coronacrisis zijn er wereldwijd meer dan 500 Pride-evenementen geannuleerd. Organisatoren uit verschillende landen en regio’s zijn een alliantie gestart om een alternatief evenement vorm te geven. Zo ontstond Global Pride 2020: een 24-uur durend online evenement dat op 27 juni 2020 plaatsvond en over de hele wereld via een livestream te volgen was. Het doel was om de wereldwijde lhbti+ gemeenschap samen te brengen, diversiteit en gelijkheid te vieren, maar ook om de structurele ongelijkheid en het geweld waar lhbti+ personen mee te maken krijgen bespreekbaar te maken. Vanuit alle hoeken van de wereld was een diverse gemeenschap een dag lang zichtbaar voor 57 miljoen kijkers.
De 2020-editie van Pride Amsterdam
In Amsterdam zou dit jaar de 25e editie van Pride Amsterdam plaatsvinden, maar door de coronacrisis is er een alternatief programma georganiseerd. Danny de Vries, woordvoerder van Pride Amsterdam: ‘We hebben tijdens Pride Amsterdam veel inhoud, alleen weinig mensen zien dat. Nu komt dat meer tot uiting. We zien de positieve effecten van een online karakter. Al die verschillende groepen die gerepresenteerd worden hebben een inhoudelijk podium gekregen tijdens de Pride TV bijvoorbeeld. Meer dan een miljoen unieke kijkers hebben dagenlang hiernaar gekeken’.
Leerzame Pride met inhoud
‘Dit jaar zijn er allerlei geluiden van mensen geweest die door de digitale activiteiten veel hebben geleerd. Ik heb zelf ook dingen gezien dit jaar die niet direct in mijn belevingswereld naar voren komen. Lhbtiq+ bestaat uit verschillende mensen met verschillende achtergronden. Achter al deze groepen en individuen zitten verhalen en onderwerpen waar je misschien geen verstand van hebt, nooit van hebt gehoord of waar je niet bij stil hebt gestaan.’
‘Inhoud stond centraal en dat was buitengewoon inspirerend, ontroerend, maar ook aangrijpend. Want je ziet ineens de geïsoleerde verhalen die er altijd zijn tijdens Pride Amsterdam, maar die de toeschouwer normaal gesproken sneller wegfiltert. Al die verschillende groepen, zoals Women and Pride, People Of Color and Pride, Pride and sports, kregen nu hun inhoudelijke aandacht die ze altijd al uitdragen.’
Eén grote regenboogfamilie
Danny de Vries deelt ook zijn boodschap rond inclusie: ‘Tijdens Pride is iedereen bezig met één ding en dat is dat ze zichzelf kunnen zijn. Dat is ook de boodschap van Pride. Stop het geweld tegen de community, stop de discriminatie, maar stop ook de discriminatie onderling. Ook binnen de community is er wat onduidelijkheid dan wel onenigheid. Ook hier moeten we aandacht aan besteden. We moeten voor elkaar opkomen als een grote regenboogfamilie. Goed zorgen voor elkaar is ook een essentiële boodschap van Pride.’