'Vrijwel alle ouders vinden het fijn om bij eventuele opvoedingsvragen ondersteuning te krijgen van vrienden en/of familie. Dit vindt zeer waarschijnlijk zijn oorsprong in het feit dat dit (meestal) gelijkgestemden zijn en er al sprake is van een vertrouwensband. Buiten de kleine kring van familie en vrienden zoeken ouders over het algemeen het liefst eerst contact met mensen die ze al kennen. Ouders hechten niet veel waarde aan CJG professionals of de huisarts bij opvoedingsvragen. Ouders met kinderen in de basisschoolleeftijd staan allemaal, in meerdere of mindere mate, open voor contact dat gaat over hun kinderen of kind gerelateerde kwesties in het algemeen. Een luisterend oor van iemand die oprecht is geïnteresseerd wordt over het algemeen gewaardeerd. Waarbij wel opgemerkt moet worden dat opvoeders deze vertrouwelijkheid het eerst en het liefst zoeken bij familie of vrienden en niet zozeer bij iemand die verder van hen af staat. Over de gehele linie past CJG ouders goed bij ouders. Het is gericht op de inzet van ervaringsdeskundigheid, op nabijheid en op vertrouwen.'

Wat vinden ouders belangrijk in de wijze van ondersteuning?

'Als het gaat om de wijze waarop ondersteuning bij opvoeding verleend wordt, blijken alle ouders het belangrijk te vinden dat iemand zich inleeft in de situatie, voordat deze persoon advies geeft over de opvoeding. Aansluitend hierop vinden ouders het belangrijk dat er geluisterd wordt. Verder valt op dat opvoeders het liefst worden benaderd door iemand die zelf ervaring heeft met opvoeden. Bij project CJG ouders waarderen ouders de spontane ontmoeting die ontstaat. Uit het onderzoek komt naar voren dat er geen specifieke issues zijn waar ouders informatie over willen.'

'Informele ondersteuning draagt bij aan de versterking van het sociale netwerk'

Welke benaderingswijze wordt door ouders gewaardeerd?

'Wat betreft de benaderingswijze vinden ouders in ons onderzoek het fijn om spontaan een praatje te maken. Een-op-een kan, maar een gesprek in een groep is ook goed. Ouders waarderen het dat de ander helpt de vraag te verhelderen. De belangrijkste troef van CJG ouders is dat zij zich gelijkwaardig (kunnen) opstellen. De natuurlijke wijze waarop contact plaats vindt, het bijna terloopse karakter, “aanwezig” zijn op bepaalde momenten binnen een sfeer van “ontmoeting” is hun kracht. Door training en intervisie beschikken de CJG ouders over extra bagage, maar daar zullen ze zich niet op laten voorstaan. Dat vormt een vanzelfsprekend onderdeel van hun inzet. Hoewel ouders zich daar vaak niet bewust van zijn, biedt informele ondersteuning vergeleken bij formele ondersteuning een extra voordeel. Het draagt namelijk bij aan de versterking van het sociale netwerk.'

Hoe worden de vrijwilligers geworven en aan welke eisen moeten zij voldoen?

'Op de voorlichtingsavonden van de CJG worden potentiele vrijwilligers aangesproken. Wanneer blijkt dat ouders interesse tonen in de voorlichtingsavonden, en deze vaak bezoeken, worden de ouders, door een CJG professional of CJG ouder, gevraagd of zij interesse hebben in vrijwilligerswerk in hun eigen wijk. Daarna volgt een uitgebreid inwerktraject. Ze ontmoeten andere CJG ouders op het schoolplein en daarnaast ook in bijvoorbeeld buurthuizen, sportlocaties of bij ouders thuis. CJG ouders presenteren zichzelf niet nadrukkelijk als CJG ouder, maar voegen zich als gelijkwaardigen tussen andere ouders. Het is de bedoeling dat zij, zonder drempels, in gesprek gaan over opvoeden. De CJG ouder heeft meestal zelf veel ervaring met opvoeden en gebruikt die ervaring om een open en vertrouwelijke sfeer te scheppen. De koppeling aan de eigen wijk ligt voor de hand omdat ouders elkaar daar vaker al kennen, bijvoorbeeld via de basisschool van de kinderen. Overigens zijn er ook CJG ouders waarvan de kinderen al op de middelbare school zitten of het huis uit zijn.

Wat zijn de belangrijkste aanbevelingen uit het onderzoek voor hulpverleners?

Als een CJG ouder iets wil betekenen, een meerwaarde wil hebben, dan is het belangrijk om de specifieke behoeftes van ouders te herkennen. Het bieden van ‘maatwerk’ en een op de persoon toegesneden benadering past goed bij de filosofie van CJG ouders. De grote troef van CJG ouders is hun terloopse, vanzelfsprekende aanwezigheid en hun welgemeende en warme interesse voor opvoeders. Of er uit het contact ook daadwerkelijk ondersteuning bij opvoedvragen van ouders voortvloeit, hangt af van de meer specifieke attitudes van ouders. We moeten concluderen dat niet verwacht kan worden dat deze vorm van ondersteuning bij iedereen past. De CJG ouder heeft een ‘rugzakje’ met mogelijkheden en kan, met een scherp oog voor het soort ouder en de soort vragen, iets uit die rugzak halen. Veel ouders kunnen er iets aan hebben, sommigen kunnen verder geholpen worden dan anderen. Een aantal ouders vraagt om zoveel diepgang of ‘herkenning’ dat ze maar beperkt door een CJG ouder ondersteund kunnen worden. Het onderzoek levert aanknopingspunten om maatwerk te kunnen leveren. Het belangrijkste leerpunt is echter wel dat CJG ouders gezien moeten worden als een deel van het totaal aan mogelijke ondersteuning. Het vraagt om goede samenwerking of in ieder geval verbinding met andere typen ondersteuning.